• Йеңилиқлар
• 27 Тамыз, 2015

Иш орунлири сақлиниду

Астанада Дөләт рәһбири Нурсултан Назарбаевниң рәислигидә буниңдин кейинки ихтисадий сәясәтниң чарилири бойичә кеңәшмә болуп өтти. Униңға мәмликәтниң чоң экспортерлири, «Атамекен» Миллий тиҗарәтчиләр палатисиниң вә Қазақстан тиҗарәтчилириниң вәкиллири қатнашти. Мәмликәт Президенти жиғилғанларға мураҗиәт қилип, дуниявий ихтисаттики мурәккәп шараитқа диққәт ағдурди.Боһран барлиқ йөнилишләр: хам әшия товарлири, валюта вә малийә нәрқи бойичә күчийип, һәм тәрәққий етиватқан, һәм тәрәққий әткән мәмликәтләрни өз чаңгилиға алди. Мундақ «қаттиқ боһрандин» һечким чәттә қалмиди. Дуниявий банк вә Хәлиқара валюта фонди дуниявий ихтисатниң өсүши бойичә өз тәхминини йәнә 2,8 пайиз вә 3,5 пайиз төвәнләтти. Нефтьниң дуниявий баһалири төвәнлишишни давамлаштурмақта. У өткән жилниң июнь ейидики 115 доллардин 48,5 долларғичә төвәнлиди. 2011-жили әрзәнлишишкә башланған металл баһасиниң чүшүватқанлиғи байқалмақта, баһалар индекси 45,5 пайиз төвәнлигән. Пәқәт бийилла мис баһасиниң бир тонниси 6300 доллардин 5100 долларғичә чүшүп кәтти, — деди Нурсултан Назарбаев. Дөләт рәһбири қелиплашқан вәзийәттә мәмликәт алдида иш-һәрикәтниң үч вариантниң бирини таллавелиш турғанлиғини тәкитлиди. Биринчиси — һечқандақ һәрикәт қилмай курсни тутуш вә әһвалниң яхшилинишини күтүш. Амма мундақ сәясәт елимиз ишләпчиқиришиниң қисқиришиға, иш орунлириниң йепилишиға вә алтун-валюта фондиниң қисқиришиға елип келиду. Иккинчи вариант — тәңгә курсини пәйдин-пәй аҗизлитиш. Ташқи базардики әһвал начар вә ениқсизлиқ шараитта туруватқанда мундақ вариантму алтун-валюта резервлирини нурғун сәрип қилиду. Шуңлашқиму биз моҗут барлиқ имканийәтләрни һесаплап, тәңгиниң әркин алмаштурулидиған курсини җарий қилиш вә инфляциялик таргетлашқа көчүш хелә тоғра қарар болуп һесаплиниду, дегән хуласигә кәлдуқ, — дәп тәкитлиди Қазақстан Президенти. Нурсултан Назарбаев мундақ чариниң мәҗбурий чарә болуп һесаплиниватқанлиғиға диққәт ағдуруп, Һөкүмәт вә Миллий банк қарариниң экспортерларниң, «Атамекен» Миллий палатисиниң, мәмликитимиз кичик һәм оттура тиҗаритиниң илтимаси бойичә қобул қилинғанлиғини тәкитлиди. Риқабәткә қабиллиқни әслигә кәлтүрүш түпәйли биз тәхминән бир миллионғичә адәм ишләватқан карханилардики иш орунлирини сақлап қалалаймиз. Аилә коэффециентини һесапқа алсақ, бу 3,5 миллион қазақстанлиққа тәсир қилиду. Карханилардики әһвалниң яхшилиниши нәтиҗидә силәрниң хадимларниң иш һәққи дәриҗисигиму тәсир қилиши керәк. Истиқбалда биз әһвалниң яхшилинишини күтүватимиз, бу бизгә боһрандин өтүп, ихтисатниң өсүшини тәминләш вә рецессиягә йол қоймаслиқ имканийитини бериду, — деди Нурсултан Назарбаев. Дөләт рәһбири пәқәт алмаштуруш курси һесавиғила ихтисатниң риқабәткә қабиллиғини әслигә кәлтүрүшниң мүмкин әмәслигини тәкитлиди. Қурулумлуқ ихтисадий ислаһатларни җанландуруш бойичә системилиқ чариләр вә кичик һәм оттура тиҗарәтни қоллап-қувәтләш бойичә комплекслиқ қарарлар керәк. Шуңлашқиму Һөкүмәт вә Миллий банк мениң тапшурмам бойичә һазирқи вақитта шундақ чариләр түркүмини тәйярлаватиду. Селиштурма риқабәтчилик әвзәлликлири асасий саһаларни қоллап-қувәтләш бесим болуши керәк, — деди Қазақстан Президенти. Дөләт рәһбири Һөкүмәткә һазирқи шараитни һесапқа елип гражданлиқ хизмәтчиләргә иш һәққи төләшниң йеңи үлгисини җарий қилишни, мәмурий дөләт хизмәтчилириниң иш һәққини, накаларға берилидиған ярдәм пулини вә стипендияләрни ашурушни қошуп һесаплиғанда, иҗтимаий тәшәббусларни әмәлгә ашурушни 2017-жилдин 2016-жилға йөткәш тәкливини бәрди. Шундақла Нурсултан Назарбаев алмаштуруш курсиниң өзгириши тәсиридин аһали чиқимини төвәнлитиш мәхситидә Миллий банкқа җисманий шәхсләрниң 2015-жилниң 18-август күнигә қәдәр әһвал бойичә тәңгә һесавида ечилған вә һесап-чотида бир миллион тәңгигичә қалдуқ мөлчәри муддәтлик депозитлирини компенсацияләш механизмини җарий қилишни тапшурди. Гражданларға депозитни мәхсус һесап-чотқа қайта рәсмийләштүргән вә уларни банкта бир жил мабайнида сақлиған әһвалда алмаштуруш пәрқи төлиниду. Бу чарә 1 миллион 700 миң адәмни яки барлиқ депозиторларниң 86 пайизини қоллап-қувәтләшкә ярдәм қилиду, — деди Дөләт рәһбири. Қазақстан Президенти шундақла Һөкүмәткә Жилстройсбербанкқа ахча салғучиларға мунасивәтлик чариләрни ойлаштурушни тапшурди. Ахирида Дөләт рәһбири қийинчилиқларға қаримай, иҗтимаий көңүл- кәйпиятниң начарлишишиға йол қоймаслиқ үчүн барлиқ зөрүр чариләрниң көрүлүватқанлиғини тәкитлиди. (Мавзуға мунасивәтлик гезитханлар инкаслири 3-бәттә елан қилиниватиду).