• Һасан-һүсән
• 18 Қараша, 2016

Хәсвәк билән Мисвәк (Чөчәк)

Бурунқи заманда бир содигәр бопту. Бир күни у нурғун пул тепиш мәхситидә маллирини Мисир шәһиригә карван билән елип берипту. У чүшкән дәңниң егиси йеши чоң аял болуп, көплигән содигәрләрниң маллирини бесип алған екән.Содигәр бу йәргә өз адәмлири билән орунлашқандин кейин дәңниң егиси уларни өз өйигә тамаққа тәклип қилип, дәстихан йейипту. Меһманлар тамақ йейишкә башлиғанда өй егиси Хәсвәк исимлиқ мөшүгини чақиривалиду вә йениға олтарғузуп, униң бешиға шамданни қоюп, өзи шу шамниң йоруғида пайпақ тоқушқа башлапту. Буниңға һәйран болған содигәр «Мөшүгиңиз узақ олтармас» дәп күлүпту. Өй егиси «Мән рухсәт бәргичә қимир қилмай олтириду» дәп махтинипту. Ишәнмигән содигәр, униң билән бәслишип, бар мүлкини доға тикип, таң атқичә қарап олтирипту. Мөшүк таң атқичә қимир қилмай олтирипту. Содигәр өзиниң утулғинини ихрар қилип, елип кәлгән маллириниң һәммисини дәңчигә бериветип, қуруқ қол өйигә қайтипту. Шу содигәр қандақ қилип дуниярини қайтурувелишни ойлап, бир жил бойи бир чашқанни қолға үгитипту вә уни «Мисвәк» дәп атапту. Маллирини жиғиштуруп бирнәччә төгигә бесип, қалғанлириға саман вә әскиликләрни тийәп, Мисирға берип, йәнә шу дәңгә чүшүпту. Сақал-бурутлирини өстүрүп, чоң сүпәт көрүнгән уни дәң тонумапту. Иккиси йәнә бәслишип, әгәр Хәсвәк орнидин қозғилип, шамдан чүшүп кәтсә, униң егиси дәңдики бар бисатини беридиған болуп келишипту. Аял пайпақ тоқуватқанда содигәр Мисвәкни йәң ичидин аста чиқирипту. Чашқанниң пуриғини сәзгән мөшүк қулиғини диң қилип, орнидин бир қозғилипту. Аял «Хәсвәк, теч олтарғин» дәп ишини давамлаштурупту. Таңға йеқин содигәр Мисвәкни йәнә чиқирип, Хәсвәккә йеқинирақ әвәтипту. Шу чағда йениға кәлгән «олҗини» қачуруп қоймас үчүн Хәсвәк өзини чашқанға етишиға Мисвәк қайтип йәң ичигә кирип кетипту. Шамдан өрүлүп чүшүп, өй егиси амалсиз бар мал-мүлкини Мисвәкниң егисигә берип, өзи қуруқ өйдә қапту. Иззәт ЙҮСҮПОВА.