• Әхбаратлар еқими
• 07 Қаңтар, 2021

Киракәш

Ғалҗатлиқлардин жутдиши Рамиль Илахуновниң машинисиға олтармиғанлар аз. У шәһәр билән йеза арисида қатнап, биртәрәптин аилисини асриса, йәнә биртәрәптин жутиниң хизмитини қилип келиватқан жигитләрниң бири.

Мәшүр САСИҚОВ,
«Уйғур авази»

Өзи дайим хушхой, чақчақ биләнла жүридиған Рамильниң «паалийити» тоғрилиқ йезиштин илгири хелила ойлинишқа тоғра кәлди. Чүнки бәзи қериндашларда «Немә бопту? Киракәшлик қиливатса, пулини еливатиду, җенини беқиватиғу» дегән ой пәйда болидиғанлиғи ениқ. Амма, униң «Йол азави – гөр азави» демәкчи, узун йолларни жутдашлири билән биллә қисқартип, киракәшликтә өзигиму, өзгигиму нәп бериватқан жигитни көпчиликкә тонуштурушни нийәт қилдуқ.
Рамиль тәбиитидин тиришчан вә башқилар билән асан тил тепишни билиштин ташқири, машинисиға олтарған һәрқандақ йолувчини өз қилишқа маһир. Әзәлдин киракәшләрни «Һәммини билидиған кәсип егилири» дәп қойиду. Бу һәқ гәп. Бирақ шу «һәммини» билиш үчүн жүргүзгүчигә йол бойи йолувчи билән талай сөһбәтләрни қурушқа тоғра келиду. Сөһбәтара жүргүзгүчи кәлсә-кәлмәс соалларни қоюп, бирдәм тағдин, бирдәм бағдин сөзлисәң, у бирәвгә яқиду, йәнә бирсиниң әсәбини қозғайдиған йери бар. Мана мошундақ әһвалларда диққәтчан болмисаң, йә йолувчидин айрилисән яки йоқ йәрдә аһанәткә қелишиң еһтималдин жирақ әмәс.
Буниңдин Рамиль укимиз тамамән жирақ. У «бисмилла» дәп йолға атланғандин таки мәнзилгә йәткичә магнитафонда яңриған нахша-сазларға җор болған һалда, йолувчиларға сирдаш һәм муңдаш болуп, уларниң көңлини елишқа тиришиду. Арилиқта хуш чақчиғиға қошуп, һәркимниң һалиға йетиш билән хошаллиғиниму бөлүшүшкә майил. Буниңға қайил болған йолувчиларму узақ йолни сәзмәйдудә, әндики новәт сәпәргә чоқум униң билән йолға чиқишни истәйду.
Һазир һәммимизниң киракәшкә хиҗалитимиз чүшидиған заман. Болупму йезидикиләрниң шәһәрдики бала-чақисиға әвәтидиған аманити көп болса, шәликләрниң сәрадикиләргә соға-салимиму йетип-ашиду. Әйнә шуларни көп тошуйдиған Рамильдин жутдашлири толиму миннәтдар. У кимниңла болмисун әвәткән соға-салимини дәл вақтида, дегән йеригә йәткүзүп бериши түпәйли барчиниң ишәшлик адимигә айланди. Шәһәр ичини убдан билидиған униңға телефон қилмайдиғанлар камдин-кам. Чүнки у һечқачан аманәткә хиянәт қилмайду һәм хизмитигиму «паланчи пул бәр» дәпму кәтмәйду. Бәрсә алиду, бәрмисә рәхмәткә меңиватқан.
Мана мошулардин бөләк йезида мурәккәп җөндәш ишлири жүргүзүлүватқан кона мечитниң, мәктәпниң кам-котисини йәткүзүшкиму тәйяр. Униң әң муһим алаһидилиги шуки, йол һәққигә янчуғи яр бәрмигән йолувчиларни қистап кәтмәйду. Өзиниң ейтишичә, «Ака, мән һечқачан бирәвдин зорлап пул алмаймән. Жут болғандин кейин кимниң қандақ әһвалда яшайдиғинини билисән. Бәзиләр қийнилип, «әтә-үгүн бериветәйчу» яки “Рамиль, бир хиҗалитиңдин чиқиветәрмән» дәйду. Уларға қандақ «яқ» дәйсән. Бу ишта мән ялғуз әмәс, әлвәттә. Мениң охшаш йол меңиватқан барлиқ жутдаш жигитләрму буниңдин истисна әмәс. Уларму қолидин кәлгиничә, көпниң ишини қиливатиду. Биз, һәммимиз, бир жутниң адәмлири әмәсму?!
Киракәшлик қилип җан беқиватқанлар нурғун. Буниңму өзигә чушлуқ қийинчилиғи билән җапа-мәшәқити тола кәсип. Униңға чидайдиған бар, чидимайдиғанму бар. Бир тәҗрибилик киракәш акимиз «киракәш болсаң, байму болмайсән, кәмбәғәлму болмайсән» дегән екән. Һәқиқәтәнму шундақ. Тапқиниңниң йеримини астиңдики “төмүр тулпариң” йәйду. Өзәмгә аштиғу дегиниңниң бир қисмини йолдики «Нәгә маңдиң, нәдин келиватисиләргә» бериш керәк. Шундақ қилип, ахчаң өйгә йәткичә өзиму бир йәргә бариду. «Шүкри, меһнәт қилип тапқан пулумниң бәрикитини бәрсун» дәп йолда жүргән киракәшниң һаяти әйнә шундақ өтиду.