• Абдумеҗит Дөләтов конкурсиға
• 27 Ақпан, 2019

Мениң мустәқил Қазақстаним

Мошу сөзни аңлиғанда, қәлбимдә хошаллиқ, пәхирлиниш сезимлири ойғиниду. Ана мәктәпниң босуғисини атлиғандин бери он жил вақит өтүпту. Мана мошу жиллар елимиздики хәлиқләргә, шу җүмлидин, биз, уйғурлар, үчүн қанчилик яхшилиқларни елип кәлгәнлиги тоғрисида көп аңлидуқ. Муәллимимиз уйғур тили вә әдәбияти дәрислиридә һәрхил тапшурмиларни бәргәндә, көплигән китапларға, гезит-журналларға көз жүгәртишкә тоғра келиду. Шундақ пәйтләрниң биридә қолумға мәрһум шаир Абдумеҗит Дөләтов рәислик қилған «Тәңритағ» иҗаткарлар бирләшмиси әзалириниң әсәрлири киргүзүлгән «Қазақстан – мениң Вәтиним» топлими чүшүп қалди. Бу топлам арқилиқ уйғур әдәбиятида қәләм тәвритип келиватқан атақлиқ әдиплиримиз билән биллә көплигән яш иҗаткарлар билән тонуштум һәм мошу топламни чиқиришта көп әмгәк қилған шаир Абдумеҗит Дөләтовқа бәк миннәтдар болдум. Өз новитидә, мәнму мустәқил елимиз Қазақстан тоғрилиқ ой-пикирлиримни төвәндики қурлар арқилиқ изһар қилишни мувапиқ көрдүм. Мениң Вәтиним – Қазақстан. Бу – бай тарихқа, қедимий мәдәнийәт вә сәнъәткә егә, шундақла қайтиланмас гөзәл тәбиити, егиз тағлири, күн санап илгириләватқан ихтисади, меһриван хәлқи, уларниң арисидики достлуқ, инақлиқ билән башқа әлләрдин пәриқлинип туридиған өлкә. Қазақстанниң йери бепаян. Шималда техи қиш пәсли пүтмисиму, җәнупта йешил кимхап кийгән пәсилләр әркиси – баһар әтрапни йешиллиққа бөләйду. Мошу бай тарих тоғрисида очуқ ейтиш, қедимий мәдәнийәт вә сәнъәтни пүткүл дунияға җарий қилиш оңайлиқчә қолға кәлгини йоқ. Буни хәлқимиз әсирләр давамида арман қилип, өз мустәқиллиги үчүн күрәш қилип, ахири өз арминиға йәтти. Әгәр Қазақстан тарихиға көз жүгәртсәк, елимиз өз мустәқиллигини елиш үчүн икки йүз жилдин ошуқ вақитни сәрип қилди. Миңлиған адәм елимизниң азатлиғи үчүн күрәшти, көп адәм өз Вәтининиң келәчиги үчүн әзиз җенини қурван қилди. Улуқ Вәтән уруши жиллири қазақстанлиқлар Вәтәнни һимайә қилиш вә азат қилишта чоң қәһриманлиқларниң үлгисини көрсәтти. Мана шу әҗдатлиримизниң арқисида бүгүн биз азат вә мустәқил әлдә яшаватимиз. Биз, яш әвлат, әйнә шу намайәндилиримизни дайим ядимизда сақлап, уларниң вәтәнпәрвәрлиги билән һәқлиқ түрдә пәхирләнсәк болиду. Һәрбир қазақстанлиқ 1991-жилниң 16-декабрини яхши билиду. Бу – биз өз мустәқиллигимизни алған күн. Бу – «миң өлүп, миң тирилгән» хәлиқниң өз арман-мәхситигә йәткән күн. Мана шу күндин бери жигирмә йәттә жил вақит өтти. Бу тарих үчүн анчә көп вақит болмисиму, мошу жиллар ичидә Қазақстан хәлқи көп ишларни әмәлгә ашурди. Бу күн аддийла бир мәйрәм әмәс, бу – Қазақстанда яшаватқан хәлиқләрниң һармай-талмай қилған әмгиги билән достлуғиниң нәтиҗиси. Заманивий Қазақстан – турақлиқ ихтисатқа егә мустәқил, демократиялик әл. Елимиз Президенти Нурсултан Назарбаев – һәқиқәтәнму дана рәһбәр, өз елини чәксиз сөйидиған вәтәнпәрвәр инсан. Президентимизниң дана сәясити, ишбиләрмәнлиги түпәйли, биз турақлиқ түрдә алға илгириләп келимиз. «Мәңгүлүк