• Йеңилиқлар
• 03 Сәуір, 2014

Биз сеғинған баһар кәлди далаға

Биз сеғинған баһар Җимиаләм уйқисидин ойғинип, Идир-қирлар йешил рәңгә бойинип, Өрүк-алма ақ чечәккә оринип, Биз сеғинған баһар кәлди бағларға. Қарлар ерип суға сулар қетилип, Сай-сайларда шох нәғмиси челинип, Сериқ чечәк, кучулилар ечилип, Биз сеғинған баһар кәлди тағларға. Етизларда әмгәк сази челинип, Үмүт билән дан-уруқлар селинип, Дехан атам иш қойниға бөлинип, Биз сеғинған баһар кәлди далаға. Бизму көкләм  нахшисини яйритип, Навасида дилларни хуш әйлитип, Җүр, келәйли биллә жүрүп сәйлитип, Баһар кәпту тағу-дала, бағларға! Ана жут оти Әссалам, қойни кәң қутлуқ өйүм, Жирақтин йәнила кинәп кәлдим. Қурларға сиңдүрүп отлуқ оюм, Балилиқ чағларни издәп кәлдим. Рисқимни ейтипту жирақлардин, Язмишқа-қисмәткә немә дәймән. Мәйли мән нәләрдә жүрмәй дайим, Ана жут, сениңдин вайим йәймән. Қәлбимниң төридин орун алар, Ана-жут, жутдашниң оти өчмәс. Бәлкимба, сөйгүңдин көңлүң қалар, Жүрәктики жут оти һәргиз көчмәс. Ғалиплар гимни Муһитта тенимәй үзгән кемидим, Тосаттин жүтәрдим қирғақлиримни. Билмидим бу апәт кәлди немидин, Шум боран өчәрди маяклиримни. Шундиму җапаға бәрдашлиқ берип, Бу һаят-деңизда үзүп келимән. Опқундәк давулған долқунни йеңип, Әтәмгә реҗиләр түзүп келимән. Шум боран, чаң-туман, долқунда егиз Сунмиған роһимни тавлап алимән. Қирғиғим тапмай қалмасмән һәргиз, Ғалиплар гимнини бир күн чалимән. Әслидә Бойнумға есилса оғлум йә қизим, Қутулар бу көңлүм ойлардин әнсиз. Балиниң ишқидәк қудрәтлик сезим, Рәңму-рәң қилиду  күнләрни рәңсиз. Гаһ һаят йолида путлишип кәтсәм, Турғузар пәрзәнтләр оти дәссидә. Шу йолда бизәчә утуққа йәтсәм, Рисқиси уларниң буму әслидә. Мәнму Саатлардин уйқисизлиқ талишип, Кечилири тамлар билән муңдашқан. Өтүп кәткән күнлиримгә пал ечип, Мәнму сәндәк бу һаятта адашқан. Сәрапларни қоғлап жүрүп чөлләрдә, Сулар кечип өткинимни туймиған. Қармақ ташлап белиғи йоқ көлләргә, Мәнму сәндәк  «бир белиқни қоймиған». Янда турған байлиғимни соралмай, Тәрләр төкүп етизларда ишлигән. Һосулумға өзәм егә болалмай, Мәнму сәндәк җәйнигимни чишлигән. Тиғ санчилмай жүрәктин   қан тамчилап, «Шүкриләрдин» дәрткә дава издигән. Гаһи яяқ, бәзән тулпар қамчилап, Мәнму сәндәк улуқ нишан көзлигән. Мәйли һаят салсун қанчә койларға, Қараңғудин туюқ йоруқ көримән. Жүрәк тәшна болғуси бир тойларға, Мәнму сәндәк бу һаятни сөйимән. Яшаватимән Яшаватимән, Қайнимидин һаятниң қорқмай, Кәлсә-кәлмәс еқимда ақмай. Сахтилиқтин қечип жираққа, Мүрисини намәртниң қақмай. Яшаватимән, Өз пәлсәпәм, өз пәмим моҗут, Виждан атлиқ бир әмрим моҗут. Тапалмастин һаят сирини, Бәзән жүрәк, гаһ бөрәк моҗуп. Яшаватимән, Шатлиқлирим, дәртлирим билән, Вәзипәю-шәртлирим билән. Мәндәк бирәр мискин көңлини, Елип шеир, хәтлирим билән. Яшаватимән, Өзгиләргә зоқлинип сөзләп, Өзимизгә шу күнни көзләп. Яшаймәну күнниң нуридин, Һәммигила тәң йоруқ издәп. Икки