• Висал
• 12 Наурыз, 2012

Ечилғанни йепип, чечилғанни терип...

Ана сүти! Һәр ким йоруқ дунияға көз ачқан күндин башлап, ана көкригини издәйду. Аниниң меһир-муһәббитидин бәһирләнгән наресидә ана сүтиниң дәмини тартқандин кейин техиму җанлинип, өзигә күч-қувәт топлайду. Униңда ана сүтиниң қудрәтлик күчи билән һәр қандақ ағриққа тақабил туруш хусусийити шәкиллиниду. Аниниң ақ сүтини, униң әмгәк әҗрини әзизләш, баһалаш, пәрзәнтлик борчуңни ада қилиш болуп һесаплиниду. Шуңлашқа Пәйғәмбиримиз «Анаңни һөрмәтлә, анаңни һөрмәтлә, йәнә анаңни һөрмәтлә» дәп, ана ролини алаһидә баһалиған. Һә, ана қәлби — дәрия. Имам Муслим ривайәт қилған һәдистә Пәйғәмбиримиз «Ата-анаңларға меһриван болуңлар, шу чағда силәрму пәрзәнтлириңлардин меһир-шәпқәт көрисиләр», дегән. «Бир йезида йолдишидин әтигән айрилип, тул қалған ана ялғуз оғлини «қанатлиққа қақтурмай, тумшуқлуққа чоқтурмай» беқип, өстүрүпту, дәп сөз башлиди ағинәм бир мәшрәптә. — Оғли мәктәпни тамамлиғандин кейин Рига шәһиридики Гражданлар авиацияси институтиға оқушқа чүшүпту. Диплом алғандин кейин Свердловск (һазирқи Екатеринбург) шәһиридики авиация отрядиға ишқа орунлишипту. Бир-икки жилдин кейин шу тәвәниң бир рус қизиға өйлинип, аилә қурупту. Бала-җақилиқ болғандин кейин йезида қалған анисини өзи билән биллә елип кәтмәкчи болуп, жутиға кәпту. — Балам, рәхмәт. Мени иссиқ орнумдин қозғап немә қилисән. Жутумни, мону өзәң чоң болған қутлуқ өйүмни ташлап нәгә баримән, балам. Аллаға шүкри, һазирчә күч-қувәттин қалғиним йоқ. Қорада мелим, катәктә тоху-турумум бар, сәһәрдин та кәч киргичә шуларниң кәйнидә жүрүп, күнләрниң қандақ өтүватқининиму билмәймән. Саламәтлигим яхши, мениңдин зади вайим йемә. Хәт бар, телефон бар... Хәвәрлишип турармиз. Бирақ, илтимасим, балам, өскән алтун угаңни унтимай, жутқа пат-пат келип, атаңниң роһиға атап жит пуритип, Қуръан тилавәт қилғузуп, нәврилирим билән келинни дидарлаштуруп турсаң болғини, қулунум!, — дәп ана миннәтдарлиғини билдүрүпту. Раст, башта жил арилап болсиму, учқуч жигит жутиға келип-кетип жүрди. Келиниму бир-икки қетим кәлди. Амма униң келишидин кетиши чапсан болди. У йеза һаятиға төзмиди. Аниниң ялғуз оғлиниңму бара-бара айиғи тартилип, жутқа кәлмәс болди. Аниси билән анда-санда телефон арқилиқ хәвәрлишип турди. Йеза үстидин бирән-сәрән самолет учуп өтсә, ана униңға қол шилтип: «Әйнә, әву самолетта мениң учқуч балам кетип бариду. Байқидиңларму, қанатлирини қеқип, салам йоллаватиду. Ишиниң көплигидин, вақтиниң йоқлиғидин жутқа келәлмәйватқан болуши керәк. Әйтәвир, қәйәрдә жүрсәңму, аман болғин, қулунум. Сениң сақ-саламәт учуп жүргиниңниң өзи мениң үчүн зор бәхит, балам»,  дәп ана өзигә-өзи тәсәлла берәтти. Айларни қоғлап жиллар өтти. Ана учқуч оғлини зариқип күтүп, ахири аләмдин өтти. Жут анини ахирқи сәпәргә чирайлиқ узитип қойди. Учқуч оғлиниң қәйәрдә жүргәнлигини билмигәнликтин, униңға анисиниң вапати тоғрилиқ хәвәр йәтмиди», дәп гепини түгәтти ағинәм. Аниниң түн уйқисини төрткә бөлүп, пәпиләп өстүргән ялғуз пәрзәндиниң ана алдидики өз борчини өтимигәнлиги мошу әмәсму. Ана көз жумуш алдида ялғуз оғлини кәчүргәндиму?! Билмидим. Шәхсән мениң үчүн бу интайин еғир соал. Кәчүрди яки кәчүрмиди дәп кесип җавап беришниң өзиму қийин... ...Ана сүтини ақлимай, пәрзәнтлик борчуни өтимәслик кәбирә (еғир гуна) һесаплиниду. Шуңлашқа аниларни рәнҗитип, көңлигә азар бәрмәй, уларни алиқанда тутуп, иззәтләп өтәйли. Бу дунияда һәммимиз вақитлиқ меһман екәнлигимизни зади ядимиздин чиқармайли. Ата-анилар билән иҗил-инақ, қувнақ һаят кәчүрүп, бир-биримизгә һөрмәт көрситип, аниларни асрашни унтимайли. Чүнки ана ечилғанни йепип, чечилғанни терип жүридиған улуқларниң улуғидур. Ана билән өй ават. Шәмшидин АЮПОВ.