• Йеңилиқлар
• 02 Наурыз, 2017

Җәңчи хатириси — жутдашлар қәлбидә

Һәр жили 15-февраль — Кеңәш Иттипақи әскәрлириниң чәклик контингенти Авғанстан йеридин чиқирилғиниға мунасивәтлик «Бәйнәлмиләл-җәңчиләр әрлигини әсләш күни» дәп атилидиған болди. 9 жил, 1 ай, 19 күнгә созулған бу қанлиқ урушниң аяқлашқиниға бийил 28 жил толди. Шу чағдики сәясәткә бағлиқ чәклик контингент әскәрлири қатарида қазақстанлиқ талай ширғуран жигитләр Авғанстанда, шу мәмликәт һөкүмитиниң илтимасиға мувапиқ, бәйнәлмиләл борчини өтигән еди. Уруш болғандин кейин җудалиқларму болди. Худаға шүкри, ғәйрәтлик Абдулла Турдановниң оғли Абдухелил әл-жути билән йенип көрүшүш пурситигә еришиду. Амма... Абдухелил ака Турданов 1978-жили күздә әскәргә чақиртилғанда, уруш һәққидә ойлимиған еди. Чүнки у Германиядә кеңәш әскәрлири топида һәрбий борчини өтәшкә атланған. Мәлумки, шу жили баһар пәслидә Авғанстанда апрель инқилави йүз берип, мәмликәттики вәзийәт наһайити кәскинләшкән еди. 1979-жили кәч күздә кеңәш әскәрлирини Авғанстан территориясигә киргүзүш тоғрилиқ қарар қобул қилинип, миңлиған әскәрләр қатарида Абдухелил акиму сәпдашлири билән ят әлгә атланди. Мана шуниңдин кейин улар нурғунлиған җәңләрдә қан кәчти. Көпчилиги әйнә шу бемәна урушта қәһриманларчә һалак болса, аман қалғини жутлириға қайтип, ата-анисиға қошулди. Лекин шу урушниң зәрдави болуши керәк, Абдухелил ака узақ өмүр сүрмиди — 2013-жили 53 йешидила туюқсиз вапат болди. Униң җәңгиварлиқ йоли, шәрәплик әмгәк һаяти жутдашлириниң, сәпдашлириниң, уруқ-туққанлириниң, бала-чақа, нәврилириниң жүригидә та әбәт сақлинип қалди. Буниңға испат, Абдухелил ака Турданов яшиған өйгә хатирә тахта орнитилса, йеза яшлири бәйнәлмиләл-җәңчиниң роһиға атап спорт мусабиқилирини өткүзди. Йеқинда болса, униң ярқин һаятиға мунасивәтлик И.Саттаров намидики Ғәйрәт оттура мәктивидә мәхсус булуң ечилди. Мәрасим давамида сөзгә чиққан Челәк регионлуқ «Авғанстан-Чернобыль» җәмийитиниң рәиси Ержан Омаров, авған урушиниң ветерани, Абдухелил Турдановниң җәңгивар сәпдиши, Қизил Юлтуз ордениниң саһиби Райдин Абдуллаев, Челәк регионлуқ Уйғур этномәдәнийәт мәркизиниң рәиси Майдин Абдуллаев, мәктәп мудири Әзимҗан Мәрүпов, мәрһумниң синипдашлири — Шөһрәт Мәсимов, Турған Авамов, Нодәр Ибдиминов, бәйнәлмиләл-җәңчиләр Родион Юр, Әкрәмҗан Бавдинов, жут мөтивәри Елтай Сейтахунов вә башқилар Абдухелил Турданов һәққидә хатирилири билән ортақлашти. Болупму сәпдиши Райдин Абдуллаевниң әслимилири көпчилик қәлбидә чоңқур тәсират қалдурди. Ахирида Абдухелил Турдановниң аилиси авған урушиниң ветеранлириға, изгү чарә-тәдбирни өткүзүшкә ат селишқан бир топ шәхсләргә миннәтдарлиғини билдүрүп, хатирә соғилирини тапшурди вә вапат болған бәйнәлмиләл-җәңчиләр роһиға беғишлап нәзир өткүзди. Абдулҗан АЗНИБАҚИЕВ. Әмгәкчиқазақ наһийәси. СҮРӘТЛӘРДӘ: 1. Р.Абдуллаев (оңдин үчинчи) җәңгивар сәпдиши тоғрилиқ хатирилири билән ортақлишиватиду. 2. А.Турдановқа беғишланған булуң.