• Замандаш
• 11 Шілде, 2018

Қәлбидә хәлқиниң муңи

Сабирәм ӘНВӘРОВА, “Уйғур авази” Ойлаймәнки, бу бәшкүнлүк аләмдә хәлқиниң ишәнчисигә, һөрмитигә еришмисәң, көксүңгә қанчә медаль таққиниң яки қанчилик атақ-даңқ, мәртивигә муйәссәр болғиниң, жиққан мал-мүлкүң билән шан-шөһритиң бекар... Чүнки ким болушимиздин қәтъий нәзәр, инсан үчүн әң алий мукапат – хәлиқниң илтипатидур. Бүгүнки мақалимизниң қәһримани әйнә шундақ иззәт-еһтирамға мунасип шәхсләрниң бири десәм, һеч хаталашмаймән.Уйғур наһийәсидә “ағзини ачса жүриги көрүнидиған” милләтпәрвәр, жутпәрвәр инсан – Аблимит ака Мәрдановни тонумайдиғанлар камдин-кам. У әл үчүн хизмәт қилип, бүгүнки күндә һөрмәтлик дәм елишқа чиққан мөтивәр. Лекин өзиқурамлиқ бәзибир яшанғанлардәк «йешим йәттиғу» дәп, арамини елип ятқини йоқ. Қачанла қаримаң – хәлиқниң ғемида пай-петәк. Ана тилимиз, миллий маарипимиз, мәтбуатимиз ишқида сәрсанә болуп, көйүп-пишип жүриду. Өз хаһиши билән җәмийәтлик паалийәтләргә актив қатнишип, жуттики чоң-кичик ишларда дайим тәшәббускарлиқ көрситиду. Бирсөзлүк, гәпниң тоғрисини ейтидиған мүҗәзи йәнә бар. Йәни «Дост жиғлитип ейтиду, дүшмән – күлдүрүп» демәкчи, гәпниң аччиқ һәқиқитини ейтидиған җан. Бүгүн Чонҗа йезисида истиқамәт қиливатқан Аблимит ака 1947-жили тарихий Вәтинимизниң Төвәнки Жағистай йезисида дунияға кәлгән екән. 1953-жили атиси бақилиқ болғандин кейин 1955-жили аниси билән Қазақстанға, ениғириғи Җамбул вилайитиниң Мойинқум тәвәсигә көчүп келиду. Кейин Уйғур наһийәсиниң Подгорное (һазирқи Қирғизсай) йезисиға орунлишип, шу йезисидики 8-жиллиқ мәктәптә тәһсил көриду. Он жиллиқ мәктәпни Чарин йезисида тамамлайду. Аблимит ака Чарин йезисидики мәктәптә оқуп жүргән пәйттә, ушбу билим дәргаһиға «Тетик» шаиримиз Һ.Искәндәров мудирлиқ қилған екән. Аилидики 6 балиниң кәнҗиси болған Аблимит ака мәктәпни түгитип, Талдиқорған шәһиридики мал чарвичилиғи мутәхәссислирини тәйярлайдиған техникумға оқушқа чүшиду. Студент пәйтидә армиягә чақиртилип, 1967 – 1969-жиллири Вәтән алдидики һәрбий борчини ада қилиду. Андин оқушини давамлаштуруп, әмгәк паалийтини Қирғизсай йезисидики «Красное знамя» колхозида веттехник хизмитидин башлайду. Ахирқи 11 жилда Чонҗа йезисидики балилар бағчилириниң биридә егилик ишлирини башқуруп, шу йәрдин һөрмәтлик дәм елишқа чиқиду. Мана шундақ аддий әмгәк адими болған Аблимит ака гезит-журнал, китап десә, ичкән ешини йәрдә қойиду. Һә, өзиму арилап-арилап қәләм тәвритип, бүгүнки күнниң вәзийитигә, миллий тәрәққиятимизға, той-төкүн вә нәзир-чирақлардики проблемиларға мунасивәтлик қалаймиқанчилиқларни, қосиғи көпкән, көңли толмиған мәсилиләрни йезип, наһийәлик вә җумһурийәтлик гезит-журналларға әвәтип туриду. Жут мәнпийитини шәхсий ғемидин жуқури билип, көпчиликниң сөзини сөзләйдиған қәдирдан мөтивәр буниңғичә жигитбеши болуп сайлинип, нурғунлиған ишларни һөддисидин бемалал чиққан еди. Әң муһими, шу бетидин қайтмай, җәмийәтлик ишларғиму өзиниң биркишлик һәссисини қошуп кәлмәктә. Хәлиқ биләң тәң жиғлап, тәң күлүп жүргән Аблимит акиниң әмгигини һәқиқәтәнму махташқа әрзийду. Тилимизни сақлап қелиш, мәдәнийитимиз һәм сәнъитимизни, тарихимизни яш әвлатқа аманәт сүпитидә тапшуруш, қаракөзлиримизни миллий роһта тәрбийиләш йолида анатиллиқ мәктәплиримиз билән зич мунасивәт орнитип, көплигән ишларниң тәшәббускари болған Аблимит ака Мәрдановниң исмини устазлар алаһидә еһтирам билән тилға алиду. Әйнә шу устазлар өзигә жүкләнгән вәзипә, мәхсәт-миннити болмисиму, «кишилик пәрзим, хәлқим алдидики борчум» дәп виждани қайнап, қолидин кәлгәнниң һәммисигә тәйяр туридиған мөтивәр һәққидә ейтаримиз нурғун” дәп алий изгү-тиләкләрни билдүрүватқиниму шу әснадин болса керәк. Әнди Аблимит акиниң қәрәллик нәширлиримизгә муштири топлашта кочиму-коча меңип, өйму-өй арилап, хәлиқниң жүригигә тәккидәк сөзлири билән көпчиликни гезитқа йезилишқа чақиришиму өз алдиға бир мавзу. Хәлқимиздә «Қолда бар алтунниң қәдри йоқ» дегән дана сөз бар. Мана шундақ әмгиги етиварға елинивәрмәйдиған инсанлар аримизда нурғун. Шуларниң бири – бүгүн һаятиниң йәтмишинчи даваниға көтирилгән Аблимит ака. У аддийлиғи, кәмтарлиғи, әмгәксөйгүчлүги түпәйли әл-жутиниң һөрмитигә еришип, бәхитлик һаят кәчүрмәктә.