• Йеңилиқлар
• 22 Мамыр, 2014

Мениң хошнилиримМениң

Қериндашлиқ риштилири/иМабада мустәқиллик өзлүгидин келип қалди десәк, натоғра пикир  болар еди. Тар өткүл, чиғир йол, әтики тәғдиримизни гуманлиқ қилған вәзийәтләрни йеңип, нишанға ишәшлик қәдәм ташлиғандин кейинла кәлгән бәхит бу. Униң баһардәк иллиқ һиди техи дилимизда. Бу күчкә күч, нийәткә тирәк болидиған сезим. Униң һәрбиримизгә артқан жүки, зор җавапкәрлиги һәм моҗут. Әл бирлиги, йәр пүтүнлүги, хәлқимизниң иҗиллиғини сақлап қелишниң нәқәдәр муһимлиғини яхши һис қилдуқ. Худди бир өйниң балилиридәк қол тутушуп, парлақ нишанға йол алдуқ. Қазақстан намлиқ бәрикәтлик әл хәлқиниң бирлик, разимәнлик, қериндашлиқ риштилири арқилиқ бүгүнки хатирҗәмликкә ериштуқ. Әйни әһвални һәрким өзичә җоруйду. Мән бүгүн хошнилирим һәққидә һекайә қилмақчимән. Әтигәндә сиртқа чиқипла хошнам Йүсүпни учритимән. Таҗик жигити. Кәнҗә қизини йетиләп мәктәпкә маңиду. Аяли Сәнәм — уйғур. Йүсүп кеңәш дәвридә һәрбий хизмитини бизниң Чонҗида өтәватқанда, ағриқханиға чүшүп қалиду. Шу йәрдә ишләйдиған Сәнәмгә ашиқ болиду. Ахири, иккиси өйлинип, жигитниң жути — Ашхабадқа кетиду. Тунҗиси Мухсин шу йәрдә туғулиду. Иккинчи пәрзәндигә бой көтәргәндә Сәнәм ағришқа башлайду. Буни сөйүмлүгиниң ана жутини, қериндашлирини сеғиниватқиниға җориған Йүсүп аилиси билән Чонҗиға келидудә, ахири мошу йәрлик болуп қалиду. Шуниңдин бери талай жил өтти. Улар Михрош исимлиқ оғул вә Тамоно дегән чирайлиқ қизчақ сөйди. Йүсүпму һазир бизниң диярға үгинип, сиңишип кәтти. Чоң оғли һәрбий хизмәткә атланғанда, холум-хошнилар билән чирайлиқ узаттуқ. Кәлгәндә ваң-чуңимиз билән алдиға чиқип күтүвалдуқ. Михрош бийил мәктәпни пүтәрмәкчи. Мустәқилликниң тәңтуши болған бу балилар қазақчиға судәк.  Шуниңға қарап ана тилини унтуп қалдимекин, дегән гуманим бекар болуп чиқти. Улар өйдә ана тилида сөзлишидекән. Йүсүп өз пәрзәнтлириниң Қазақстанда туғулуп, мошу жутта өсүп -йетиливатқиниға рази.  У арилап бизниң өйгә шахмат ойниғили кириду. Бәзидә уруқ-туққанлири һәққидә сорап қойимән. Жилиға бир-икки қетим жутиға берип қайтидекән. Қериндашлири ярдәм берип туридиған охшайду. Нериқи өйдә Клара Николаевна билән Алла туриду. Оруслар. Һәрқандақ муюмимиз уларсиз өтмәйду. Бир тәрипимиздә — кочимизниң аниси, мәслиһәтчимиз Тамара һәдәм Рәшитова. Һәзиллишип, «Аялбеши» дәпму қойимиз. У узун жиллар банк башлиғи болуп ишләп, пенсиягә чиққан. Һазир йәтмиштин алқиған ана бирәр хошнимиз ағрип яки ярдәмгә муһтаҗ болуп қалса, һәммимизниң бешини қошуп, ярдәмгә чақириду. Униң ейтқинини һечким мошу кәмгичә йәрдә қойған әмәс. Һәтта коча тазилашқиму «аялбешимиз» һәммимизни бир кишидәк башлап чиқиду. Иш пүткәндин кейин бир өйгә жиғилип, пуғанимиз қанғичә муңдишип, ичи-қарнимизни бошитивалимиз. Мән «хошниларни тонумаймиз, арилашмаймиз» дәйдиғанларни задила чүшәнмәймән. Йеқинда өлүм иши болуп қалди. Тамара анимиз бешимизни қошуп һәр қайсимизға тапшуруқларни бәрди. Өмлүшүп хошниниң қайғусини йеникләштүрүшкә тириштуқ. Той болсиму шу. Һәммә ишни хошнилар тәң бөлүшүвалимиздә, әл-жутни бәрикәтлик, шат-хорам узитимиз. Кочимизниң мойсәпитлири «Телевизордин Назарбаевниң сөзини  тиңшидуқ. Шу киши аман болсун, бәш вақ намазда Әлбешиға беғишлап дуа қилимиз», дейишиду. — Алди билән бала-чақимизниң аманлиғини тилимәмсиләр, — дәймән һәзиллишип. — Қизим, шу кишиниң дөлитидә тинич, хатирҗәм өмүр сүрүватимиз. Йәттә бала өстүрдүм. Һәммиси алди-алдиға кәтти, — дәйду хошнам Маһинур ана пикрини дәлилләшкә тиришип. — Әнди, сән мени тиңша. Шу балилар һазир мениң әһвалимни телефон арқилиқла сорап қойиду. Назарбаев болса, бала өстүрдүң дәп мәйдәмгә «Алтун һалқа» есип қойди. Бир убдан пенсия бериватиду. У ахчини тиқиштуруп, нәврилиримгә беримән. Шу чағда мени асраватқан ким? — дәп өзәмгә қарши соал қойиду. Мән униңға җавап берәлмәй қалимән. «Бәрикәт — өмлүктә», дегән нәқил бекар әмәс. Бу қисқа һаятта бир-биримизни һөрмәтләп, йөләп жүргәнгә немә йәтсун! Әтрапидикиләргә рәнҗип, кимду-бирлирини қарғап, налип яшиғандин көрә, кәчүрүмчан, меһриван, өм болуп һаят кәчүргән әвзәл әмәсму, қериндашлар! Баян МАМЫРБАЕВА,журналист. Уйғур наһийәси.