• Йеңилиқлар
• 30 Маусым, 2017

Йеңи энергетика инвестиция билән өзләштүрүлиду

Дөләт рәһбири Нурсултан Назарбаев чәт әл инвесторлири кеңишиниң оттузинчи мәҗлисигә қатнашти. Дуния ихтисадидики боһранға мунасивәтлик айрим дөләтләрдә уттур чәт әл инвестициялирини җәлип қилиш җәрияни тохтаватиду. Һазир инвестицияләр үчүн чоң риқабәтчилик бар. Шуңлашқа инвесторлар биринчи новәттә, инвестицияләр үчүн қолайлиқ дөләтни таллайдиғанлиғи ениқ. Қазақстан Президенти бу мәсилигә алаһидә әһмийәт берип, уни дайим назарәттә тутиду. Елимиздә инвестициялик шараитни яхшилаш үчүн нурғун ишлар әмәлгә ашурулуп, инвестицияләрниң бехәтәрлиги вә сақлиниши тәминлиниду. Шуниң үчүн Қазақстан инвестицияләр үчүн қолайлиқ дөләт сүпитидә етирап қилинмақта. Мәмликитимиздики инвестиция саһасидики дөләт сәяситиниң асасий механизми Қазақстан Президенти Нурсултан Назарбаев рәислик қилидиған чәт әл инвесторлири кеңиши болуп һесаплиниду. Чәт әл инвесторлири кеңиши 1998-жили Қазақстанда инвестициялик шараитни яхшилаш вә инвесторларниң Қазақстандики инвестициялик паалийитигә мунасивәтлик пәйда болған муһим мәсилиләрни нәтиҗидар һәл қилиш үчүн, Қазақстан һөкүмити билән чәт әллик инвесторлар арисида уттур диалогни тәминләш үчүн қурулған еди. Чәт әл инвесторлири кеңиши тәркивигә 35 чоң трансмиллий чәтәллик компания вә хәлиқара тәшкилат рәһбәрлири кириду. Инвестициялик климатни яхшилаш бойичә әмәлгә ашурулған ишларниң нәтиҗисидә Қазақстан Дуниявий банкниң «Тиҗарәтни жүргүзүшниң йениклиги» рейтингида 35-орунға егә болди. Ахирқи 12 жилда Қазақстанға җәлип қилинған уттур чәтәллик инвестиция 243 миллиард АҚШ долларини тәшкил қилған. 2016-жили 20,6 миллиард АҚШ доллари җәлип қилинди, бу 2015-жил билән селиштурғанда 40 пайизға артуқ. Бийил мәҗлискә 300дин ошуқ қазақстанлиқ вә чәтәллик қатнашқучи, униң ичидә чәт әлдин кеңәшниң оттуз әзаси билән икки назарәтчиси, йәни хәлиқара тәшкилатлар билән трансмиллий компания рәһбәрлири, шундақла дөләт органлириниң, миллий компаниялири вә тәшкилатларниң рәһбәрлири қатнашти. Оттузинчи қетимқи мәҗлис «Астана ЭКСПО-2017» Хәлиқара көргәзмиси өтүватқан пәйткә тоғра кәлди. Шуңлашқа униң мавзусиму ЭКСПОға аһаңдаш болуп, «Йеңи энергетика» дәп аталди. Мәҗлисни Қазақстан Җумһурийитиниң Президенти Нурсултан Назарбаев ечип, риясәтчилик қилди. «Бийил кеңәшниң қурулғиниға 19 жил толди. Мошу кәмгичә бизниң учришишлиримиз яхши әнъәниләргә айланди. Биз нурғун ишларни биллә әмәлгә ашурдуқ. Силәр Қазақстан ихтисадиниң қелиплишишиға вә тез жүргүзүватқан ислаһатларни әмәлгә ашурушқа чоң ярдәм қилдиңлар. Бизниң учришишлиримиз муһим мавзулар: ихтисатни тәрәққий әткүзүшниң мәсилилири муһакимә қилинидиған мәйданға айланди. Кеңәшкә мәмликитимиздә ишләватқан чоң чәтәллик компанияләрниң әзалири кириду. Бу жиллар давамида уларниң тәркивиму йеңилиниватиду» деди Дөләт рәһбири. Президент шуниңдин кейин чәт әл инвесторлар кеңишиниң йеңи әзалирини тонуштурди. «Асасий мавзуларни муһакимә қилиштин илгири, силәрни кеңәшниң йеңи әзалири билән тонуштурушни тоғра көрүватимән. У Азиялик Тәрәққият банкиниң вице-президенти Дивакара Гупта, «Моребэни корпорейшн» компаниясиниң Европа, Африка вә МДҺ әллири бойичә чоң йәрлик иҗраий офицери Наоя Ивашита. Улар пенсиягә чиққан кәсипдашлирини алмаштурди. Шундақла кадрлиқ өзгиришләргә мунасивәтлик Қазақстан тәрипидинму кеңәшкә йеңи әзалар кирди», деди Н.Назарбаев. Мәҗлистә инвестициялик шараитни яхшилаш бойичә Қазақстан қолға еливатқан ишлар тоғрилиқ Инвестицияләр вә тәрәққият министри Жеңис Қасымбек һәртәрәплимә ейтип бәрди. Шундақла Европа Қайта қуруш вә тәрәққият банкиниң президенти Сэр Сума Чакрабарти, Энергетика министри Қанат Бозымбаев, «Қазақстанлиқ чәт әл инвесторлар кеңиши» бирләшмисиниң башқарма рәиси Ульф Вокурка, «GE Oіl& Gas» компаниясиниң президенти  Лоренцо Симонелли, «ЭНИ С.