• Редакция почтисидин
• 28 Тамыз, 2019

Наркомания – XXI әсирниң вабаси

Йеқинда Талғир шәһиригә иш баби билән бериведим, тәсадипи “XXI әсирниң вабаси – наркомания” дегән мавзуда өткән семинарға қатнишип қалдим. Униңда мундақ мисал кәлтүрүлди: бүгүн Қазақстандики ройхәткә елинған барлиқ наркоманларниң тәң йеримидин көпирәги техи 30 яшқа толмиған қиз-жигитләр екән. Әнди һәр жили наркотик мәһсулатлирини истимал қилиштин пәқәт елимиздила бәш миңдин ошуқ адәм һалак болидекән. ҚҖ Ички ишлар министрлигиниң әхбарити бойичә, пәқәт өткән жилила һәрқандақ халиғучи һечбир тосалғусиз синтетикилиқ наркотик маддилирини алалайдиған бәш миң интернет-ресурс тепилған вә уларниң һәммиси толуқ йепилған болса, мошу жилниң дәсләпки алтә ейида йәнә шунчилик интернет-ресурс пәйда болған. “Уларниң кирими миллиард билән өлчиниду. Һә, миллион әмәс, миллиард! Бу проблема пәқәт Қазақстанғила тән әмәс, дунияниң барлиқ дөләтлири мошундақ иҗтимаий кесәлликни баштин кәчүрмәктә. Наркомания мәсилиси вә униң алдини елиш йоллири һәтта G 20 әллири рәһбәрлириниң кеңәшмилиридә муһакимә қилиниватиду. Инсанийәткә ховуп туғдуруватқан бу сайтлар билән электрон қапчуқлар қандақ тез йепилса, шундақ тез пәйда болуватиду дәп ейтти шу семинарда ҚҖ Ички ишлар министрлиги Наркоҗинайәткә қарши күришиш бойичә департамент башлиғи Б.Нурғалиев. Семинарда қәйт қилинғинидәк, елимиздә наркомания “яшириватиду”. Һазир әң төвәнки қатлам – бу 14-15 яштики өсмүрләр. Улар барлиқ наркоманларниң 20 – 25 пайизини тәшкил қилидекән. Улар “наркоманларниң дориханилиқ топи” дәп атилиду, йәни өсмүрләр дориханилардин тәркивидә наркотик маддилири бар медицинилиқ дора-дәрмәкләрни рецептсизла сетивалиду. Әгәр у дорилар пәқәт врачниң тәвсийәси бойичила сетилидиған категориягә кирсиму тосалғулуқ йоқ. Чүнки дориханиларниң һәммиси шәхсийләрниң қолида. Әнди уларға кирим кирсә болғини. “Наркомания проблемисини қанчә муһакимә қилмайли, у йеқинқи онжиллиқта өзиниң актуаллиғини йоқатмайду вә һечқачан дуния җамаәтчилигиниң күн тәртивидин чүшмәйдиған болиду” – өзәм тәсадипи қатнишип қалған семинарниң йәкүни шундақ. Ейтмақчи болғиним, “әһвал шундақ екән” дәп қол қоштуруп олтиришимизға һәргиз болмайду. Наркотик маддилириниң адәм саламәтлигигә, болупму әсәб системилириниң кардин чиқишиға бирдин-бир сәвәпчи екәнлигини балилиримизниң мейисигә қуюшни задила унтумаслиғимиз керәк. Яқ, мән бу мақалини йезип, ата-аниларға мәслиһәт бериштин тамамән жирақмән. Пәқәт балимиз наркоман болса, униң ата-аниғиму, аилисигиму, җәмийәткиму қилчилик пайдиси болмайдиғанлиғини, пәқәт қайғу-һәсрәт елип келидиғанлиғини тәкитлигүм кәлди, халас. Ришат ИМИНАХУНОВ. Талғир наһийәси.