• Тәвәллуд
• 26 Маусым, 2019

«Һаят — туғулған жут билән гөзәл»

Мән бу аилини көптин бери яхши билимән. Йолдиши уйғурларға тонулған журналист, рәпиқиси алақә хизмитиниң хадими. Бәзидә биз, әл-ағиниләр, буларни бир саһаниң адәмлири, дәпму қойимиз. Һәқиқәтәнму шундақ. Чүнки бу саһани бир-биридин айрип қарашқа болмайду. Һелиму ядимда, журналист Абдукерим Тудияров 1979-жили җумһурийәтлик «Коммунизм туғи» (һазирқи «Уйғур авази») гезитиниң һәптисигә бәш қетим нәшир қилинишиға мунасивәтлик мәзкүр гезит редакциясигә ишқа тәклип қилинди. Шу жиллири мениң йолдишим Азат Мәшүров Панфилов наһийәлик иҗраий кеңишиниң рәиси болуп ишләвататти. Абдукеримниң мәзкүр гезитта ишлишини уму қизғин қоллап- қувәтлиди. Улар билән биз қәдинас достлардин едуқ. Тудияровлар Алмутиға көчидиған күни Азат уларниң шәрипигә Или дәрияси бойиға мол дәстихан раслап, йеқин достларни чақирди. Хуш чақчақ, дилраба нахша-сазларни яңритип, көңүллүк олтарғинимизни һазирму пат-пат әскә алимиз. Бу 30-июнь күни еди. Һәҗәрбүвиниң туғулған күни. Дәстихан үстидә у яқниң вә аилисиниң намиға жүрәк қетидин чиққан изгү-тиләкләр изһар қилинип, уларни дағдуғилиқ Алмутиға узаттуқ. Уларға қәдинас достлиримиз Махмут вә Бибинур Закировлар һәмра болуп, Алмутидики өйигичә йәткүзүп қойди. Бу вақиә худди түнүгүн болғандәкла билингини билән арилиқтин қириқ жил өтүпту. Әр-аял туғулған жутини қиймай хошлашти. — Туғулған жутни унтумаймиз, пат-пат келип туримиз. Пурсити кәлсә, киндик қенимиз төкүлгән җайға қолумиздин келишичә ярдәм қилимиз, —деди Абдукерим шу хошлишиш сорунида. Бир чағда хошлишиш чейи бир чәттә қелип, һәммимиз Һәҗәрбүвини туғулған күни билән тәбрикләштуқ. Униңға алий тиләкләрни ейттуқ... Һәҗәрбүви Подчимирова Өсәк бойидики гөзәл Яркәнт шәһиридә 1939-жили дунияға кәлди. У яқниңму балилиқ вә яшлиқ чеғи еғир уруш вә униңдин кейинки қалақлашқан хәлиқ егилигини тикләш бәрпакарлиқ жиллириға тоғра келип, йоқсизчилиқ, еғирчилиқларни бешидин кәчүрди. Оқушқа интилип, шәһәрдики Киров (һазирқи Х.Һәмраев) намидики уйғур оттура мәктивидә оқуп, уни 1958-жили тамамлиди. Андин наһийәлик алақә идариси тәрипидин берилгән йолланма билән жирақтики Шәмәй шәһиридики алақә хадимлирини тәйярлайдиған курста оқуди. Һәҗәрбүвиниң дадиси Махмут ака Подчимиров пүткүл аңлиқ һаятини почта саһасиға беғишлиған инсан еди. Ата қизиниму мошу саһада ишләшкә дәвәт қилди. Аниси Зәйнәпбүви һәдә алимә Айшәм Шәмиева билән биллә оқуған екән. Бирақ аилә шараитиға сәвәплик, оқушини давам қилалмай, өй ишлири, бала тәрбийиси билән шуғулланған. У өзиниң сәрәмҗанлиғи, меһмандостлуғи, ләззәтлик таамлири билән тилға елинатти. Қизлириғиму шу хисләтләрни үгәтти. Бирақ аниға көп яшаш несип болмиди, у 56 йешида аләмдин өтти. Сахавәтлик инсанлар Махмут ака вә Зәйнәпбүви һәдә Подчимировлар алтә пәрзәнт тәрбийиләп, оқутуп қатарға қошти. Улар өз мутәхәссисликлири бойичә әстаидил әмгәк қилип, яхшилар қатаридин орун алди. Һазир аримизда Әквәр ака йоқ, қалған қериндашлири: Хәйринисәм, Сәвирнисәм, Һәҗәрбүви, Әнвәр вә Бибинисәм иҗил-инақ яшаватиду. Һәҗәрбүви курсни пүтирип, жутиға кәлгәндин кейин йерим жил Пәнҗим йезисидики почта бөлүмидә ишләп, тәҗрибидин өтиду. Мустәқил ишләп кетидиғанлиғиға рәһбәрләрниң көзи йәткәндин кейин Һ.Подчимировани Алтөй йезисидики почта бөлүминиң башлиғи қилип тайинлайду. Бу яш кадрға көрситилгән чоң ишәнчә вә һөрмәт еди. Уни чоңқур һис қилған Һәҗәрбүви ишиға әстаидил берилип, йеза аһалисида почта хизмитини яхшилашниң әмәлий чарилирини көрди. Бу җәһәттин тәҗрибиси мол Махмут ака йеқиндин ярдимини бәрди. У жиллири мәзкүр почта Алтөйгила әмәс, Ақкәнт, Надәк, Хонихай вә Чеҗин йезилири аһалисиғиму хизмәт көрситәтти. Һәҗәрбүви уларниң тәләп-еһтияҗлиридин шәрәплик чиқип, илғар алақичилар қатаридин орун алди. 1962-жили наһийәлик алақә идарисиниң рәһбәрлиги Һәҗәрбүви Подчимированиң әмгигини жуқури баһалап, у яқни Яркәнт шәһиридики мәркизий почта бөлүминиң башлиғи лавазимиға сайлайду. У жиллири Ғулҗа тәвәсидин бу яққа чиқиватқан қериндашлиримиз һесавидин шәһәр аһалисиниң сани көпийивататти. Уларниң көплигән тәләп-еһтияҗлири почта арқилиқ әмәлгә ашурулатти. Көрситилидиған хизмәт даирисиму кәң еди. Шуңлашқа мәркизий почта бөлүми һәрқачан адәмләрдин хали әмәсти. Почта хадимлири үзлүксиз келиватқан чоң-кичикләргә мәдәнийәтлик хизмәт қилишқа интилип, көпчиликниң алқишиға еришти. Почта паалийитини яхшилашта Һ.Подчимирова нәмунилик ишларни әмәлгә ашурди. Бу йәрдә 20 жил ишләш мабайнида Панфилов наһийәлик алақә саһасиниң риваҗлинишиға салмақлиқ үлүшини қошуп, җумһурийәтлик Алақә министрлигиниң вилайәтлик вә наһийәлик алақә башқармилириниң Пәхрий ярлиқлири вә башқиму мукапатлар билән тәғдирләнди. Әвзили, яркәнтликләрниң сәмимий һөрмәт-алқишиға сазавәр болди. Жутдашлар арисида Һәҗәрбүвини билмәйдиғанлар йоқ десәм, мубалиғә әмәс. Жуқурида тәкитләнгинидәк, бу аилә 1979-жили Алмута шәһиригә көчүп келип, турақлишип кәтти. Һәҗәрбүви бу йәрдиму «Балғаш» дәм елиш өйидә вә җумһурийәтлик муәллимләрниң билимини мукәммәләштүрүш институтида әмгәк паалийитини давамлаштуруп, һөрмәтлик дәм елишқа чиқти. Мошу йәрдә ейтип өтидиған йәнә бир нәрсә шуки, Һәҗәрбүви қәйәрдә ишлимусун, җәмийәтлик ишларға паал арилишип, изгүлүк ишларниң тәшәббускарлиридин болди. Һаят йолиға атландурған ана мәктивиниму унтумиди, у яқ сабиқ синипдашларниң 20, 40, 45, 50, 55 вә 60 жиллиқ учришишлирини уюштурғучиларниң бири болди. Уларниң бу әнъәнисини мәктәпниң кейинки шагиртлириму ишәшлик давамлаштуруп келиватиду. Һәҗәрбүви һазирму «Дидар» мәшрәп әһлиниң паалийәтчан әзалириниң бири. Шундақла достумиз меһмандостлуғи, сәрәмҗанлиғи, гүлхумарлиғи, қисқиси, гөзәлликкә хуштарлиғи биләнму алаһидә пәриқлиниду. — Қазақстанниң Тунҗа Президенти — Елбасы Нурсултан Назарбаев өзиниң бир программисида туғулған жутниң алаһидилиги һәққидә пикир қозғап, көпчиликни киндик қени тамған йәргә муһәббитини техиму ойғатти, — дәйду Һәҗәрбүви сөһбәтара. — Йолдишим иккимиз өмримизни ана жутумизға беғишлидуқ. Яркәнттә йолдишимниң язмиған адими қалмиса керәк. Мән болсам, униң язғанлирини хәлиққә өз вақтида йәткүзүшкә тириштим. Шуңлашқа болса керәк, иккимизни бир саһаниң адәмлиридәк қобул қилишип, миннәтдарлиғини изһар қилиду. Һаятта буниңдин артуқ бәхит болмиса керәк. Һаят туғулған жут билән гөзәл. Һәҗәрбүвиниң йолдиши Абдукерим Тудияровму әлниң һөрмәт-ишәнчисигә еришкән инсан, истедатлиқ журналист. У өзиниң йерим әсир һаятини миллий мәтбуатимизниң тәрәққиятиға беғишлап, «Қазақстанниң Пәхрий журналисти» вә «Панфилов наһийәсиниң Пәхрий граждини» дегән шәрәплик намларға муйәссәр болди. Муһими, қәдинас достлиримиз инақ аилисидә төрт пәрзәндини: Бәхтишат, Зәйтүнәм, Абдусалам вә Гөзәлни тәрбийиләп, оқутуп, алий билимлик мутәхәссисләрдин қилип қатарға қошти, нәврә сөйди. Һәммиси иҗил-инақ, җуғиҗәм болуп ата-анисиниң шанлиқ тәвәллудлирини, «Алтун тойини» кәң дәстихан йейип, қизиқ вә тәсирлик өткүзүп бәрди. Қисқиси, улар аримиздики ибрәтлик, бәхитлик аилиләрниң бири. Үзидә тәбәссүм җилвә қилип турған достумиз Һәҗәрбүвини шанлиқ 80 яшлиқ сәнәси «Алтун тойи» билән қизғин тәбрикләп, у яққа мустәһкәм саламәтлик, аилисигә хатирҗәмлик тиләймиз. Дүрнәм МӘШҮРОВА, язғучи. Алмута шәһири.