әл», «Мәнивий йеңилиниш» программилири Қазақстанни техиму жуқури пәллиләрдин көрситидиғанлиғиға ишәнчим зор. Мустәқиллик алғандин бери елимизниң ихтисади, илим-пән вә мәдәнийити, сәнъити тәрәққий етишкә башлиди вә улар бүгүнки таңда әң егиз чоққилардин көрүнмәктә. Елимизниң Дөләт рәмзлири – Туғ, Герб, Гимн – мустәқилликни, азатлиқ вә әркинликни билдүриду. Хәлиқара мусабиқиләрдә бизниң спортчилиримиз шәнигә елимиз Туғи көтирилип, Гимнимиз яңриғанда, мән өзәмни әң бәхитлик инсан дәп һесаплаймән һәм мошундақ әлдә туғулғиним билән пәхирлинимән. Қазақстанниң йәнә бир рәмзи – бу елимиз пайтәхти Астана. Астанада болуватқан өзгиришләргә көз жүгәртип үлгирәлмәйсән. Күндин-күнгә селиниватқан заманивий имарәтләр пайтәхтимизниң һөснигә һөсүн қошуп кәлмәктә. Келәчәктә пайтәхтимизниң техиму гүллинип, дуния йүзидики әң гөзәл пайтәхтләрниң биригә айлинидиғанлиғиға ишәнчим камил. Қазақстан – көпмилләтлик дөләт. Барлиқ милләтләр бир-бири билән достлуқта, инақ-иҗил яшап кәлмәктә. Мана буму – Қазақстанниң йәнә бир чоң байлиғи. Йүз оттуздин ошуқ милләт вәкиллиридин туридиған он йәттә миллиондин ошуқ адәм, худди бир аилиниң балилиридәк, бир-бири билән яхши муамилидә, һөрмәттә яшаватиду. Елимиздә қазақ, рус, уйғур, татар, немис, корей тиллирида китаплар, гезит-журналлар нәшир қилиниватиду, миллий театрлар паалийәт елип бериватиду, радио вә телевизиядә бирнәччә тилда программилар бар. Елимиздики барлиқ милләтләр қатарида биз, уйғур хәлқи, Қазақстанниң тәңһоқуқлуқ гражданлири болуп һесаплинимиз. Бизниң бәхитлик яшап, өз ана тилимизда билим елип, өзимизниң тарихини, мәдәнийитини, сәнъитини тәрәққий әткүзүшимизгә мүмкинчилик яритип бериватқан Президентимизға тәшәккүримиз зор. XXІ әсир – йеңи әвлатниң әсири. Йеңи әвлат яш дөләтниң түврүги болуши керәк. Шуниң үчүн биз оқушқа көп көңүл бөлүп, илим-пәнниң қир-сириға йетишимиз һаҗәт. Сәвәви елимизгә билимлик, паалийәтчан адәмләр керәк. Елимиз келәчиги биз, яш әвлатқа, бағлиқ. Шәхсән мән яхши билим елип, Мустәқил Қазақстанимниң келәчиги, тәрәққияти үчүн биркишилик үлүшүмни қошушни өзәмгә мәхсәт қилип қойдум. Сәвәви Қазақстан – бу мениң өйүм, бу мениң Вәтиним! Мошу бепаян, гөзәл елим – Мустәқил Қазақстанниң һәрбир утуғи билән мән һәқлиқ түрдә махтиналаймән. Сәвәви мән – қазақстанлиқ. Сөйүмлүк гезитимиз «Уйғур авазиниң» новәттики санини қолумға елишим билән «Уйғур авазиниң» иҗадий конкурси» сәрләвһисигә көзүм чүшти. Шаир Абдумеҗит Дөләтовниң туғулғининиң 70 жиллиғи һарписида өткүзүлүватқан бу иҗадий конкурсқа мениңдә, оқуғучи болсамму, өз күчүмни синап көрүш мәхситидә қатнишиш хаһиши пәйда болди. Чүнки Абдумеҗит Дөләтов – мән сөйүп оқуйдиған шаирларниң бири. Чоңлар билән бирликтә мундақ салмақлиқ конкурсқа қатнишиш мениң үчүн, биринчидин, чоң хошаллиқ болса, иккинчидин, мәктәпни тамамлаш алдидики (Алла буйриса, бир жилдин кейин) чоң синақ, ана тилида билим алғинимниң бир ипадиси болуп һесаплиниду. Меһирай МӘХСИМОВА, Алмута шәһири М.Яқупов намидики 101-мәктәп-гимназияниң 10-синип оқуғучиси.