п.А» компаниясиниң баш иҗраий мудири Клаудио Дескальци, мәбләғ билән тәминләш һәмкарлиғи вә шәхсий сектор операциялири бойичә Азия Тәрәққият банкиниң вице-президенти Дивакара Гупта, «ERG S.a.r.l» компанияси мудирлар кеңишиниң рәиси Александр Машкеевич вә башқилар сөз сөзлиди. Мәҗлисни Қазақстан Президенти Нурсултан Назарбаев хуласиләп, дуния җамаәтчилиги энергияниң йеңи мәнбәлирини издәватқанлиғини вә технологиялик илгириләш һарписида турғанлиғини тәкитлиди. Дөләт рәһбири шундақла энергия ишләпчиқиришниң арилаш системисиниң мәмликитимиз үчүн әң қолайлиқ екәнлигини қәйт қилди. Биздә нурғун көләмдә нефть, көмүр, газ вә уран бар. Униң көләми 32 миллиард тонна яки дуниявий фондниң 4 пайизини тәшкил қиливатиду. Шуңлашқа чәтәллик инвестицияләрни мошу саһаларға җәлип қилиш лазим. Президент шуниң билән биллә Қазақстан индустрияләштүрүш, инновация вә қувити зор инфрақурулумни тәрәққий әткүзүш программиси бойичә кәңдаирилик ишларни әмәлгә ашуруватқанлиғини тәкитлиди. Мәлумки һазир дунияда аз учришидиған металларни пайдилиниш технологиялири тәрәққий етиватиду. Экспертларниң тәкитлишичә, 2025-жилға қәдәр литий еһтияҗи жилиға 550 миң тоннани тәшкил қилиши мүмкин. Шуңлашқа литий «ақ нефть» дәп атилиду. Дөләт рәһбири Қазақстанда аз учришидиған металларниң бар екәнлигини тәкитлиди. Инвесторларға мошу саһани бизниң һөкүмитимиз билән биллә инвестицияләр үчүн қараштурушни тәклип қилип, мәзкүр энергетика саһасида ихтидарниң жуқури екәнлигигә диққәт бөлди. Нурсултан Назарбаев ахирида кеңәшниң ишиға жуқури баһа берип, мәҗлис қатнашқучилириға утуқлар тилиди. *** Дөләт рәһбири Нурсултан Назарбаев чәт әл инвесторлири кеңишиниң мәҗлиси даирисидә Европа Қайта қуруш вә тәрәққият банкиниң  президенти Сума Чакрабарти,  «ЭНИ С.п.А» компаниясиниң баш иҗраий мудири Клаудио Дескальци, «Роял Датч Шелл» концерниниң баш иҗраий мудири Бен ван Берден вә «ЛУКОЙЛ» компаниясиниң президенти Вагит Алекперов билән учрашти. Бу һәқтә Президентниң Мәтбуат хизмити хәвәрлиди. Қедимий пайтәхтниң чоң имканийәтлири ХХҖ павильонида Беҗин һәптилигиниң ечилиши мошу мәмликәтниң «ЭКСПО-2017» Хәлиқара ихтисаслаштурулған көргәзмисиниң ишчанлиқ һәм мәдәний программисидики әң әстә қаларлиқ вақиәләрниң бири болди. Шәрқий Азиядики қедимий шәһәрләрниң бири Евразия кәңлигидики әң җошқун тәрәққий етиватқан дөләтниң пайтәхти болуп һесаплиниду. Шуңлашқиму Беҗинға болған җанлиқ қизиқиш тәсадипи әмәс. Астанадики көргәзмиму буниңдин истисна болмиди – Хитай павильониниң алдида һәр күни нурғунлиған адәмләрниң топлинип турғинини көрүшкә болиду. Беҗин һәмтилигини тәнтәнилик ечиш мәрасимиға Хитай Сода-санаәт палатиси рәисиниң орунбасари Ван Цзинь Чжень қатнашти. – Астанадики Беҗин һәптилиги мәмликитимизниң «Шаңхан ЭКСПО-2010» вә «Милан ЭКСПО-2015» Хәлиқара көргәзмилиригә қатнишишиниң давами болуп һесаплиниду, – дәп тәкитлиди у. – Хитай пайтәхти дунияға «Бир бәлбағ, бир йол» миқияслиқ лайиһиси даирисидә ташқи ихтисадий һәм сода һәмкарлиғини кәңәйтишниң чоң имканийәтлирини намайиш қиливатиду. Бу күнләрдә Хитай павильониға мошу мәмликәт пайтәхтиниң паалийәтниң түрлүк саһалиридики имканийәтлирини ачидиған экспозицияләр қоюлған. Уни зиярәт қилғучилар Беҗинниң көрүнүшлири, мәдәний җайлири вә миллий ашханиси билән тонушуш имканийитигә егә болиду. ЭКСПО күндилиги

• «ЭКСПО-2017» Хәлиқара ихтисаслаштурулған көргәзмисидә Франция Миллий күни өткүзүлди.
• Қазақстанниң төрт регионидин ERG карханилиридин миң хадим корпоративлиқ оқушқа қатнишиду вә «Астана ЭКСПО-2017» көргәзмисини зиярәт қилиду.
• «Келәчәк энергияси» көргәзмисиниң хәлиқара павильонида «Кремний вадиси» намайиш мәйдани рәсмий ечилип, униңда «Зерде» холдингиниң Қазақстан ихтисадини рәқәмләштүрүш бойичә концептуал қарарлири әкис әтти. Чарә-тәдбиргә Қазақстан Җумһурийитиниң Әхбарат вә коммуникацияләр министри Дәурен Абаев қатнашти.
• «ЭКСПО-2017» көргәзмисиниң программиси даирисидә сәпәргә чиққан «Ұлы Жібек жолы. Көне Тараздан асқақ Астанаға тарту» этномәдәнийәт карвини Җамбул вилайити бойичә сәпирини аяқлаштурди.
• Қизилорда вилайитиниң Қармақшы наһийәсидә Қорқыт-ата Мемориал комплексиниң территориясидә «ЭКСПО-2017» көргәзмиси даирисидә этноавул ишигини ачти.
• «ЭКСПО-2017» Хәлиқара көргәзмиси даирисидә Астанада «Китап оқуйдиған дуниядики китап оқуғучи милләт» мавзусида хәлиқара симпозиум өтүватиду.
• «ЭКСПО-2017» мәйданида Литваниң Миллий күни болуп өтти. Уларниң тилидики «saule» сөзи қазақ тилидикидәк «шола, йоруқлуқ» дегән мәналарни билдүридекән.
• Көргәзмә мәйданида өтүватқан «Туризм вә келәчәк энергияси: СО­­­­_­2­ қалдуқлирини қисқартиш» дуниявий конференциясидә мәмликитимизниң надир әнъәнилири вә мәдәнийити, пейзажи тоғрилиқ гәп болди.
• Хитайниң «Улянъе» корпорацияси Қазақстан базирини үгиниш нийитидә.
• Ақмола вилайитиниң Астанадидики күнлири «ЭКСПО-2017» Хәлиқара ихтисаслаштурулған көргәзмисигә беғишланди.
• Хәлиқара көргәзмә территориясидә дунияға мәлум Air Force Band Starlifter рок-топи өз һүнирини көрсәтти.
• «ЭКСПО-2017» көргәзмисиниң территориясидә дуниядики әң кичик вә 100 километрға 1 литр бензин сәрип қилидиған транспорт тонуштурулди. Жүргүзгүчи билән қошқанда икки адәмгила молҗаланған автомобиль һәҗиминиң кичиклиги вә алаһидә дизайни билән көпчиликниң диққитини җәлип қилди. Салмиғи 295 килограмм болған бу автомобиль саатиға 45 километр илдамлиқ билән маңиду.
• Көргәзмә күнлири Астананиң чәт районлирини көргәзмә мәркизи билән бағлаштурған йәттә «Shuttle Bus» маршрути ечилди.
• «ЭКСПО-2017» көргәзмиси даирисидә Катар дөлитиниң Миллий күнлири болуп өтти.
• Пайтәхттики «Пекин палас» меһманханисида «ЭКСПО-2017» даирисидә Ақтөбә вилайити инвестициялик лайиһилириниң көргәзмиси ечилди.