• Йеңилиқлар
• 03 Сәуір, 2014

Йәнә һәммини мәһлия қилиду

Дунияда «Кичик БМТ» дәп етирап қилинған Қазақстан хәлқи Ассамблеясиниң қурулғиниға келәр жили 20 жил болиду. Һә, буниңдин 19 жил муқәддәм, йәни 1995-жили 1-мартта елимиз Президенти Нурсултан Назарбаевниң тәшәббуси билән қурулған бу Ассамблея дәсләпки жиллардин башлапла өзигә тәәллуқ болған рольни орунлапла қалмастин, шундақла нә-нә яхши башланмилар билән тәшәббусларниң дәвәткари болмақта. Шуңлашқа ҚХА мәхсус қанун билән бәкитилгән конституциялик мәртивигә еришти, өзиниң вәкиллири елимизниң алий қанун чиқириш оргини — қошпалатилиқ Парламентниң Мәҗлисидин орун алди. Әң муһими, елимиздики милләтләрара вә конфессияләрара мунасивәтни йеңи балдаққа көтиришниң, җәмийәтлик разимәнликниң вә миллий вәтәнпәрвәрликниң мәркизи сүпитидә бир еғиздин етирап қилинди.  Қолға кәлтүрүлгән бу утуқларниң һәммиси, сөзсиз, Қазақстан хәлқи Ассамблеясиниң  Рәиси Нурсултан Назарбаевниң дана ички сәяситиниң, жирақни пәмләшни билидиған пәм-парасәтлик Рәһбәр екәнлигиниң очуқ ипадиси болди. Шәхсән мән ҚХАниң әзаси вә җумһурийәтлик Уйғур этномәдәнийәт мәркизи йенидики Жигитбашлири кеңишиниң рәиси сүпитидә өткән жили ҚХАниң тәвәллудлуқ ХХ сессиясигә қатнаштим. Мәлумки, шу сессиядин бир күн авал Дөләт рәһбири Нурсултан Назарбаев Қазақстан хәлқи Ассамблеясиниң 2020-жилға қәдәр болған тәрәққият концепциясини бәкитиш тоғрилиқ Пәрманни имзалиди. Бу ҚХАниң оттура қәрәлдики тәрәққиятиниң планидур. Әйнә шу планға мувапиқ, сөз болуватқан сессияниң «Қазақстан — 2050» Стратегияси: бир хәлиқ — бир мәмликәт — бир тәғдир» күн тәртивидин келип чиқидиған муһим вәзипиләрни орунлаш — пәқәт ҚХА әзалириниң яки миллий мәдәнийәт мәркәзлириниңла әмәс, бәлки барлиқ қазақстанлиқларниң гражданлиқ пәрзи болуши керәклиги алаһидә қәйт қилинди. Шу нуқтәий нәзәрдин елип қарисақ, ҖУЭМ йенидики өзәм рәһбәрлик қиливатқан Жигитбашлири кеңишиниң паалийити тилға аларлиқтур. Бәзиләр «Жигитбашлири пәқәт той-төкүнләр билән нәзир-чирақларниң бешида болуши шәрт, башқа ишларға арилашмаслиғи керәк», дәп ойлайду. Мениңчә, бу тамамән натоғра пикир. Бүгүн биздә қелиплашқан жигитбашлири институти —  җәмийитимиз һаятиниң барлиқ йөнилишлирини өз ичигә алидиған қурулум. Униң мисаллири наһайити нурғун. Әву бир жили барлиқ қазақстанлиқларниң тәшвишини пәйда қалған Алмута вилайитидики Қизилағаш вә Чарин йезилирида, Ғәрбий вә Җәнубий Қазақстан вилайәтлиридә йүз бәргән тәбиий апәтләрниң зәрдавини чекиватқанларға маддий ярдәм көрситиш тәшәббусини көтәргән вә миллионлиған тәңгә жиғишниң башламчиси болған нәқ бизниң жигитбашлиримиздур. Әнди өткән жили Алмутиниң Медев наһийәсигә қарашлиқ бир мәһәллиниң турғуниниң өйигә от кетип, уларниң 11-синипта оқуватқан қизи вапат болди, өй-бисати толуқ көйүп кетип, өзлири болса талада қалди. Йәнә ярдәмгә жигитбашлири кәлди. Улар өзлириниң жутлиридики қоли узун сахавәтлик инсанларни җәлип қилип, йеңи өй селип бәрди. Ейтивәрсәк, мисал нурғун. Бирақ, мөрти кәлгәндә ейтиш керәк. Чүнки буниңдин бәш жил илгири ҖУЭМ йенида Жигитбашлири кеңиши қурулғанда, униңға очуқ қарши чиқмисиму, «бу кеңәшниң немә кериги бар» дегүчиләр тепилған еди. Әмәлият Жигитбашлири кеңишиниң керәк екәнлигини испатлиди. Биз җай-җайлардики жигитбашлириниң мәртивисини көтириш мәхситидә җумһурийәтлик жигитбашлири қурултийини өткүздуқ, һәр жилниң сентябрь ейиниң ахирқи шәнбисини «Жигитбашлири күни» дәп тәстиқлидуқ. Өткән жили болса, жут-җамаәтчиликниң алдиға өзимиз берип, хәлқимиз зич истиқамәт қиливатқан Панфилов, Уйғур, Әмгәкчиқазақ, Талғир наһийәлиридики айрим йезиларда учришишларни өткүздуқ, һәтта Чимкәнт шәһиригә берип, жигитбашлириниң паалийитидин хәвәрдар болуп кәлдуқ. Демәк, ҖУЭМ вә униң йенидики Жигитбашлири кеңиши ишләватиду вә, мән ейтқан болар едимки, у ишлар наһайити утуқлуқ болуватиду. Ишимизниң әйнә шундақ нәтиҗидарлиқ болуши, биринчи новәттә, Қазақстан хәлқи Ассамблеясиниң тәркивий қисми болған җумһурийәтлик Уйғур мәдәнийәт мәркизи паалийитиниң диққәткә сазавәр екәнлигидә, йәни униң рәһбәрлигиниң миллий тәрәққиятимизға кашила болуватқан айрим көңүлсиз әһвалларға хатимә берип, һәммини «Бир яқидин — баш, бир йәңдин қол чиқиришқа» дәвәт қиливатқанлиғида дәп чүшинимиз. Чүнки бирлик-иттипақлиқни мустәқил елимизниң Тунҗа Президенти — Милләт Лидери, ҚХА Рәиси Нурсултан Әбиш оғли Назарбаев қайта-қайта тилға елип, һәммимиздин шуни тәләп қиливатиду, ҚХАниң һәрбир сессиясидә ейтилидиған асасий гәпму мошу. Өткән сессиядә Президентимиз ҚХАни азсанлиқ милләтләр үчүнла қурулған тәшкилат дәп ойлайдиған калтә пикирлик адәмләргә қарита мундақ деди: «Мән чүшәнмәйдиғанларға яки чүшәнгүси кәлмәйдиғанларға бүгүнки Ассамблеяниң немә екәнлигини ейтқум келиду. Уни БМТму, ЕБҺТму етирап қилди, Ассамблея — бу пүткүлхәлиқлиқ вакаләтхана! Нәқ шуңлашқа Ассамблеягә өзәм рәһбәрлик қилимән». Президентимизниң бу дана пикри һеликәм қулиғим түвидә җараңлап туриду. Бу қетимқи, йәни 18-апрель күни өтидиған ҚХАниң новәттики ХХІ сессиясидә Президентимиз йәнә программилиқ нутуқ билән сөзгә чиқип, барлиқ қазақстанлиқларниң диққитини өзигә җәлип қилидиғанлиғи, йәнә даналиққа толуп-ташқан нутқи билән һәммини мәһлия қилидиғанлиғи ениқ. Чүнки алдимиздики сессияниң «Қазақстан-2050» Стратегияси: течлиқ, мәнавият вә разимәнлик мәдәнийити» күн тәртиви билән өтидиғанлиғи әйнә шундақ хуласә чиқиришқа асас болмақта. Абдурешит МӘХСҮТОВ, ҖУЭМ йенидики Жигитбашлири кеңишиниң рәиси, ҚХА әзаси.