• Жиллар вә адәмләр
  • 29 Наурыз, 2018

Кәйнидин байлиқ әмәс, гүл қалдуруп кәтти

Уйғур наһийәсиниң һәрбир йезисида жутиға, хәлқигә адил хизмәт қилған вә шу арқилиқ көпчиликниң иззәт-икрамиға бөләнгән әзимәтлири көпләп санилиду. Әйнә шуларниң бири, йеза егилиги ишләпчиқиришиниң маһир тәшкилатчиси мәрһум Һаким Мусаев десәм, ашуруп ейтқанлиқ болмайду. Мәзкүр мақалини йезиш җәриянида уни яхши билидиған Надир Қадиров, Йолдаш Давутов, Розахун Насиров, Аман Сәйдуллаев, Гүлахун Мәхсүтов, Абдуманап Әмитахунов вә башқиму Уйғур наһийәсиниң тәрәққиятиға мунасип һәссисини қошқан нурғунлиған адәмләр билән учришип, сөһбәтләштим. Улар бир еғиздин «У дайим истиқбаллиқ ишларға алаһидә көңүл бөләтти. Талай тилға аларлиқ изгү тәшәббусларниң башламчиси болди. Униң тәҗрибә мәктивидин өтүп, өсүп-йетилип, кейин наһийә тәрәққиятиға чоң һәссә қошқан кадрлар көпләп санилиду. Бир сөз билән ейтқанда, көпчилик “Һаким Мусаев пүткүл аңлиқ һаятини, күч-ғәйритини ана жутиниң, хәлқиниң мәнпийитигә сәрип қилған һәқиқий жут пәрзәнди еди”, дәп әслишиду. Бу жүрәктин чиққан гәпләрни аңлиғанда, адәмни пәхирлиниш туйғулири өз илкигә алиду. Ейтишларға қариғанда, өз вақтида Уйғур наһийәсидики тағ бағриға орунлашқан йезиларниң турмуш-тирикчилигигә су мәсилиси хелә қийинчилиқ туғдурған екән. Су тапчиллиғи болупму дехан, бағвәнләрни хелила вәһимигә салиду. Мана шундақ еғир бир пәйт Чоң Ақсу йезиси турғунлириниңму бешидин өткән. Шу жиллири «Әмгәк» колхозиниң рәиси болуп ишләватқан Һаким Мусаев бу мәсилини иҗабий һәл қилған екән. 1987-жили у тегишлик орунларға мураҗиәт қилип, «Әмгәк» колхозиниң етизлиқлири язниң қурғақчилиғида су тапчиллиғидин зиян тартидиғанлиғини вә мошу бошлуқниң орнини толтуруш үчүн тосма селишниң зөрүрлүгини ейтиду. Рәисниң илтимаси қанаәтләндүрүлүп, вилайәтлик су башқармисиниң қоллап-қувәтлиши билән бу мәсилә иҗабий һәл қилинип, Долата, Чоң Ақсу йезилириниң етизлиқлириға суниң исрапсиз йәткүзүлүшигә шараит яритилиду. Ечинарлиғи, мәзкүр тосма вилайәтлик су башқармисиниң мәблиғи һесавиға «Әмгәк» колхозиға тәҗрибә сүпитидә селиниду. Һаким Мусаев мәзкүр тосмиға ихчам электр станциясини селишниму ойлаштуруп, униң лайиһисиниму түзүп қойған екән Әпсус, алдин-ала түзүлгән реҗә уштумтут өзгирип, рәисниң бу армини әмәлгә ашмай қалиду... 1930-жили Чоң Ақсу йезисида дунияға кәлгән Һаким Мусаев кичигидин еғир ишта тавлинип, бир парчә нанниң қанчилик мәшәқәт билән җозиға келидиғанлиғини яхши билип өскән. 1937-жили атиси Өмәр «хәлиқ дүшмини» атилип, хелә жил өмрини лагерьларда өткүзди. Миңлиған бегуна адәмләр қатарида у өзи җан дили билән хизмәт қилған түзүмниң әлимини жутти. Атиси ақланғичә, Һаким бәлни мәккәм бағлап, кәтмәнни елип, етизға чиқти. Чоңлар билән әгишип су тутти, ат минип, тулуқ тәпти. Бирдә тоқ, бирдә ач жүрүп, етизда тавланған у әмгәкниң паравәнлик мәнбәси екәнлигиниму яхши биләтти. Кичигидин җисмиға сиңгән тәдбирчанлиқ, сәрәмҗанлиқ, ишчанлиқ хисләтлири униң өз мәхситигә йетишиға зәмин болди. Һаким Мусаев 1947 — 1950-жиллири Талғир шәһиридики йеза егилиги техникумида тәһсил көргәндин кейин, әмгәк паалийитини Кәтмән йезисидики «Қизил Туғ» колхозида инженер-механик болуп башлайду. Андин у бөлүм башлиғи, «Казселхозтехника» бирләшмисиниң рәиси, партком кативи лавазимлирида ишләп, хелә тәҗрибә топлайду. Арилиқта әмгәктин қол үзмәй Алмута Йеза егилиги институтини тамамлиғандин кейин наһийәлик йеза егилиги башқармисиниң рәиси лавазимиға тәклип қилиниду.1984-жили болса, киндик қени тамған жутиға рәис болуп келиду. Униңға чоң шөһрәт вә һөрмәт елип кәлгән дәвирму шу чағдин башланди. Бу уни әҗайип тәшкилатчи, йетүк мутәхәссис сүпитидә кәң тонутқан жиллар болди. Һаким ака билән қоюқ арилашқан адәмләр яхши билидуки, у өйидә қанчилик меһмандост, меһриван болса, ишиға һәқиқий көйүнидиған адәмләрни қәдирләшниму биләтти. Аз вақит ичидә у башқурған «Әмгәк» колхозиниң ихтисади йүксилип, колхозчиларниң һал-оқити яхшиланди. Меһнәт өз мевисини бәрди. Адәмләрниң әмгәк тәри вә әҗри түпәйли жутқа қут-бәрикәт келишкә башлиди. Кочилар асфальтлинип, Мәдәнийәт өйи пайдилинишқа берилди, хиш заводи, терә әйләш цехи ишқа қошулғанда, әл-жутниң беши көккә йәткән еди. Ишниң епини билидиған жут пәрзәндигә жутдашлирила әмәс, наһийә рәһбәрлириму апирин ейтишти. Раст, хәлқимиз арисида ундақ мәрданә инсанлар һелиму аз әмәс. Һаким Мусаев — әйнә шуларниң бири. У кичигидинла зиммисигә еғир жүкни көтирип, талай даван ашти. Етиз-далаларда өчмәс изи қалди. Кәйнидин байлиқ әмәс, гүл қалдуруп, аләмдин өтти. Бу бәрпакар инсан өзигә адил әмгиги арқилиқ һәйкәл орнитип кәткән еди. Пүткүл аңлиқ һаятини, күч-ғәйритини ана жутиниң, хәлқиниң мәнпийитигә сәрип қилған Һаким Мусаевниң бесип өткән йоли вә әмгәк паалийити кейинки яшларға үлгә-нәмунә болуп қалғуси. Аблимит МӘРДАНОВ. Уйғур наһийәси.

191 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы