• Һекайә
• 24 Қазан, 2018

Немә дәй саңа, аләм...

Гүлбəһрəм ХОШАЕВА Бир қизиқ йери, мән укамни туюқсизла йоқитип қойдум. Һәр күни бирнәччә қетим «Һәдә, қандақ сиз? Кәйпиятиңиз қандақ? Немә қиливатисиз?» дәп әһвал сорап туридиған адәм икки һәптидин ошуқ вақит йоқапла кәтти. Дәсләп “иш билән қоли бошимайватқанду” дәп пәрва қилмидим. Қарисам, тамамән җим. Андин униңдин әһвал сорап, учур яздим. Телефон үнсиз. «Вай, нәгә кәтти бу бала» дегән вайим билән арамсизлиниватимән. “Бирәр нәрсигә урунуп қалғандиму” дәпму ойлап қойимән. Нәдин издәп, кимдин соришимниму билмәймән. Миң бир җапалар билән униң иш орниниң телефонини таптим. – Биз уни көрмигини үч һәптидин ашти. “Һәқсиз дәм елишқа чиқимән”, дегәндәк қиливеди. У адәттики ағриғи қозғилип қалған чағда шундақ кетип қалидиған, – деди телефонни көтәргән қиз. Мән у қизға «Қәйсәрниң һәдиси болимән» дәп қойғачқа, “һә, мақул әмсә”, дейиштин башқа гәпму қилалмидим. «Һәдиси болсаң, укаңниң нәдә екәнлигини билмәй нәдә жүрисән» дәп ойлиса керәк. Мана әмсә, «ағриғи қозғилип қалғини немиси» дәймән әқлим лал болуп. Шунчә жил арилишип бирәр қетим һәтта чишим ағриди дегинини аңлимиған едим. Әнди нәдин таптим уни? Қәйири ағриған болғиди бу балиниң? Мән немә дегән ерәңсиз адәм зади? Немишкиму маңа ейтмиғанду? Униң ағрийдиғинини билсәм, һәрбир қәдимигә диққәт қилған болмасмедим? Мошундақ ой-хияллар билән немә қилип, немә қояримни билмәй ойлинип олтиримән. *** Әнди укам һәққидә икки еғиз гәп қилип кәтмисәм болмас. Инсан һаятида өзиниң қан қериндашлиридин башқа роһаний җәһәттин йеқин адәмлири болиду. Бу жигит мениң әйнә шундақ қериндишим, шундақ вападар иним. Узун жиллардин буян бу укам билән, худди бир аилидә туғулғандәк, йеқинчилиғимиз бар. У мениң язған һәрбир қурумни оқуп чиқиду десәм, артуқ дегән болмаймән. Бәзидә әсәрлиримдин үзүндиләрни тәсирлик қилип ядқа ейтип бериши билән мени һәйран қалдуриду. Йениңда пәрванә болуп жүргән адәмниң қиммитини билмәй қалидиғинимиз, бәндичиликниң асасий бир хислити әмәсмеди. Мәнму шу бәндиләрниң биримән, әлвәттә... Вай товва, дайим «һәдә...һәдә...» дәп диққәт мәркизидин бир жирақлатмай жүргән бу укиҗенимниң вуҗудида бирәр ағриқ бар дегән хиял мейәмгә кирипму чиқмиған екән. Шунчиму шәхспәрәс болармәнму, егәким. Мениңла әһвалимдин хәвәр елиши керәккәндә, һә мәнзә... Хәйрият... Уни нәдинла болсун, тепишим керәк. Хатирәмгә Қәйсәрниң өзидин чоңирақ Һемит исимлиқ акисиниң гепини пат-пат қилидиғини чүшти. Әң алди билән шу балини тепишим керәк. Униму тепиш асан әмәс. Лекин сораштуруп жүрүп у балини таптим. – Вай һәдә, у сизниң укиңиз әмәсмеди? Маңа ейтмиған гепини сизгә ейтидиғу. Үч һәптичә илгириғу дәймән... һә-ә үч һәптә илгири у маңа “иш баби билән сәпәргә чиққиливатимән, барғандин кейин өзәм телефон қилимән, әнсиримәңлар” дегән еди. Амма нәгә маңдиң дегән соалимға ениқ җавап бәрмиди. Өзи пат-пат сәпәргә чиққачқа, ерәңму қилмаптимән. Қизиқ йери, қандақларчә сизгиму ейтмай кәттикинә? Бу һәйран қаларлиқ ишкән. Һмм... Мәнму әнсирәп қалдим, – деди Һемит. – Вай, әндишә қилмаң. Яшлиқ-бәңвашлиққу униңдики. Ейтмақчи, у бәзидә әйнә шундақ йоқап кетип, андин һечнемә көрмигәндәк «Һәдә, кәчүрүветиңа, ағиниләр билән у яққа бардим, бу яққа бардим» дәп йетип келидиған. Йәнила шу қилиқни қиливатиду, җумуң, – дедим қарап олтирип уни әнсиритип қойғинимға хиҗил болуп. Андин Қәйсәрни тепишниң йәниму башқа амаллирини издәшкә олтардим. «Ағриғи қозғилип қалған болуш керәк» дегән тәхмин шәһәр ағриқханилириға телефон қилиш нийитини бәрди. Лекин уларниң биридинму униң исми чиқмиди. Әнди нәдин издидим? Түн йерим болди. Уйқиму йоқ. Пәқәт бирла ағриқханиға телефон қилмидим. Андин намини тилға елишниң өзи дәһшәт болған у җайға телефон қилишқа көңлүмму унимиди. «Яқ...яқ... у ағриқханида йетишқа униңда асасму йоқ... Һәтта бу гәпни ойлиғумму йоқ. Болди... болди таң атсун. Әтигәнлиги башму яхши ишләйду...», дегән ойлар билән бираз ухлавелишқа тиришип, көзүмни жумдум... *** Әң көңүлсиз әһвал шуки – маңа әшу дәһшәтлик намидин һәммә чөчидиған ағриқханиға бериштин башқа амал қалмиди. Чүнки йәнә икки күн давам қилған нәтиҗисиз издәш җәрияни шу ағриқханиға телефон қилишқа мәҗбур қилған еди. Улар болса, телефонда бемарлар тоғрилиқ мәлумат берилмәйдиғанлиғини ейтип, мени тиңшапму қойғини йоқ. Йәнә бир таңни атқузуп, бу «дәһшәткә» қарап йол алдим. Бу бирнәччә беналарни егиләвалған, һә, бемарлириниң көпчилиги кәйпиятсиз вә үмүтсиз давалинидиған җайниң һәммисини дегидәк арилап чиқтим. Укам тепилмиди. «Уһ.. Аллаға шүкри» дәймән ичимдә бу йәрдин тепилмиғиниға өзәмни йеник сезип. Лекин немиду-бир нәрсә бемалал кетип қелишимға йол бәрмигәндәк қилатти. Һәр һалда йәниму ишәшлик болуш үчүн өзәм ахирқи дәп һесаплиған бенадики һәмширидин соридим: “Сиңлим, буниңдин башқа бөлүмләр йоқту”, дәп соридим қолумдики тизимни көрситип. У қиз тизимдики бөлүмләрни көздин кәчүрүп чиқип: “Ақ қан ағриқлири ятидиған бөлүмни язмапсизғу”, деди. Мениң бешимға йәнә қайғу чүшти. Байила бираз қиниға чүшүватқан көңлүм йәнила әндишидә қалди. Растимни ейтсам, әву қиз көрсәткән бенаға жүригим еғизимға тиқилип, путлирим титирәп аранла кетип баримән. – Қәйсәр дәмсиз? У яқ сизниң кимиңиз болиду? Сизни илгири бирәр қетим көрмиведим. Бу бизниң балимизғу. Төрт жил ичидә у бизгә жилиға икки қетим кәлгәчкә, худди өзимизниң балисидәк болуп кәтти,– деди оттура яшлардики һәмширә аял бирнәччә соални бирла қоюп. – У ммен..иң ин..н..им, – дедим аранла дудуқлап. – Шундақму? Вай, у бизгә мениң һечкимим йоқ дегәндәк қиливеди. Қара, буниң яманлиғини... сиздәк һәдиси бар туруп... Һә, мәйли. У әву ишиги очуқ турған бөлмидә. Лекин у химия давасини елип чиққиниға азла вақит болди. Әһвали анчила яхши болмиса көңлиңизгә алмаң, аздин кейин орниға чүшиду, – деди у мениң ғал-ғал титирәватқан қоллиримни алиқиниға елип... Мән немә аңлап, немә қойғинимни билмәй, оттурида һаңқийип туримән. Әву һәмшириниң сөзлири, худди асманда ейтиливатқандәк, қулиғимда җараңлаватиду. Көзүмдин яшлирим тохтимай еқиватқини аз болғандәк өпкәмни басалмай әндикиватимән. Баятин бери, худди қинидин чиқип кетидиғандәк, соқуватқан жүригим, әнди тамамән тохтап қалғандәк... Бир арилиқта қарисам, һәмшириләр бөлүмидә екәнмән. Байиқи аял мени йетиләп өзлириниң бөлмисигә елип киргән екән. – Сиз ундақ қилмаң һә... Бу петиңиз билән укиңизниң йениға киришкә һәққиңизму йоқ. Чүнки бу хил һаләт бизниң бәргән даваримизға қарши һәрикәт қилиду. Өзиңизни яхшилап тохтитип, андин кирисиз. Яки бүгүн тамамән кирмәйсиз, – деди бөлмидики бирнәччә һәмширә новәт билән қәтъий түрдә. – Ейтмақчи, сизниң иниңизниң дорилиларни қобул қилиш сүръити интайин жуқури. Бу бизгә униң сақийип кетидиғиниға йәтмиш пайиз үмүт бериду. Бу медицина үчүн чоң пайиз, ядиңизда болсун. Артуқчә вәдә берәлмәймиз. Пәқәт үмүт қилиш керәк, – деди бөлмигә кирип кәлгән врач аял. Мениң пәрәзимчә, ағриқхана дохтурлири вә һәмширилири маңа охшашларниң бу хил көрүнүшигә үгинип кетипту. Мән мәсхуш һалда, уларниң гәплириниң қайси яхши, қайси яман екәнлигини пәриқ қилалмай һаңқийип қозғилалмай турғинимда, уларниң йәнә бирси: “Һә растла, иниңизниң дәптири бая «химия давасини елиш» бөлмисидә қапту, у йәрдә узақ ятиду әмәсму, берип қоярсиз”, дәп бир қелин дәптәрни қолумға тутқуздидә, мени шу петим билән қалдуруп, ишлириға киришип кәтти. Мән аста уларниң бөлмисидин чиқтим. “Немә аламәт бу”, дәймән өз-өзәмгә йенип-йенип. Дайим өзини миқтәк тутуп жүридиған, наһайити билимлик, хуш чақчақ балини бу рәһимсиз ағриқ турмақ, туму-пушқаққиму йеқин кәлтүрмигән екәнмән. Мән немә дегән бепәрва вә надан адәм зади. Қандақларчә униң чирайиғиму диққәт қилмидим. Жилиға икки қетим давалинишқа ятидиған адәм бир ай йоқап кәтсиму пәрва қилмиғиним қандақ болғини? Өз-өзәмгә соаллиримниң чеки йоқ, лекин әзмәмни езип олтиридиған вақтимму йоқ. Қәйсәрниң йениға киришим керәк. Лекин қандақ киримән? Немә дәймән? Өзәмни қандақ тутимән? Һазирниң өзидә йә үзүмниң, йә көзүмниң тайини йоқ... Немила болса, сиртқа чиқай. Таза һавада бираз түзиләй... Андин немә қилидиғанни йешәрмән... Ойлиримни дәл мошу йәрдин үзүп, сиртқа маңдим. Алланиң бу қудритини қаримамсиз. Икки чамдам аранла атлап үлгиришимгә бири: “Һәдә!” дәп қалди. Бу Қәйсәрниң авази еди. Худаниң урғини... Мән кәйнимгә қандақ бурулуш керәклигини унтуп қалған адәмдәк, кәйнимгә қаралмай туримән. – Һәдә, немә қилип жүрисиз бу йәрдә? – у мениң алдимға өтти. Мән әнди бешимни көтирәлмәй, көзлиримни қачуридиғанға җай тапалмай туримән. – Һәдә, немә болдиңиз дәватимән, – дәп у маңа иңишти. Мән амалсиз бешимни көтәрдим. – Һә... С..сиз немә қилип жүрисиз бу йәрдә? Мениң ишлирим чиқип... Һә-ә, ишлирим бар еди. Бирсини көргили келиведим. Тенәп қаптимән. Шу... кетәй дәп меңиведим. Ссс..изчу? .Бу йәрдә ким бар? – дәп алҗиған адәмдәк, әйтәвир, асмандин, йәрдин гәп қиливатимән. Аһ, қудрәтлик егәм! Бу немә қилғиниң? Мениң укамму бу? Қап-қара чачлириниң бириму йоққу. Көзлири ичигә олтиришип кетипту. Бу техи 30ғиму кирмигән жигитқу. Адаләтлик дегән нәрсә нәдә қалди сениңдә, тәңрим? Дәл мошу таптики униң әһвалини көргән адәм төмүрдин яралған болсиму, чидалмиған болатти дәп ойлаймән. Мошу дәқиқидә еғир ағриққа өзәм җуда болғандәк болдум. Жиқилишқа, һәтта сунайилип, җайимда саатлап қозғалмай йетишқиму тәйяр туримән. Һазирқи һалим дәл шундақ. – Һәдә, чирайиңиздин адәм қорққидәк болуп кетиптиғу. Қәйириңиз ағрийду, дәңа маңа? – У мениң қолтуғумдин тутуп, чәткә йетилиди. “Товва... Өзиниң ағриғи бир яқта қелип, мениң ғемимни қиливатқан бу балиниң үзигә қандақму тиклинип қарармән” дегән соал мени йәп кетип бариду. Һазирқи пәйттә униң маңа ичи ағриғини йенигирәк. Шуңлашқа у әндишисини давам қилғини тоғра. Мәйли маңа ичи ағрисун. Пәқәт мениң униң өзи үчүн көйүп титиливатқинимни сәзмисә болғини... – Һәдә, дохтур чақиртай. Сизгә бирәр дава қилсун, бәкму осал көрүнисиз... У бу хил беарам соаллар билән аварә. – Яқ, яқ. Мән азирақ яхши. Яхшила болуп қалдим. Кейинки вақитларда пат-пат шундақ болуп жүримән... Ичимдә бир йерим ағриғандәк қилип... – дедим нәдики гәпни қилип. – Растла, өзиңиз немә қилип жүрисиз? – Шу... Бираз сақлиғим болмай... Һә, мени қойсиңизчу, яхшиғу мән. Сиз ағримаң җеним һәдә, мақулму?.. Биз азадә бир орундуққа олтирип бир бағдин, бир тағдин гәплишиватимиз. Һәр иккимизниң гепиниң тайиниму, мәзмуниму йоқ. Униң қәлбидә немә бар билмидим, һә мениңзә... уни дәл мошу һалда көргинимгә жүригимниң таза йери йоқ, худди йерилип турған яриға туз сәпкәндәк, аччиқ ечишиватиду. Шуңлашқа һазир бу балиниң йенидин кетишим керәклигини чүшәндим. Бир амал қилип кетишим, бу вақиәни сиңиришим, әтигичә өзәмни қолумға елишим керәк. – Һә раст, Қәйсәр укам, мениң меңишим керәк. Бәк алдираш едим. Езилип олтирипла кетиптимәнғу. Йәнә көрүшәрмиз, мақулму? – дедим беарам дилимни йошурушниң һеч амали болмиғачқа. Уму, худди шуни халиғандәк, чапсанла келишти. Мән униң йенидин путлишип жиқилиштин қорққандәк аста чамдам, меңип кәттим. *** Вай худайим, мейәм қочулуп кетип, байиқи һәмшириниң бәргән дәптирини өйгә келип, сумкамни ачқандила көрдүм. Дәсләп әтә барғанда бериветимән дәп ойлидиму, лекин көңлүмдә «дәптәр ичидә бир сир бар» дегәндәк, бир туйғу турувелип,уни ачтим. Бу мениң укамниң күндилиги екән. 10.10. Түн... Бәкму узақ билинди маңа бу түн... Узақ... Бәлки таңларни уйқисиз атқузғанлиғим үчүнду... Бәлки Сизниң үнүңизни узақ вақитлар аңлалмиғанлиғим үчүнду... Яқ... яқ... Бу Сизниң әйивиңиз әмәс, қиммәтлигим... Яки дәл һазир Сиз ойлаватқиниңиздәк Сизниң үнүңизни аңлиғум кәлмигәнликтинму әмәс... Әксичә... Сизниң үнүңизни аңлаш үчүн лазим болса, өзәмдә бар нәрсиниң һәммисини бериветишкә тәйяр екәнлигимни билгән болсиңизчу кашки... Хәп, бу дуния немә үчүн шундақ тәңсизду... Әслидә бу аләмниң йоруқлиғиму, таңларниң сүзүклигиму... әтрапниң бебаһа гөзәллигиму... пәқәт Сиз мениң һаятимда болғанлигиңиз үчүнла еди... Тәбиәтниң һәрқандақ гөзәллигини... гүлләрниң тәңдиши йоқ зибалиғини... Уларни қайрип қойғанда һәтта қушларниң бәк аһаңлиқ сайрашлириниму... мән Сизгә қияс қилаттим. Уларниң гөзәл болушини Сиз билән бағлаштураттим... Бу һаятниң рәһимсизлигини билсиңизғу кашки... Мошуларниң һәммиси мениң қәлбимдә пәқәт аз вақит ичидила тамамән рәңги өчкән рәхттәк хунини йоқатти. Чүнки мениңдә Сизни буниңдин кейин тамамән көрәлмәй қелиш ховупи нурғунирақ...Чүнки тәғдирниң тәқәзаси билән йолуққан кесилим әйнә шу дәриҗидә. Әслидә һаятимниң гүлзаридәк вә пүтүнләй бир җаһанимдәк жүригимниң әң төригә орунлашқан болсиңизму бу гәпләр мениң ичимдә қалғуси. Һә-ә... шундақ қәлбимниң баһари... әң дәһшәтлик йери буниң һәммиси тоғрилиқ Сизгә бирәр еғиз сөзму қилалмаймән.... 11.10. Йәнила келип қалди бу түн... Йәнила Сизгә мән үчүн дәһшәткә айланған әшу бир түнниң дәл оттурисида йезиватимән. Чүнки Сиз билән бирла күн хиялән муңдашмисам, бу пәришанлиқ вә җудалиқта титилишқа тәйяр турған қәлбим задила арам алмаскән!!! Хәп... .