• Шеирлар
  • 27 Мамыр, 2016

Жиғлитип һәм күлдүрүп өтәмдекин бу өмүр

Роһий мәдәт (ШУАР телевизияси арқилиқ бериливатқан «Ипәк йоли садаси», «Талантлар сәһниси», «Шерин чүш» намлиқ көрситишләрдин туғулған һиссият, ойлар...) ...Өлмәйдекән уйғурум, Өлмәйду, яқ! Май-пиликниң барида өчмәс чирақ. Аққан дәрия соғулмас,Сай бешида, Җошқун уруп турғанда миң бир булақ! Уйғурумниң нами, изи өчмәйду, яқ! Шатмән аңа көзүмниң йәткинигә, Гуман-ғәшниң көңлүмдин кәткинигә. Қин-қинимға патмастин хурсән болдум, Дава тапқан җан охшаш дәрт-ғемигә! Жүрәттим раст, нәпәсим қисилғандәк, Әнди тәшвиш, әндишәм бесилғандәк. Роһим өсүп, Сезиндим кәң җаһанниң, Маңа туюқ йоллири ечилғандәк! Яшлар баркән. Биләр әл қиммитини, Тарихини, әҗрини, һиммитини. Тонутқидәк аләмгә әҗдатларниң, Аманәтлик нахша-саз, сәнъитини! Яшлар баркән, От жүрәк, истедатлиқ, Тил, Вәтини, йеригә етиқатлиқ! Чиқидиған дунияниң сәһнисигә, Ихтидари, арзуси қош қанатлиқ, Қилидиған уйғурни илтипатлиқ. Яшлар баркән, Виждани қайнайдиған, Тәғдирини хәлқиниң ойлайдиған. Йөләп қери-йешини, йол көрситип, Босуғида бешини қоймайдиған, Һәргиз алған бетидин қайтмайдиған! Яшлар баркән, Интилған йүксәкләргә, Яққан дәвәт отини жүрәкләргә. Қайил қилип әқил-ой, парасити, Йетидиған әң алий тиләкләргә, Аң йол тиләп қояй шу зерәкләргә! Яшлар баркән, Сөйинип, зоқланғидәк, Мәғрурлинип ишиға, роһланғидәк. Башқилардәк өзәңни зор сезинип, Чоққиларға җүръәтлик оқланғидәк! Шатмән хәлқим, камсинмай өткиниңгә, Шу пәлләңгә тиришип йәткиниңгә. Әнди аҗиз, бечарә әл әмәссән, Күниң қарап қалған бир кәтминиңгә, Яшайдиған боғулуп дәрт-ғемиңгә! Йоқатмапсән бәрибир зорлиғиңни, Сақлап қапсән, өзлигиңни, өрлигиңни. Пәрзәнтлириң териқтәк чечилсиму. Унтумапсән, биз үчүн төрлигиңни! Утуғиңни қол йәткән, көзүм көрүп, Хуш болдум күн кәчсәмму чәттә жүрүп. Йүзләнгиниң йеңилиқ, йеңишларға, Қойди бүгүн бешимни бир көтирип! Әнди әшу йолуңдин айнимиғин, Қанитиңни бевақит қайримиғин. Һурлуғиңға йәткичә, әзиз хәлқим. Бизни роһий мәдәттин айримиғин. Бизни роһий мәсләктин айримиғин. Мәрданилиқ (Қәһриман Ғоҗамбәрдиевқа) Турар өйүң болсиму бир ханилиқ, Ана жутта сәзмәйсән беганилиқ. Амма сени һәр җайда сийлиқ қилар, Өз хәлқиңгә садиқлиқ, мәрданилиқ! Пичәр һәрким өзиниң тәғдирини, Таллап йолниң йеник, йә еғирини. Инсанлар бар, өзәңдәк җар салмастин, Яшайдиған көрсәтмәй йеғирини... Ирадәңниң қуюлуп һули таштин. Шу хисләтләр сиңипту саңа баштин. Тап болсаңму җапалиқ көп синаққа, Кәчкиниң йоқ қениң бир қериндаштин. Келисән әл ғемида өмүр сүрүп, Қисмитигә көйүндиң чәттә жүрүп. Вақип қилдиң аләмни һәқиқәттин Адаләтсиз ишларни көзүң көрүп. Шәк кәлтүрмәй уйғурниң нарлиғиға, Сүйинип һар-вижданниң ярлиғиға. Аян қилдиң дунияға истигини: Азат яшаш һәққиниң барлиғиға! Дадил туруп келәр һәр баласиға, Үн қаттиң әл – Вәтәнниң давасиға. Аңа җүръәт қилғанлар саңа охшаш, Чоң-кичикниң лайиқ сий, баһасиға. Сән хәтәрлик йолуңдин тайған әмәс, Бешиң утуқ-амәттин қайған әмәс. Өз өмрүңни хәлқиңниң мәнпийити, Тәғдиридин жуқури қойған әмәс! Бәзән қайнап, Бәзидә сүкүт билән, Бөлүп шатлиқ-ғемиңни әл-жут билән. Йәтмиш яшқа йетипсән, уйғурумниң – Һурлуғини күзитип үмүт билән. Мәрданиға яришар салқин қанлиқ, Чирайиңдин байқалмас чарчиғанлиқ. Өз хәлқиңгә көйүнүп, сөйүп яшаш, Қәһриман, бу күндә зор қәһриманлиқ! Әҗриң тарих бетигә йезилиду. Дуния изгү нийәттә безилиду. Хәлқиң – аман, Вәтиниң һағда болса, Пүтүнлүги бәхтиңниң сезилиду!.. Йеғип саңа шарапәт нури көктин, Сүрүнмәй өт йәнә көп қил көрүктин. Айримисун илаһи-етиқат һәм, Астиңдики дулдулиң – сәйгүлүктин! Илтиҗа Бағлап үмүт, арминини һәр күнгә, О, яратқан, өмүр бәрдиң һәркимгә. Башқилардин нәсивәмни кам қилма, Йоруқ дуния, қенип кетәй көркиңгә, Әнди мени қойғина өз әркимгә! Ичмигиним билән зәһәр-оғини, Бу һаятниң көрдүм иссиқ-соғини. Әвладимән, дан өстүргән деханниң, Буйриғини амма саман-қоғини... Өчәрмидим шундиму дил чоғини, Аянмай җан тикидиған до қени?! Бар-йоқимға шүкри қилдим рәнҗимәй, Өзгиләрниң рисқисиға дәндимәй. Қанаәтлик болған үчүн һәммигә, Бүгүнимгә йәттим бәлким йәңдимәй?! Миң тәшәккүр, саңа улуқ Тәңримәй! Дағдам, раван қилмисаңму йолумни, Рәхмәт, мәзмут қуйғиниңға һулумни. Әҗрим билән һалал тапқан нанни йәп. Мән һеч кимгә сунғиним  йоқ қолумни... Йеңәр мәдәт бәргәчкә дәрт-зулумни. Һеч яманлиқ болмай нийәт-пәйлимдә. Қалди өткән даванлирим кәйнимдә. Әнди раһәт көридиған яшларниң, Истәр едим болушини мәйлимдә. Қилғина шу тилигимни иҗавәт, Әркин-имин яшашқа бәр иҗазәт. Айримиғин нәсивәмдин буйриған, Өтәй болмай тил қисинди, хиҗаләт, Ешинсинчу бизгиму сий-ибадәт.   