• Әхбаратлар еқими
• 01 Тамыз, 2019

Тиҗарәттә иҗтимаий җавапкәрлик болуш керәк

Бүгүнки күндә тиҗарәтчилик Қазақстан ихтисадиниң муһим элементи болуп һесаплиниду. Униң асаси елимиз мустәқиллик алған дәсләпки жиллири селинған. Йәни биринчи новәттә ихтисаттики йеңилинишларни әмәлгә ашурушқа имканийәт яритидиған қанунлар қобул қилинип, базар мунасивәтлиригә зит келидиған һоқуқ нормилири күчидин қалдурулди. Новәттики қәдәм дөләт мүлкини пәйдин-пәй хусусийлаштуруш җәрияни болди. Шуниңдин кейин мәмликитимиздә кичик вә оттура тиҗарәткә кәң йол ечилди. Елимизниң ихтисадий йөнилиштики һәрхил дөләт программилири униң техиму риваҗлинишиға имканийәт яратти. Нәтиҗидә кичик вә оттура тиҗарәтни қоллап-қувәтләш дөләт сәяситиниң һәл қилғучи мәсилилириниң биригә айланди. Шәхсән өзәм мустәқилликниң дәсләпки күнлиридин башлап Қазақстанда тиҗарәт билән шуғуллинишқа башлиғачқа, бу йөнилиштики барлиқ муһим җәриянлириниң гувачиси болдум. Ғулҗа шәһиридә алған алий ихтисадий билимимни техиму мукәммәлләштүрүш һәм толуқтуруш мәхситидә Алмутидики Миллий башқуруш академиясидә юриспруденция мутәхәссислиги бойичә тәһсил көрдум. Тиҗарәт йөнилишидики чоң қәдимимни “Нур Муслим” ширкитиниң баш мудири сүпитидә башлидим. Һә, 2014-жилдин башлап “Metall Prom Group” ҖЧЙниң баш мудири хизмитини атқуруватимән. Бүгүнки күндә исми Қазақстанғила әмәс, бәлки униң сиртиғиму тонулған ширкитимиз – мустәқил елимизниң ихтисадий тәрәққиятиға мунасип үлүш қошуп келиватқан чоң компанияләрниң бири. Униң һули дуниявий малийәвий боһран раса әвҗигә чиққан пәйттә селинған болсиму, қисқа қәрәл ичидә путиға туруп, җумһурийитимиздики риқабәткә қабил ширкәтләр қатаридин орун алди. Ишләпчиқириш көләми жилдин-жилға кәңийип, металл мәһсулатлириниң 27 түрини тәвсийә қилидиған дәриҗигә йәттуқ. 2009-жили, йәни биз паалийитимизни 10 адәм билән башлиғанда, 5000 тонна мәһсулат чиқарған болсақ, бүгүнки күндә 100 ишчи күчи билән бу көрсәткүчни 75 миң тоннаға йәткүздуқ. Муһими, бизниң мәһсулатлиримиз бүгүнки күн тәливигә, йәни сүпәт стандартиға толуқ җавап бериду. Униң 10 – 15 пайизи Қирғизстан, Таҗикстан, Россия охшаш мәмликәтләргә эксперт қилиниду. Қалған қисми Қазақстанниң барлиқ вилайәтлирини тәминләйду. Мошу йәрдә елимиздин даңлиқ “Арселор Миттал Темиртау” ширкитиниң бизниң асасий шериклиримизниң бири екәнлигини алаһидә тәкитләп өткүм келиду. Бүгүнки күндә биз Қазақстан Җумһурийитиниң Тунҗа Президенти – Елбасы Н.Ә.Назарбаевниң стратегиялик программилирида вә Қазақстан хәлқигә йоллиған әнъәнивий мәктүплиридә, шуниң билән биллә елимиз Президенти Қасым-Жомарт Тоқаев лавазимиға рәсмий киришиш тәнтәнисидә қәйт қилған өзиниң паалийитигә асас болидиған он йөнилиш бойичә алдимизға қоюлған вәзипиләрни әмәлгә ашуруш йолида қизғин әмгәк қиливатимиз. Уларниң ичидә болупму йеңи иш орунлирини ечиш, хәлиққә әмгигигә мувапиқ мааш төләш, адил иҗтимаий сәясәт мәсилилиригә алаһидә көңүл бөлмәкчимиз. Мәсилән, он жил илгири ишчилиримизниң оттура иш һәққи 120 миң тәңгә болған болса, һазир у 190 миң тәңгидин ашти. Ишчиларни мүмкин қәдәр өй-җай, ятақхана билән тәминләшкә тиришиватимиз. Несийәгә өй алғанларниң дәсләпки бәдилини айлиғи һесавиға үстәксиз төләп бериватимиз. Шәхсий өй селиватқанлириғиму худди шундақ ярдәм қолимизни сунуватимиз. Йеқин келәчәктә йеңи иш орнини ечип, йәни 100 адәмни иш билән тәминләш көздә тутуватимиз. Шуни мәмнунийәт билән тәкитлигүм келидуки, бизниң ширкәт хәйрихаһлиқ паалийәткиму алаһидә көңүл бөлүп кәлмәктә. Бу мәхсәт үчүн ахирқи үч жилда 144 миллион тәңгә, үстимиздики жилниң биринчи йеримида 3,6 миллион тәңгә сәрип қилинди. Җүмлидин ширкәт һесавиға тәминати начар 1000 аилә озуқ-түлүк билән тәминлинип, 150 бала язлиқ дәм елиш лагерьлириға әвәтилди. Буниңдин икки жил илгири 66 оқуғучиниң елимиз пайтәхтидә өткән “ЭКСПО – 2017” хәлиқара көргәзмисини зиярәт қилип қайтишиға мүмкинчилик яраттуқ. Булардин ташқири һәр жили ярдәмгә муһтаҗ инсанларға, уруш вә әмгәк ветеранлириға, балилар вә спорт мәйданлирини бәрпа қилиш охшаш ишларға мәбләғ аҗритип туримиз. Хәлқимиздә “Кәң болсаң – кам болмайсән” дегән дана сөз бар. Шуңлашқиму биз қолға кәлтүрүватқан муваппәқийәтлиримиз биләнла чәклинип қалмай, елимизниң ихтисадий тәрәққиятиға, гүллинишигә, хәлқимизниң паравән турмушини тәминләшкә төһпимизни қошушни вәтән алдидики муқәддәс пәризимиз дәп һесаплаймиз. Долқунтай АБДУХЕЛИЛ, “Metall Prom Group” ҖЧЙниң баш мудири, Қазақстан хәлқи Ассамблеясиниң әзаси.