түрлүк йол Оқумайдиған милләт, Наданлиқтин — Ақивити шу, Бир-бириниң көзини, Чоқулайдиған милләт. Һә, оқуйдиған милләт, Ирпанлиқтин, Ахирәттиму, Аста түзәп өзини, Йоқимайдиған милләт. Бу вақит Атиғиңға қаримайду бу вақит, Дост болушқа яримайду бу вақит. Тәғдир қарға болуп әгәр «қақ» әтсә, Булбул болуп сайримайду бу вақит. Һерип қелип тохтимайду бу вақит, Һеч нәрсигә охшимайду бу вақит. Мәйли яп-яш, мәйли қери кәтсәңму, Сән кәткәнгә қахшимайду бу вақит. Көрди миңлап сәндәкләрни бу вақит, Көрди миңлап мәндәкләрни бу вақит. Бирақ, билгин, зади аяп кәтмәйду, Әқилдар йә тәнтәкләрни бу вақит. Кимгиду ят, кимгә жигәр бу вақит, Кимгиду гөш, кимгә өгә бу вақит. Җүръәт қилма уни йеңип кетишкә, Һәммисигә өзи егә бу вақит. Мүмкин қисқа, мүмкин узун бу вақит, Бәлки бир күн кетәр тозуп бу вақит. Яшисамла изгү ойни көклитип, Мүмкин қайтар қолин созуп бу вақит. Сиртқи гөзәллик Бир тонушум: — Китавиңниң сирти яхши чиқипту! — дәп қалди. — Ичидикиләрчу? — соридим униңдин, — Техи оқуғидәк болмидим, — деди у. Яқсиму көңлүңгә китапниң теши, Ичини билмәстин махташ нә керәк. Бирәвниң чирайлиқ ясалған чечи, Әқиллик бешидин бәрмәйду дерәк. Китаплар бар һазир сияқи ночи, Һәттаки сиртиға алтун ялатқан. Язсиму уларни надан йә почи, Тешила түпәйли әлни қаратқан. Шуңа сән авал китапни оқи, Һә, андин баһа бәр ичи-сиртиға. Разидим келипла көңлүңниң зоқи, Қурлирим орниса жүрәк қетиға. Сиртқи шу чирайни издә бәтләрдә, Һәр мисра түвини көргин ахтуруп. Тапмисаң тешиға маслиқ әгәрдә, Китавим очаққа болсун тутуруқ. Хәлиқ ғеми Бовам салған кона тамларда, Ухлап қалған хәлиқниң ғеми. Қиш қойнида атқан таңларда, Тоңлап қалған хәлиқниң ғеми. Оғузханни дуния титирәткән, Аңлап қалған хәлиқниң ғеми. Муқамларда дилни тәврәткән, Яңрап қалған хәлиқниң ғеми. Лутпуллини чапқан җадуда, Еқип қалған хәлиқниң ғеми. Дабазарда зорлар алдида, Ейтип алған хәлиқниң ғеми. Өз йеридә иҗарикәшниң, Ейталмиған, хәлиқниң ғеми. Ят жутларда отлуқ Күрәшниң, Ейталиған хәлиқниң ғеми. Ғәпләт сениң гезигиң болди, Ғәмдә қалған хәлиқниң ғеми... Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр Әсли бу шәһәргә кәлдим тунҗа рәт, Амма тонуштәк маңа сезиләр. Бу қандақ мөҗүзә, қандақ карамәт, Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр. Муң толған көзләрдә гумран үмүтләр, Иш-оқәт койида жүргән адәмләр. Һәммиси бетонуш болсиму маңа, Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр. Һәҗәва?! Нәпәсим йеник елинип, Бир мәһәл унтулди қисмәт-қәсирләр. Кимләр ят, өзләр ким ениқ билинип, Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр. Кочилар кезимән сезимим ойғақ, Һәттаки өзгичә йәрму билинәр. Көңлүмдә бирла ой:  немишкә шундақ? Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр. Чүшәндим, қан издәп, нәсил қоғлашқа, Тосалғу болалмас жиллар-әсирләр. Әзәлдин қериндаш, қандаш болғачқа, Натонуш шәһәрдә тонуш чеһриләр! Вильям МОЛОТОВ.