• Йеңилиқлар
• 04 Желтоқсан, 2019

Мәркизий Азия: йеңи шериклик

Өзбәкстанда иш бабидики сәпәрдә болған Елбасы Нурсултан Назарбаев мәмликәт Президенти Шавкәт Мирзияев билән учрашти. Музакириләр давамида Қазақстанниң Тунҗа Президенти вә Өзбәкстан Президенти Мәркизий Азия мәмликәтлири оттурисидики мунасивәтләрниң һазирқи әһвали һәм һәмкарлиқни кәңәйтишниң истиқбалини муһакимә қилди. Шундақла тәрәпләр хәлиқара вә регионлуқ күн тәртивидики мәсилиләр бойичә пикирләшти. Андин кейин Елбасы Мәркизий Азия мәмликәтлири рәһбәрлириниң иккинчи Консультатив учришишиға қатнашти. Учришишқа Қирғизстан, Өзбәкстан, Таҗикстан, Түркмәнстан Президентлири – Сооронбай Жээнбеков, Шавкәт Мирзияев, Эмомали Рахмон, Гурбангулы Бердымухамедов – қатнашти. Тар тәркиптә өткән учришиш йәкүни бойичә төрт мәмликәтниң рәһбәрлири Нурсултан Назарбаевқа Мәркизий Азия мәмликәтлири рәһбәрлириниң Консультатив учришишлириниң пәхрий рәиси лавазимини бериш тоғрилиқ қарар қобул қилди. Тар даиридики учришиштин кейин делегация рәһбәрлири кәңәйтилгән тәркиптә учрашти. Консультатив учришишта сөзгә чиққан Қазақстанниң Тунҗа Президенти жуқури дәриҗидики чарә-тәдбиргә қатнишишқа тәклип қилғанлиғи үчүн Шавкәт Мирзияевқа миннәтдарлиқ билдүрди. Шундақла Нурсултан Назарбаев өткән жили Қазақстан пайтәхтидә башланған диалогниң Мәркизий Азия тарихида йеңи сәһипә ачқанлиғини атап өтти. Нурсултан Назарбаев щундақла Мәркизий Азия мәмликәтлири оттурисидики һәмкарлиқниң тәрәққий етиш тарихиғиму тохталди. Қазақстанниң Тунҗа Президенти учришишқа қатнашқучи мәмликәтләрниң иқтидарини бирләштүргән һалда барлиқ мәмликәтләрниң паравәнлигини ашуруш мәхситидә ХХI әсирдә Мәркизий Азияни тәрәққий әткүзүш мәхситидә яхши хошнидарчилиқ вә һәмкарлиқ тоғрилиқ шәртнамә түзүш тәкливини бәрди. – Мәзкүр сәясий һөҗҗәттә бизниң өзара иш-һәрикитимизниң асасий принциплири билән мәхсәтлири әкис етиши керәк. Шәртнамидә мәмликәтлиримизниң суверенитетини, мустәқиллигини вә территориялик пүтүнлүгини өзара һөрмәтләш тоғрилиқ қаидиләр өз ипадисини тапиду, – деди Нурсултан Назарбаев. Елбасы учришиш давамида региондики бехәтәрликни күчәйтиш үчүн келәр жили Мәркизий Азия әллириниң Бехәтәрлик кеңиши катиплириниң учришишини өткүзүшни тәклип қилип, қатнашқучи мәмликәтләрниң һөкүмәтлириниң демографиялик тәрәққиятниң жуқури сүръитигә бағлиқ пәйда болидиған проблемиларға диққәт ағдурушниң керәк екәнлигини қәйт қилди. Тунҗа Президент шундақла барлиқ мәмликәтләр лидерлирини 15-мартта йеңи мәйрәм – Мәркизий Азия күнини атап өтүшкә чақирди. Елбасыниң пикричә, бу күни регион дөләтлири рәһбәрлириниң биринчи консультатив учришиши өткүзүлгән еди. Шундақла бу күн календарьда барлиқ бәш мәмликәт үчүн умумий мәйрәм – Норуз мәйримигә йеқин. – Мәмликәтлиримиз оттурисидики яхши хошнидарчилиқ вә достлуқ мавзуси бизниң мәдәний-гуманитарлиқ саһада бир-биримизгә қарап қәдәм ташлишимизниң асаси, өзиги болуши керәк. Болупму бу яшларға мунасивәтликтур. Улар һазир биз немә тоғрилиқ гәп қиливатсақ, шуни тәрәққий әткүзүши керәк. Әйнә шуниңға бағлиқ мән Қазақстанниң әң яхши алий оқуш орунлирида һәр мәмликәтниң он студенти үчүн 40 грант бөлүнидиғанлиғини елан қилимән, – деди Елбасы. Қазақстанниң Тунҗа Президенти сөзини давамлаштуруп, пүткүл Мәркизий Азия үчүн муһим җайда – Түркстан шәһиридә йүз бериватқан өзгиришләргә алаһидә тохталди. – Түрк алиминиң бөшүги – Түркстан шәһири һазир қайта гүллинишни баштин кәчүрүватиду. Сөзсизки, буниңда у өзиниң мәдәний, тарихий вә роһий өзигини сақлап қалиду. Өз новитидә биз шәһәрни һәммимизниң умумий пәхримиз болидиған көркәм мегаполисқа айландуримиз. Шуңлашқа Мәркизий Азияниң қериндаш мәмликәтлириниң рәһбәрлирини келәр жили күздә мошу қедимий шәһәрни зиярәт қилишқа тәклип қилимән, – деди Қазақстанниң Тунҗа Президенти. Елбасы сөзиниң ахирида Мәркизий Азия мәмликәтлирини бузулмас алақиларниң – қериндашлиқ, умумий тарих, география, мәдәнийәт, әнъәниләр – бирләштүридиғанлиғини йәнә бир қетим тәкитлиди вә моҗут мирасни кәңәйтишкә һәм чоңқурлитишқа чақирди. Консультатив учришишта, шундақла Шавкәт Мирзияев, Сооронбай Жээнбеков, Гурбангулы Бердымухамедов, Эмомали Рахмон сөзгә чиқип, ички регионлуқ һәмкарлиқни тәрәққий әткүзүш йоллирини қандақ тәсәввур қилидиғанлиғи билән ортақлашти. Ташкәнттики музакириләр йәкүни бойичә Бирләшкән билдүрүш қобул қилинип, униңда тәрәпләрниң регионлуқ һәмкарлиқни һәртәрәплимә чоңқурлитиш, қелиплашқан достлуқ, яхши хошнидарчилиқ вә стратегиялик шериклик мунасивәтлирини мустәһкәмләш хаһиши тәстиқләнди. Новәттики Консультатив учришиш келәр жили Қирғизстан пайтәхти Бишкек шәһиридә өтиду. Нурсултан Назарбаев музакириләр аяқлашқандин кейин Мәркизий Азия мәмликәтлириниң лидерлири билән дәрәқ көчәтлирини тикиш мәрасимиға қатнашти. Мәрасим әнъәнә бойичә “Көксарай” қараргаһи территориясидики Пәхрий меһманлар аллеясидә өтти. Елбасы шундақла Мәркизий Азия дөләтлириниң рәһбәрлири билән Өзбәкстан Җумһурийитиниң биринчи Президенти Ислам Кәримовниң монументиға гүл қойди.