Әшу меһир-шәпқитиңни күтәй мән, Бар борчумни ихтиярий өтәй мән. Ғуличини яшап болған өмрүмниң, Ғеричида мурадимға йетәймән, Мәңгүлүккә бәхитлик боп кетәймән?! Сонетлар І Рәнҗимидим жилларға яшлиғимни  алди дәп, Өткүнчи һәр пурсити несип болған өмрүмниң. Талай арзу-арминим орунланмай қалди дәп, Кәлсә-кәлмәс бузмидим хуш кәйпини   көңлүмниң. Кар қилмайду вақитқа хапичилиқ, шатлиғиң. Һәммини тәң сиңдүрүп ақар долқун, еқими. Өз көрмәйду болса гәр тәливигә ятлиғиң, Сөйүндүрәр йеқи бар, һәм  көйдүрәр чеқини. Кәчтим нийәт, пәйлимдин яманйолға башлиған. Тамасини қилмидим қолум  йәтмәс мәхсәтниң. Амитигә башқиниң мән әмәскөз ташлиған. Маңғиним йоқ кәйнидин  истиңбалсиз дәвәтниң... Нәдин һаят, вақитқа яришатти қәдимим, Өзәм билән мабада йешилмисә  өз ғемим!? ІІ Өкүндүрәр ишлар көп, ғәш қилғучи  көңүлни, Ким бар дәйсән йеңилмас бу бәш күнлүк аләмдә?! Униң үчүн кайима тәғдириң, йә өмүрни, Ахир сәнму, бурадәр, хам сүт әмгән адәмдә!? Әл-жут, хәлқиң сөйинәр ишлармуһәм йетәрлик, Қетил сәнму униңға мунасиплар сепигә. Көрсәтмәстин өтсәңму зор җасарәт, йә әрлик, Илинғиниң яхшиғу яхшиларниң гепигә. Вақит, һаят еқими әзәлдин биртәрәплик, Мүмкин әмәс өткәнни қайтурмиғиң  кәйнигә. Тәливиңгә мувапиқ болғай әҗриң шәрәплик, Сунған өмүр пияләң кәлмәс  йенип әйнигә. Көпчиликтин бөлүнүп қалмачәттә, далдида, Жүрүшкә баш көтирип дост-дүшмәнниң алдида.   ІІІ Көзүңдин хошаллиқ, меһриңни көрүп, Көңлүм тағ мисали өсүп, хуш болар. Жүригим көксүмдә хатирҗәм уруп, Кәң аләм, бар әтрап бостан туюлар. Гаһ солғун, муңайған йүзүңни көрсәм, Көңлүмни пәришан қилар сан сорақ. Дилиңни азаплап жүргән немә ғәм, Бу һалға қалдурған қайси бир синақ?! Адәт йоқ халис шу икки һаләттин, Таң қелип, сән аңа болмиғин һәйран. Шатлиқтин –  кам болмай, Муңаймай –  дәрттин, Мәрданә яшимақ һәммигә арман! Һәммини көп билән көргиниң мақул, Һәммигә амма бир өзәңла мәсъул... Халамсиз (Ғәзәл) Сизму йүксәк чоққиларға учқинимни  халамсиз, Амәту-бәхтимни биллә қучқинимни халамсиз. Бу аләмниң хали-хутаң ишлиридин әймәнмәй, Адәмләргә җан сиримни ачқинимни халамсиз. Тоғра йолдин айнимай қанчә җапалиқ  болсиму, Даванлардин сүрүнмәстин ашқинимни халамсиз. Һәқни дегиним үчүн сақлап адавәт, өч көрүп, Жүргәнләргә әсәбимни чачқинимни  халамсиз. Кимки зерәк, һошияр болса  заваллиқтин жирақ, Қәдимимни шуңа сәгәк басқинимни халамсиз. Қилидиғанлар азайди авам әлниң  ғемини, Шуларни беганиләргә қошқинимни халамсиз. Байқисам ой-нийитиңиз маңа халистәк  гоя, Көз жумулғичә соғулмай ташқинимни халамсиз. Җәмшиткә пәйли бузуқниң көз-тили тәгмәс үчүн, Тилигиңиз тумарини асқинимни халамсиз?!

500 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы