• Достлуқ риштилири
  • 19 Қазан, 2017

Мән яхши билидиған «Таһир билән Зоһра»

Дост ләвзи/ Билидиғиним, һәр һәптиниң шәнбә күни Җамалдиновлар әвлади чоң өйдә баш қошуп, Зоһраниң, кәчүрисиз, Тунисаниң (биз, достлири, Мирзәхмәт ака билән Туниса һәдини «Таһир билән Зоһра» дәп ататтуқ) әҗайип охшиған полусидин дәм тартиду. Дәстихан әтрапида Мирзәхмәт ака бәш пәрзәнди билән он алтә нәврисини новәт билән тиңшап чиқиду. Бу қелиплишип қалған әнъәнә. Амма һаят мундақ бир хил давамлишивәрмәйдекән. Мана бир айдин бери Җамалдиновлар һәптиниң пәйшәнбә күни жиғиливатиду. Уларни һәр шәнбә күни дәмлик полуси билән күтидиған меһриван ана әнди аримизда йоқ... *** Җамалдиновлар аилиси. Мән бу аилигә дайим қизиқиш билән қараймән. Һәқиқий уйғур аилиси. Әлвәттә, гәпни аилиниң ғоҗайини Мирзәхмәт акидин башлиғум келиду. Һәр иккилимиз Уйғур наһийәсидин. У ақсулуқ. Мән довунлуқ. Қизиқ йери, иккимиз Чонҗида тонуштуқ. У кәспи бойичә агроном. Мән мәиший хизмәт көрситиш комбинатида ишлидим. Униң рәпиқиси Туниса һәдә — кәсипдишим. Туниса һәдиниң чирайидин уйғур аяллириға хас бар хисләтниң һәммиси төкүлүп туратти. Униң сиртқи вә ички дунияси, ениғирақ ейтсақ, мәдәнийити, өзини тутуши, адәмләр билән муамилиси, меһриванлиғи, меһмандостлуғи һәммимизни қайил қилатти. Тунисаниң милләтпәрвәрлигини сөз билән ейтип йәткүзгүсиз. Миллий вә қериндаш хәлиқләрниң нахшилириниму бабиға йәткүзүп орунлатти. — Мирзәхмәт ака, мундақ гөзәл аялни нәдин таптиңий? — дәп чеқишаттим бәзидә. — Вәтәндин, — уму чақчақ билән җавап берәтти. — 1958-жили мән Ташкәнттики йеза егилиги институтини тамамлап, йолланма билән Қирғизстанға ишқа атландим. Мени Җалалабад вилайитигә ташлиди. Мән маңған поезд Ленинабадтики станциягә тохтиди. Шу йәрдә тамақлиниш нийитидә ашханиға кирип, натонуш бир киши билән қарму-қарши олтардим. Униң уйғур екәнлигини ләңмәнни йейишидин билип қалдим. Кейин иккимиз бир вагонда маңдуқ. Униң билән бир көрүшүпла кона тонушлардәк қизғин сөһбәткә чүшүп кәттуқ. Сөһбәтдишим Җалалабадта туридекән. У унумиғинимға қаримай, мени өйгә башлиди. Бу аилигә берип, биринчи қетим Тунисани учраттим. У әву кишиниң сиңлиси екән. Уларниң теги-тәти хотәнлик болуп чиқти. Кейин мән икки қетим уларниң өйидә меһманда болдум. Хулләс, Туниса иккимизниң достлуғи муһәббәткә айлинип, шу жили 31-декабрь күни өйләндуқ. Икки жилдин кейин атам-анам келип, Чоң Ақсуға елип кәтти. Мирзәхмәт ака Уйғур наһийәсигә қайтип кәлгәндин кейин агроном, наһийәлик комсомол кативи охшаш хизмәтләрдә болди. Билидиғиним, униң асасий кәспи агроном. Наһийәгә тонулған мутәхәссис. Буни мәнла әмәс, наһийә хәлқиму яхши билиду. Туниса һәдә болса, оттуз жилдин ошуқ Чонҗидики мәиший хизмәт көрситиш комбинатида ишлиди. — Уйғур наһийәсидә дадам билән апамни «Таһир — Зоһра» дәп атишатти, — дәйду қизи Гүлмира өткән күнләрни әскә елип. — Биз аилидә икки қиз, үч оғул. Һәммимизниң ата-анимизға охшиғумиз келәтти. Аримизда чоң һәдәм Арзигүл апамға охшайду. — Мениңчә, апам әң чирайлиқ аял, — қошумчә қилди Арзигүл. — Униң сирти қанчә гөзәл болса, ичиму шундақ гөзәл еди. Рәмити бизгә қол көтириш бу яқта турсун, һәтта үнини көтирип сөзлимәтти. — Апам наһайити балиҗан еди, — деди кәнҗә оғли Бәхтияр. — Ятниму өз қиливалатти. Бир күни һәрбий формида жүргән икки өзбәк балисини өйгә башлап кәпту. «Мениң бир оғлум армиядә, шуниң орнида тамақ йәңлар» дәп уларни меһман қилди. Кейин улар, худди қериндашлиримиздәк, йеқин болуп кәтти. — Апам вапат болғанда бир қиз келип һөкүрәп жиғлап кәтти,— дәйду Арзигүл. – «Мениң анам қайтиш болғанда Туниса һәдәм мени баққан еди. Мән уни «апа» дәп чоң болған» деди у өпкә-өпкисини басалмай. Буни биз биринчи қетим аңлаватимиз. Апам һәммини охшашла яхши көрәтти, һечкимгә яманлиқ ойлиматти. — Бир күни апам инфаркт елип ағриқханиға чүшүп қалди, — дәйду Бәхтияр. – Шу йәрдә бир аял билән тонушуп қапту. Униң билән шунчилик ичәкишип кәткәнки, бираз вақит өтүп, у аял вапат болғанда, апамниң жиғисини көрсәң... Аниси   һәққидә балилириниң әслимилири түгәр әмәс. Мирзәхмәт ака гәп қилалмай, көзигә лиққидә яш алди. Туниса һәдиниң әйнә шундақ яхши гепи қалди. Демәк, у һәммимиз үчүн мәңгү һаят. Җаһангәр ИЛИЯСОВ, Уйғур наһийәсиниң Пәхрий граждини.

356 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы