• Көргәзмә
  • 15 Желтоқсан, 2017

Әмгәк муәллиминиң әмгәклири

Йеқинда Қ.Ғоҗамияров намидики дөләт академиялик Уйғур театри бенасида «Dunіya art» заманивий сәнъәт галереясиниң уюштуруши билән Гүлниза Тохтибақиеваниң әмгәклири қоюлған көргәзмә ечилди. Гүлниза Сәйдуллин қизи Уйғур наһийәсиниң Кичик Дехан йезисида дунияға кәлгән. Жутидики Мөрдүн Тейипов намидики оттура мәктәптә тамамлап, андин Яркәнт педагогика колледжида оқуйду. Бу билим дәргаһини әла баһаларға түгитип, Қизлар педагогика институтиға оқушқа чүшүп, уни 2006-жили пүтириду. Шу жилдин етиварән Чоң Чиған оттура мәктивидә технология пәнидин дәрис бериватиду. У бош вақтида қапақ вә шуниңға охшаш материаллардин һәрхил буюмларни, оюнчуқ вә қочақларни ясайду. Көргәзмигә Гүлнизаниң оттузға йеқин әмгиги қоюлди. Улар асасән қапақтин яки уларниң бөләклиридин қураштурулуп ясалған композицияләрдур. Мәсилән, «Цирк» намлиқ әмгигидә үч пилниң қияпити өз әксини тапқан. Уларниң аренида жонглерлиқ һәрикәтлириниң обризи устилиқ билән тәсвирләнгән. Иҗаткарниң қәһриманлири асасән мультфильмлардики қушлардин, һайванлардин яки адәмләрдин тәркип тапқан. Гүлниза Сәйдуллин қизи шундақла қәһриманлар образлирини ечиш яки өз һиссиятини әкис әттүрүш, бәдиий әсәрдә қандақту-бир кәйпиятни һасил қилиш үчүн қапақтинла әмәс, бәлки башқиму қошумчә тәбиәт материаллирини маһирлиқ пайдилиниш арқилиқ мәхситигә йетиду. «Аниға беғишланған пано» вә «Тикән дунияси» намлиқ әмгәклири шулар җүмлисидиндур. Гүлнизаниң әмгәклиридә уйғур хәлқиниң өй җабдуқлирини безәш әнъәнисиниң тәсириниңму бар екәнлигини байқавелишқа болиду. Уйғур хәлиқ устилири җабдуқларни безигәндә, көпирәк нәқишләрни пайдиланса, Гүлниза өз әмгәклиридә композицияни шәкил арқилиқ көрситишкә тиришиду. Уста бояқларни аз пайдилиниду. Шу сәвәптин, тәбиәт материалларниң тәбиий рәңлири есил көрүнүп, чирайлиқ колоритларни һасил қилиду. Шундақла Гүлнизаниң һәрбир әмгигидә тиришчанлиқ, сәнъәткә болған муһәббәт ярқин көрүнүп туриду. — Мән өз әмгәклиримни һечқачан сетип, пайда көрүш мәхситидә ясимаймән. Узун жиллардин бери қапақлар дунияси мени өзигә бирдинла мәһлия қиливалған еди. Мана шуниңдин буян аиләмниң көп җанлиқ болушиға, йәни өй тирикчилигигә қаримай, бу һәвәскә вақит тапимән. Дәсләп балилиримниң илтимасиға бола, мәктәпкә қапақтин бир нәрсиләрни ясап берип жүрдүм, — дәйду у биз билән болған сөһбәттә. — Бир күни рәссам Һашим ака Қурбановниң ишлири бар календарь қолумға чүшүп қалди. Нәқишләнгән қапақ сүрәтлирини көрүп, бу ишқа техиму қизиқип кәттим. Кейинирәк Һашим ака билән учраштим. У маңа өзиниң пайдилиқ мәслиһәтлирини бәрди. Гүлнизаниң назук қоллириға қарап, өзәмниң көзүмгә өзәм ишәнмәй қалдим. Чүнки, биринчидин, шу назук қоллири билән қапақларни беғида өстүрүп, уларни безәп, көргәзмигә көтирип елип кәлгинигә қайил болдум. Иккинчидин, әҗдатлиримиздин мирас қалған қолһүнәрвәнчилигимизниң изини йоқатмай, дехан мәһсулатини гөзәл сәнъәткә айландурған әҗридин бәһирләндим. Әгәр Гүлнизаға охшаш, күндики аддий нәрсиләрни гөзәл сәнъәткә айландуралайдиған устилар көп болса, у вақитта һаятимизму нәпис һәм мәптункар болар еди. Һакимҗан ГҮЛИЕВ, мәдәнийәтшунаслиқ пәнлириниң намзити.

309 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы