• Замандаш
• 28 Сәуір, 2017

Дөңмәлиниң мөтивәри

Баһарниң иллиқ күн­лиридә ағинәм Нодәр Сабиров һаятиниң шанлиқ сәксининчи даваниға көти­рилди. Нодәр Яркәнттә, мән Пәнҗимдә яшисақму, ба­ли­лиқ вә өсмүрлүк дәв­римиздин башланған тону­шлуғимиз бүгүнки күндә қериндашлиққа улашти. Шуңлашқа биз вақит тапсақла, бир-биримизниң һалидин хәвәр елип муң­дашқили, сирдашқили алдираймиз.Сәргүзәштиләргә толуп-ташқан өтмүш сә­һи­пилирини варақлап, яш­­ли­ғимиздики қизиқ вақиәләрни, биллә ишлигән чағларни әсләймиз. Һә, уруш жиллириниң балилири болған биздемәтликләрниң бир-биримизгила әмәс, бүгүнки әвлатқиму ейтаримиз көп. Нодәр Сабиров 1937-жили Яркәнт шәһиридә дунияға кәлгән. Шәһәрдики С.Киров намидики мәктәпниң йәт­тинчи синипини тамамлапла МТСта механизаторларни тәйярлайдиған қисқа курста оқуп, атиси Тайир билән аниси Гүлсүмханлар һулини қурған «Октябрьниң 40 жиллиғи» колхозида тракторист болуп ишлиди. Бүгүнки әвлат йеза егилиги ишләп чиқиришида тракторист болуп ишлимәкниң қандақ екәнлигини тәсәввур қилалмаслиғи мүмкин. Амма бизқурамлиқлар яхши билимизки, бу жилниң түгәл төрт пәслидә тиним тапмайдиған оқәт егилири. Тәбиитидин ишләмчан Нодәр болса, наһийәдики маһир тәш­килатчи Николай Головацкий башқурған егиликтә қириқ жиллиқ һаятини мошундақ иш билән өткүзди. У өз ишиға наһайити җавапкәрлик билән әстаидил берилип ишлигәчкә, илғар механизатор аталди. Узун жиллар давамида трактористлар бригадисиниң бригадири болди. Яшлиғимиз җапалиқ әмгәк билән өтти, — дәйду Нодәр өтмүшкә нәзәр ташлап. — Әмгигимизму мунасип баһаланди. «Қазақ ССРниң әмгәк сиңәргән механизатори» аталди. 1962-жили Пүткүлиттипақлиқ хәлиқ егилиги муваппәқийәтлири көргәзмисини, сабиқ Кеңәш елиниң һәм чәт әлләрниң көплигән көрнәклик җай­лирини зиярәт қилдим. Санаторийлардиму болдум, амма туғулуп өскән Яркитимдәк гөзәл җай йоқ екән. Тәбиитини ейтсаңчу, адәмлири қандақ меһриван, әмгәкчан. Һазир нәқ шу деханниң қутлуқ кәтминини мүрисигә селип ишләйдиған пәйт кәлди әмәсму. Мән шу етизлиқларни, тракторниң гүрүлдигән үнини сеғинимән. Нодәр 1995-жили һөр­мәтлик дәм елишқа чиқ­қандин кейин жутдарчилиқ ишларға қоюқ арилашти. Дөңмәлиниң дәсләпки жигитбеши Рустәм Мәмәт­тохтаев өзиниң ил­тимасиға бола бу иштин кәткәндә, дөңмәлиликләр Нодәр Са­би­ровни бир еғиздин жигитбеши қилип сайлиди. У көпчиликни мәдәнийитимизни, сәнъити­мизни, мәтбуатимизни тәр­ғип қилишқа, жуттики милләтләрара достлуқни мустәһкәмләшкә, сәпәрвәр қилишни билди. Һазир униң бу ишини яшлар давам қилмақта. Бирақ Дөңмәлидики чоң-кичик чарә-тәдбир Нодәр Сабировсиз өтмәйду. Яшларму униң мәслиһитигә муһтаҗ. Мөтивәрму һәрқандақ ишта дадил пикрини билдүрүп, жутниң ғеми билән яши­мақта. Ағинәм мошу жутлуқ Саадәт Баратова билән аилә қуруп, алтә пәрзәнт қучти. Улардин 14 нәврә вә 14 чәврә сөйди. Бирақ үч жил бурун рәпиқиси Саадәттин бевақит айрилди. Лекин пәрзәнтлири билән нәврилири күндә дегидәк атисиниң һалидин хәвәр елип туриду. Мән қутлуқ өйниң мәзмут түврүги, қәдинас ағинәмниң туғулған кү­ни билән тәбрикләп кәл­гән әвлатлириға қарап зоқ­ландим. Оғли Ғоҗәхмәт билән келини Розигүл қериндашлирини қучақ йейип қарши елип, анисиниң йоқлуғини билиндүрмиди. Бу күни мән Дөң­мәлиниң мөтивәри, миллий мә­дә­ни­йитимизниң җан­­көйәри, қәдинас ағи­нәмни «хатирҗәм күн­лириң бузулмиғай, узақ яша, дост», дәп тәбрикләп қолини қистим. Лохманҗан ИСМАЙИЛҖАНОВ. Яркәнт шәһири.