• 31-май — Сәясий тәқип қурванлирини хатириләш күни
  • 05 Маусым, 2019

Шейитлар роһиға тазим

Рашидәм РӘҺМАНОВА, «Уйғур авази» 1997-жили Қазақстанниң Тунҗа Президенти – Елбасыниң Пәрманиға бенаән, 31-май — Сәясий тәқип қурванлирини хатириләш күни дәп елан қилинди. Шуниңдин бери ХХ әсирниң бешида қазақстанлиқларни талай һәләйкүмгә селип, қайғу-һәсрәткә чөктүргән сәясий тәқипләш қурванлириниң исимлири атилип, бегуна етилған, елидин қоғланған, һаяти бемәзгил қийилған ата-бовилар роһиға атап дуа қилинип, нәзирләр бериливатиду, ядикарлиқлар орнитиватиду. Әмгәкчиқазақ наһийәсиниң Лавар йезисидики ядикарлиқ әйнә шулар җүмлисидиндур. Ушбу ядикарлиқ 1995-жили Челәк наһийәлик Уйғур этномәдәнийәт мәркизиниң рәиси Иминҗан Насировниң тәшәббуси билән бәрпа болған еди. Жиллар өткәнсири ядикарлиқ упирап, конирап кәтти. Паҗиәлик вақиәниң 100 жиллиғи һарписида җамаәтчиликниң тәшәббуси билән уни ремонт қилиш мәсилиси көтирилип, йәрлик һакимийәт вә җумһурийәтлик Уйғур этномәдәнийәт мәркизи тәрипидин қоллап-қувәтләшкә егә болди. ҖУЭМ йенида “Ату” паҗиәсиниң 100 жиллиғини өткүзүш бойичә комиссия қурулуп, ядикарлиқни ремонтлаш ишлириниң һөҗҗәтлири тәйярланди. Комиссиягә «Уйғурларниң миллий ассоциацияси» җәмийәтлик бирләшмисиниң рәиси Һакимҗан Мәмәтов рәһбәрлик қилип, ушбу комиссия әзалири бирнәччә айниң ичидә жуқури паалийәтчанлиқ көрсәтти. Тәкитләш лазимки, бу алийҗанап ишқа Алимҗан Ибрагимов, Варис Исламов, Әхмәтҗан Шардинов кәби сахавәтлик инсанлар һамийлиқ қилса, наһийәниң барлиқ йезилиридики уйғур җамаәтчилиги әһлиму мәбләғ тәрипидин ярдәм қолини сунди. Челәк региониниң чоң жигитбеши Һебибуллам Абдуллаевниң рәһбәрлигидә йеза-йезилардин милләтпәрвәр жигитләр, Челәк йезисидики политехникилиқ колледжиниң студентлири мемориал орнитилидиған мәйданни тазилаш вә қурулуш ишлириға қатнашти. Қисқиси, бирнәччә ай мабайнида тәвлүк бойи дегидәк ядикарлиқ бешида иш қизғин жүргүзүлди. Қаратуруқ, Достлуқ вә Лавар йезилириниң жигитбашлири, ханим-қизлар вә яшлар кеңәшлириниң рәислири вә вәкиллири, башқиму жут активистлири ремонт мәйданидин кәтмиди, десәкму болиду. Нәтиҗидә Лаварда кона ядикарлиқ орнида талантлиқ һәйкәлтараш Рустәм Шәмахунов лайиһисидики йеңи ядикарлиқ бәрпа болди. Лавардики «Ату» паҗиәсиниң қурванлириға орнитилған ядикарлиқниң ечилиш мәрасими тәнтәнилик рәвиштә Әмгәкчиқазақ наһийәлик һакимийәтниң қоллап-қувәтлиши билән өтти. Униңда дәсләпки сөз Әмгәкчиқазақ наһийәлик мәслиһитиниң кативи Бекет Ахметовқа берилди. – 12 айниң султани болған – хасийәтлик Рамзан ейида наһийәмизниң Лавар йезисида маһийити наһайити жуқури чарә әмәлгә ашмақта. “Өтмүшсиз келәчәк йоқ”, демәкчи, бу алийҗанап иш Челәк тәвәсиниң җәмийәтлик ишлириниң активистлири вә сахавәтлик инсанларниң әҗри билән әмәлгә ешиватиду. Шуңлашқиму наһийә һакими Бинәли Ысқақниң намидин уларға чәксиз миннәтдарлиғимизни изһар қилимиз, – деди Бекет Төлегенулы. Новәттики сөзгә чиққан Әмгәкчиқазақ наһийәсиниң Пәхрий граждини Иминҗан Насиров Лавардики ядикарлиқниң, 101 жил муқәддәм йүз берип, уйғур хәлқиниң тарихида унтулмас сәһипигә айланған «Ату» паҗиәсиниң тарихини әсләп, ядикарлиқни ремонт қилиш ишлирини қолға елип, униң һөддисидин чиққан алийҗанап инсанларни тилға алди. “Бейбітшілік әлемі” хәлиқара Қазақ иҗадий зиялилар бирләшмисиниң президенти Әбен Нурманов, Әмгәкчиқазақ наһийәсиниң Пәхрий граждини Елеусиз Султанғазиев, москвалиқ шаир Вильям Садиқов вә башқилар гунасиз қаза болғанларни хатириләш тирикләрниң пәрзи екәнлигини қәйт қилса, ядикарлиқни ремонтлаш ишлириниң бешида турған «Уйғурларниң миллий ассоциацияси» җәмийәтлик бирләшмисиниң рәиси Һакимҗан Мәмәтов ядикарлиқниң қайта тиклиниши йолидики ишларға вә қурулушта әмгәк сиңәргән инсанларниң әҗрини атап өтти. Андин ядикарлиқниң лентиси тәнтәнилик рәвиштә қийилди. Ахирида наһәқтин-наһәқ қаза болған қериндашларниң роһиға атап қуръан оқулди. «Ату» паҗиәсиниң қурванлириға беғишланған митинглар наһийәниң Қорам, Йеңишәр, Таштиқара, Тәшкәнсаз, Кейиквай вә башқиму йезилирида болуп өтти. Бәһрим ҒЛАВДИНОВ, мемарчилиқ пәнлириниң доктори: — Бүгүнки чарә-тәдбирниң әһмийити шуниңдин ибарәтки, у әшу қанлиқ паҗиә қурванлириға айланған әҗдатлиримизға болған һөрмитимизниң бир бәлгүсидур. Әнди тарихимизни билмәй туруп, келәчигимизни ениқлаш мүмкин әмәслигини көздә тутсақ, яш әвлат вәкиллири хәлқимизниң бешидин әйнә шундақ қайғулуқ күнләрниң өткәнлигини билип қалғанлиғи муһим дәп һесаплаймән. Буниңдин ташқири, мәзкүр ядикарлиқниң мошу йәрдә қәд көтирип турушиниң шу қирғинчилиқ көпчиликниң ядида мәңгү сақлинип қелишиға түрткә болидиғанлиғи чоқум. Шуниң билән биллә дөләт тәрипидин, йәни елимизниң Тунҗа Президенти — Елбасыниң Пәрманиға бенаән, 31-май — Сәясий тәқип қурванлирини хатириләш күни дәп елан қилинғанлиғи түпәйли, нурғунлиған ишларниң әмәлгә ашурулуватқанлиғиға миннәтдарлиғимизни ейтишимиз керәк. Бу җәһәттин Әмгәкчиқазақ наһийәлик һакимийәтниң һәм мошу ишларниң бешида жүргән милләтпәрвәр қериндашлиримниң әмгиги бебаһа. Шуңлашқа мән уларға рәхмитимни ейтип, ишлириға утуқ тиләймән. *** Рустәм ШӘМАХУНОВ, ядикарлиқ муәллипи, рәссам-һәйкәлтараш: — Хәлқимизниң бешиға чүшкән бу тил билән ейтип йәткүзгүсиз паҗиәгә ядикарлиқ орнитиш мәсилиси қозғалғанда, мениңдә шу паалийәткә аз болсиму өзәмниң һәссәмни қошсам дегән ой пәйда болған еди. Аридин бираз вақит өтүп, бу ишниң бешида жүргән ака-һәдиләр маңа мураҗиәт қилип: «Ука, биз өзара келишип, ядикарлиқни сениң ясиғиниңни тоғра көрдуқ. Һәр һалда сән аримиздики кәспий һәйкәлтарашларниң бири. Шуңлашқа “яқ” демәй, бу ишни дәрһал қолуңға алсаң» деди. Мәнму, өз новитидә, миллитимниң тәғдиригә мунасивәтлик бу муһим вақиәниң иштракчиси болуш нийитидә ядикарлиқни ясашқа кириштим. Көрүп туруптимизки, бегуна етилған әҗдатлиримизниң роһини хуш қилиш нийитидә болған бир топ әзимәтләрниң әҗри түпәйли бу ядикарлиқ орнитилди. Қошумчә қилимәнки, аддий бир уйғур миллитиниң вәкили болуш сүпитим билән ушбу ядикарлиқни ясаш маңа несип болғанлиғи үчүн өзәмни бәхитлик һис қилимән. Әмгәкчиқазақ наһийәси. *** Гөһәрбүви ИСМАЙИЛҖАНОВА, «Уйғур авази» 31-май-Сәясий тәқипләш қурванлирини хатириләш күни Панфилов наһийәсидики Яркәнт шәһири билән барлиқ 13 йеза округлирида әнъәнивий матәм митингиси болуп өтти. «Азалы тарихқа – айрықша тағзым» мавзусида сталинчә тәқипләш қурванлирини хатириләш үчүн Яркәнт шәһиридә болуп өткән митингта дәсләп Панфилов наһийәсиниң һакими Темирлан Бектасов сөзгә чиқип, сәясий тәқипләш жиллириниң Қазақстан тарихидики әң дәһшәтлик жиллар болуп қалидиғанлиғини алаһидә тилға алди. Наһийә һакими бу жиллири түрмиләрдә наһәқтин-нәһәқ азаплинип, етилғанларни хатириләп, бир минутлуқ сүкүт сақлашқа чақирди. Митингида шәһәрдики Әмгәкчи оттура мәктивиниң оқуғучилири бу һәқтә йезилған шеирларни ипадилик ядқа оқуди. Шуниңдин кейин сәясий тәқипкә учриған пешқәдәм мәрипәтчи Сидиқ Зулияровниң қизи Панфилов наһийәсиниң Пәхрий граждини Санийәм Зулиярова, И.Алтынсарин намидики мәктәпниң муәллими Еркебулан Бейсеғулов сөз елип, мудһиш жиллардики хәлқимиз бешиға чүшкән қайғу-һәсрәтниң қәлбләрдә мәңгү сақлинидиғанлиғини қәйт қилди. Ахирида наһийә рәһбәрлири билән иш вә оқуш орунлириниң рәһбәрлири, жут-җамаәтчилик вәкиллири сәясий тәқипләш қурванлири хатирисигә орнитилған ядикарлиққа гүлчәмбәрләр қоюп, Яркәнт шәһәрлик мәркизий мечитниң имами Серик Шәрип қуръан тилавәт қилди. Панфилов наһийәси.

228 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы