• Замандаш
• 25 Сәуір, 2019

Бәхит қучиғида

...1969-жилниң февраль ейиниң аяқлишидиғиниға санақлиқ күнләр қалған еди. Бәрахун ата билән Һекимхан ана көңүлгә йеқин адәмләрни елип Нәзәр ата билән Зиләхәм аниниң өйигә йол тутти. Қучақ йейип хуш чирай қарши алған қизниң ата-аниси бирдин чүшәнди. Улар – кәлгүси қудилар еди. Болғуси күйоғул көз алдида чоң болди әмәсму! Қизи иккисиниң оттурисида муһәббәт ялқуни чақнап турғанлиғини байқимамдиған. Гүлинур алий оқуш орнини тамамлап, колхозларара қурулуш мәһкимисидә инженер болуп ишләтти. Сәйдәхмәт болса, һәрбий борчини ада қилип, йол қурулуши мәһкимисидә механик хизмитини атқурувататти. Нәзәр ата билән Бәрахун ата йеқин илпәтләрдин болидиған. Көп өтмәй бәхит юлтузи қошулған жигит-қизниң некаси қийилди. Қуда тәрәпкә күндүзи дағдуғилиқ той тартилип, кәчтә Улуқ Вәтән урушиниң ветерани Бәрахун атиниң қутлуқ өйигә жиғилған жигит-қизлар Сәйдәхмәт билән Гүлинурниң өйлиниш тойи кечилигиниң әзиз меһманлири болди... Мана шуниңдин буян 50 жил артта қапту. Бу җәриянда Сәйдәхмәт ака билән Гүлинур һәдиниң һаятидиму көп йеңилиқ, хошаллиқ һадисиләр садир болди. Аилисидә үч қиз, андин кейин үч оғул, үч қиз нәврә дунияға кәлди. Уларниң алий оқуш орунлирида оқуп, кәсип таллишиға көйүмчан ата-ана тәрипидин зәмин яритилди. Пәрзәнтлири заман тәливигә мунасип шәхсләрдин болуп йетилди. Һә, өзлири болса, үлгилик аилиниң егилири, әл-жути пәхир тутар инсанлардин аталди. Сәйдәхмәт Қасимов йол қурулуш мәһкимисидә инженер, газ участкисиниң рәһбири қатарлиқ хизмәтләрни абройлуқ атқуруп, Уйғур наһийәси вә «Алмута вилайитиниң Пәхрий граждини, «Қазақ ССРниң Пәхрий йол қурулушчиси» аталди. Үч дүркүн вилайәтлик мәслиһәтниң депутати болуп сайлинип, хәлиқниң ишәнчисигә еришти. Депутат сүпитидә тегишлик орунларға мураҗиәт қилип, көп жиллар мәбләғ йетишмәслиги сәвәплик қурулуши тохтап қалған Шуңқар оттура мәктиви пайдилинишқа берилди. Йепилип қалған «Жазерке» ансамблиға 6 штат бирлигини бәкиткүзүп, кийим-кечигигә 200 миң тәңгә бөлгүзгәнму – Сәйдәхмәт Қасимовтур. Чонҗа йезисиниң төвинидики К.Исламов канилиниң мурәккәп җөндәш ишлириға һаҗәтлик 400 миллион тәңгидин ошуқ мәбләғниң мәсилисини йәшкәнму йәнә шу гәп болуватқан хәлиқ вәкили болди. Униң беваситә арилишиши билән Чочинай оттура мәктивигә спорт зали селинди. «Азия Газ» ширкити шөбисиниң рәһбири сүпитидә наһийәгә газ тармақлириниң тартилишиға башламчи болғанниң бири. Гүлинур һәдә аилиниң мустәһкәмлигини тәминләш билән биллә әмгәктин бәхит қучти. У – тәләпчан, тәдбирчан рәһбәрләрниң бири. Наһийәдә ечилған миңға йеқин ханим-қизлар иш билән тәминләнгән, һәтта қурулуш ишлириғиму рәһбәрлик қилған «Муһәббәт» намлиқ тикинчилик фабрикисиға мудирлиқ қиливатқанда, Елбасы Нурсултан Назарбаевниң у башқурған иш орнида болуп, әмгигини жуқури баһалиғанлиғини мәмнунийәт илкидә тилға алиду. Бу 1991-жилниң ноябрь ейи болидиған. Аридин бираз жил өтүп, Кеңәш Иттипақиниң тарқилишиға бағлиқ, талай завод, фабрикилар касатлиққа учриди. Җүмлидин Чонҗидики тикинчилик фабрикисиму йепилди. Ишсизлиқ орун еливатқан шу еғир жилларда Гүлинур Исақова сода орнини ечип, тиҗарәткә бәл бағлиди. Йәнила әл-жут еһтияҗини қанаәтләндүрүш мәхситидики шәрәплик ишқа әстаидил берилди. Гүлинур һәдә алдинқи жили «Уйғур наһийәсиниң Пәхрий граждини» намиға сазавәр болди. 15 йешидин башлап әмгәк қайнимида тавлинип өскән Сәйдәхмәт Қасимов һелиму җәмийәтлик ишлардин хали әмәс. Бүгүнки таңда Чонҗа йезиси Ақсақаллар кеңишиниң рәиси. Жутдашлириниң һәрхил проблемилирини һәл қилиш – униң күндилик ишиға айланған. Уларниң һәммисигә тохталмай төвәндики вақиәнила мисал қилип кәлтүрсәк, шуниң өзи купайә дәп ойлаймән. ...Адәттики иш күни еди. Сәйдәхмәт ака ақсақаллар үчүн аҗритилған йеза округи бенасидики бөлмисигә кирип кәлгән жигитбеши Абдуразақ Тохтибақиевтин пәтир яллап туридиған үчбалилиқ тул аялниң отун, көмүри түгәп, уни елиш мүмкинчилиги йоқ екәнлиги, соғ тәсиридин пәрзәнтлири тумуқап қалғанлиғи, шу сәвәплик мәктәпкә баралмайватқанлиғи һәққидә хәвәр тапти. Андин дәрру жигитбашлири вә Уйғур этномәдәнийәт мәркизи һәйьәт әзалири билән мәслиһәтләшти. Көп өтмәй ианә топландидә, ярдәмгә муһтаҗ аялниң һойлисиға икки тонниға йеқин көмүр, отун чүширилип, бир айға йетәрлик озуқ-түлүк билән тәминләнди... Униң тәшәббуси билән наһийә мәркизидики 15 мәһкимидә ақсақаллар кеңәшлири қурулуп, паалийәт елип бармақта. Ақсақалларғиму ғәмхорлуқ көрситиливатиду. Мәйрәм күнлири уларниң һөрмитигә дәстихан йейилип, төрдин орун берилмәктә. Йәрлик һакимийәт билән бирликтә яшанғанлар арисида шашка, шахматтин мусабиқә уюштурулди. Демәк, мөтивәрлиримизниң бош вақтини көңүллүк өткүзүши үчүн, ақсақаллар кеңиши алаһидә көңүл бөлүватиду, дегән сөз. ...Һаят мәктивидә тәрбийилинип өсүп йетилгән әр-аял бүгүн өзлириниң бәхит қучиғиға бөләнгәнлигини чоңқур һис қилиду. Абдуманап АБЛИЗОВ. Уйғур наһийәси.