Дәл һазир немиму қиливатқансиз??? Ухлаватқансизму? ...Һә яки дайим меһир төкүлүп туридиған көзлириңиз бирәр көңүлсиз вақиә үчүн тәһийиңизни нәмләп қойғандиму... Сиртиңиздин болсиму бир көрүп келишкә имканим болсичу кашки... Мошу тапта Сизниң қолуңизни авайлап алиқинимға селип олтирип, Сизни қанчилик дәриҗидә сеғинғанлиғимни, Сизсиз өткән һәрбир дәқиқәмниң нәқәдәр азаплиқ екәнлигини... тәкрар-тәкрар ейтқум бар... Амма ейталмаймән. Амалим йоқ... Һә-ә пәқәт амалсизмән... 12.10. Мениң билән бир мәзгилдә дегидәк Анаргүл исимлиқ қиз ағриқханиға келип чүшкән еди. Байқишимчә, униң уруқ-туққанлириму йоқтәк көрүниду. Иш қилип көңли һәртәрәплимә мәйүс. У асмандики юлтузларға бәкму қизиқиду. Билидиғини интайин көп. Анаргүлниң гепини бәкму қизиқип тиңшаймән. Өзи йеқимлиқ, әқил-парасәтлик қиз. Болупму юлтузлар көчсә, у алаһидә бир чүшкүнлүккә чүшиду. – Қараңа, Қәйсәр, бүгүн йәнә бир юлтуз көчти. Уму аләмгә өзигә чушлуқ йоруқлуқ елип келивататтиғу. Немишкиму у кәң асманға сиғмиғанду? Бизниңму һаятимиз дәл әшу юлтузлар кәби. Бир күни туюқсиз көчиду, кетиду. Ечинишлиққу һә? Бу гәпниң җени бар, әлвәттә. Болупму бу җайда ятқанларниң һали бир Аллаға мәлумғу. Униң дайим көккә бақидиғинини билгәчкә, телескоп соға қилишни көңлүмгә пүкүп қойдум. У касапәтму қиммәт екән, аз-аздин пул жиғиватимән. Бир айдин кейин униң туғулған күни. Шу кәмгичә телескопқиму пул жиғивалармән дәп үмүт қилимән. Мениңчә у телескопни көрсә, бәкму хошал болиду. 13.10. Кәчму кирип, «дәһшитим» йәнә қайтип кәлгәндәк болди.Чүнки йәнә әнсиз кечә кәлди. Бүгүн Сизни алаһидә көргүм кәлди. Немә аламәтту бу! Өзәмгә бәргән вәдилирим нәләргә кәттикин??? Немә үчүн шунчилик чидимастимән... Сиз нәдә жүрисизкин??? Немә билән бәнтсизду? Бәзидә маңа қариганда қушлар бәхитликтәк билиниду маңа (Һәтта аддий қушқачму Сизни көргиси кәлсә, бир пәстила учуп баралайдиғу...) ...Һә... мәнзә... Яқ... яқ... Бу тоғра. Мениң қанатсиз вә имканинийәтсиз болғиним бәк тоғра. Жүрәк қурғурни тиншиғили болмас!!! Униң мәйличә болса, немиләрни халиматти... нә әләмләргә салматти!!! ...Мениң Сизни көрәлмигиним бәк тоғра. Товва, бу аләм немишкиму шундақ рәһимсизкин! Бу аләм немишкә шундақ турақсизкин!!! Буниңдин биразла вақит илгирила мән түнгә мәптун едим. Растимни ейтсам, мән өзәмгә интайин гөзәл вә сирлиқ сезилидиған бу түнниң рәһимсиз вә дәһшәтлик болалайдиғинини ойлапму қоймиған екәнмән... Маңа у дайим тәвлүкниң әң йеқимлиқ, иллиқ вә сирлиқ қисмидәк билинәтти... 14.10... Күндүзи һәммимиз һәрхил гәпләр билән бәнт болғачқа, уйқисизлиғимизни унтупла қалидекәнмиз. Чүнки бу йәрдики һәммимиз деңиз оттурисида қалған ялғуз қолвақтики адәмләрдәк әһвалдиғу. Мәнзил жирақ. Кимләр чөкүп, кимләр үзүп чиқалайдиғанлиғи бир Аллаға мәлум. Мана бүгүн қолвақ ичидикиләрниң бири кемип кәтти. Чөкүп кәтти дегән сөз!!! Өз сәяһәтчилирини сақлалмайдиған қандақму дәһшәтлик қолвақту бу! Һәқиқитигә кәлсәк, 3-4 жил ичидә «бу қолвақтикиләрдин» талайлири аллиқачан кемип кәткән. Мана бүгүнки таңни мениң дайимлиқ сөһбәтдишим Анаргүлсиз күтүвалдуқ. У түн кечидә бу аләмдин өтүпту. Қанчилик ечинишлиқ! Униң үмүтлири чәксиз едиғу. Бир айдин кейин болидиған туғулған күнигә телескопқа пул топлавататтимғу. Буниңдин икки күн илгири врачларниң сөһбити туюқсиз қулиғимға кирип қалған еди. – Анаргүлниң йеқинлириға телефон қилип, ағриқханидин елип кетиңлар дәп ейтилдиму? – Униң йеқинлири йоққу. Ялғуз иниси һәрбий хизмәттә. Ата-аниси йол һалакитидин вапат болған. – Һмм.., әмсә қаливәрсун. Башқа амал йоқкән. Қериндашлири билән бираз биллә жүрүвалсун дәп ойлиған едимғу. Лекин... – врач мени байқап қелип, гепини тохтатқан еди. Мән чүшәндим. Ениқ чүшәндим. «Йеқинлири елип кәтсун!» Нәқәдәр дәһшәтлик ибарә бу! Анаргүлниң һаятиниң ахири йеқинлашқиниму? Әнди униң үзигә қандақму қарармән дәймән, зил-зилгә чүшүватқан көңлүмни басалмай. Һә, шундақ болди. Мән униңға көрүнмәй бир күнүмни өткүзгән едим. Һә, бүгүн әтигәнлиги униң йениға кирип, дуниядики әң яхши гәпләрни, һәтта униңға арзу қилған телескопини елип беридиғинимниму ейтивәтмәкчи едим. Лекин... үлгирәлмидим. Миң әпсус... Түнүгүнки врачларниң сөһбитини немишкиму аңлиғандимән десәм, ич-ичимдин ғәзәплинимән. Мәнму рәһимсиз бир инсан болуп чиқтим. Төрт жил давамида муңдашқан дәртдишимниң һаятиниң ахирқи күнидә йениға келәлмидим, муңдишалмидим. Әҗәлдин қорққинимму бу? Биз һәммимиз әҗәлдин қорқмаймиз, һәрбир күнүмизни, худди йәнә йүз жил яшайдиған адәмдәк, көңүллүк өткүзимиз дәп келишкән едуққу! Һәтта бәзән саз челип, уссулғиму чүшүвалаттуқ әмәсмеди. Қисқиси, вәдигә вапасиз болдум. Анаргүлни әҗәл билән йеганә қалдурдум, халас. 15.10. Кечиләрдин техиму қорқидиған болдум. Бүгүн меһриван вә көйүмчан апамни, гөзәл вә ғәмсиз балилиқ чеғимни әслидим. Җенимғина анам, мени иш баби билән новәттики сәпәргә кәтти дәп ойлаватисән. Тоғра. Шундақ ойла. Өзәмниң бу кесәлгә муптила болғиним ялғуз мениңла сирим болуп қалсун. Һазирқи көрүнүшүм билән сениң меһир-муһәббәткә толуп- ташқан қәлбиңни тилим-тилим қилалмаймән. Һәммимиз үчүн от болуп йенип турған жүригиңни моҗалмаймән, көйүмчиним, апам. Хәп... дәл һазир юмшақ қоллириң билән мениң маңлийимни сийпиғиниңни бәкму халиған едим. Худди кичик чеғимдикидәк иссиқ қучиғиңда бир дәқиқә әркиләп ятқум бар. Амалим йоқ, апа. Бирла әндишәм, мошу кесилим билән сениң жүригиңгә сақаймас яра селип қоймисамкән... Бу кесәл билән бирәр нәрсини ениқ ейтиш тәс, – һәр һалда сақийип кетишкә үмүт қилимән дәп ейтишқа җүръәт қилип көрәй, апа... 16.10. Йәнә бир узақ теңим атти. Бүгүн химия усули билән давалинишниң новәттикисини елишқа баримән. Униңдин кейинки әһвалимни ойлисам, теним шүркиниду. Лекин мәйли. Мән батур болушум керәк. Бәлки, яратқиним мениң батурлуғимни инавәткә елип, шипалиқ берәр. Ким билиду... Бәзидә бу хил ағриқ көрмигән инсанларниң миң хил «қайғусини» аңлап әқлим лал болиду. Бирси машинам кона, бирси сәмирип кәттим, бирси бийил чәт әлгә баралмидим дәп аләмчә ечиниду. Һә, мону «беналар» ичидики бемарларниң һәрбир кечидә әҗәл билән күришидиғанлиғи, һәрбир таңни аман атқузғиниға хуш екәнлиги у инсанларниң хиялиғиму кирмәйду, әлвәттә. Мәйлиғу. Шуңлашқа ялған дуниядики бу һаләтни бәндичилик дәп қойимизғу... * * * Мону карамәтни қара! Бу укамниң күндилигиниң пәқәт азла қисми. Миң хил җапалар бешидин өтсиму, униң җараңлиқ күлкиси вә чақчиғиниң үзүлмигинигә әқлим йәтмәйватиду. Исмиға мувапиқ шу қәдәр қәйсәрлик униңға нәдинму қонғанду, дәп һәйран болимән. Һаят уни чапсанла тәҗрибилик вә батур қиливәткинини қара... Һә раст, буниң кимгә шу хил татлиқ һиссияти баркин. Қизиқ, маңа дайим: “Вай һәдә, мениңдә нәниң муһәббити. Һазирчә қиз тоғрилиқ ойлиғум йоқ” дәтти. Җәзмән әтә берип сораймән. Мән укам билән, адәттикидәк, худди һеч немә болмиғандәк гәплишишни қарар қилип, өзәмни кечичә бу учришишқа тәйярлидим. Һәрбир гепимгә еһтият қилиш үчүн, худди йеңи роль алған артисттәк, мәшиқ қилдим. – Һәдә, мән бу йәрдә йетип, сизгә охшаш язғучи болуп кетиптимәнму? – деди у илгәркидәкла қақақлап күлүп. – Мениң кечилири язған хәтлиримғу. Пәқәт дәптәрни ачмидим, оқумидим демәң һә? – Вай ешип кетипсиз. Яқ, дәптәрни ечип оқудум. Сизниң язғанлириңизни оқуп, өзәмниң язғанлирим үчүн хиҗил болуватимән. У адити бойичә йәнә қақақлап күлүвалди. – Бир соалим... – Яқ, һәдә, соримаң. Соалиңизни билимән. Ким тоғрилиқ яздиңиз дәйсиз. Уни ейтмаймән. Мән буниңдин кейин “Қәйсәр сақийип кәткичә у хапа болғидәк бирәр иш қилмаймән”, дәп өзәмгә бәргән вәдәм бар. Шуңлашқа дәрһалла: “Вай мақул, соримай. Амма мән биливалимән, һаман биливалимән, җумуң”, дәпла қойдум. Шу күни биз чирайлиқ дәрәқләр вә рәңму-рәң гүлләр ечилған кочида сәйлә қилдуқ. Музшекәр йедуқ. Қәлбимдә врачниң ейтқан йәтмиш пайизлиқ үмүти вә жүригимдә йүз пайизлиқ ишәнчим бар...