• Йеңилиқлар
• 23 Қаңтар, 2012

Озуқ-түлүк мәһсулатлириниң бехәтәрлигисиз риқабәткә қабил болалмаймиз

Елимиз Президентиниң әнъәнивий Мәктүплириниң биридә тәкитләнгинидәк, Қазақстанниң дунияниң риқабәткә қабил 50 дөлитиниң қатариға кириши — бүгүнки күндә бизниң әң асасий нишанлиримизниң бири болуп һесаплиниду. Әйнә шу йүксәк пәллигә йетиш үчүн мустәқил елимизда барлиқ саһаларда сүръәтлик тәрәққият байқалмақта. Инсан һаяти үчүн муһим болған озуқ-түлүк мәһсулатлири саһасиму, әлвәттә, буниңдин истисна әмәс. Озуқ-түлүк мәһсулатлириниң бехәтәрлигини тәминләш — бүгүнки күнниң муһим мәсилилириниң бири болуп қалмақта. Чүнки мәһсулатларға адәм организмиға болған тәсири ениқланмиған һәр хил химиялик қошулмилардин пайдилиниш кәң овҗ алған. Буниң инсан саламәтлигигә беваситә ховуп туғдуридиғанлиғи тәбиий. Шуңлашқиму мәһсулатни ишләп чиқириш җәриянида вә униңдин кейин озуқ-түлүк бехәтәрлиги системисини бәрпа қилиш чоң әһмийәткә егә. Салаһийәтлик мутәхәссисләрниң пикричә, Қазақстанниң Дуниявий сода тәшкилатиға кириши үчүн  мәһсулатлиримизни нәқ шу бехәтәрлик җәһәттин Европа әллириниң стандартиға мувапиқлаштуруш тәләп қилиниду. Әксичә әһвалда, бизниң мәһсулатлиримизниң сүпити төвәнләпла қалмай, улар елимиз даирисидики риқабәтчилик мәйданида мәғлубийәткә учришишиму еһтималдин жирақ әмәс. Шуңлашқиму озуқ-түлүк ишләп чиқириш билән шуғуллинидиған ширкәтлиримиз өз мәһсулатиниң бехәтәрлигигә уни ишләп чиқиришниң дәсләпки басқучлиридила алаһидә көңүл бөлүши лазим. Бүгүнки күндә дунияда қоллиниливатқан НАССР (ховупни һәм әң төвәнки назарәт нуқтисини тәһлил қилиш) системиси дуниядики озуқ-түлүк мәһсулатлириниң бехәтәрлигини тәминләшниң әң үнүмлүк усули сүпитидә етирап қилинған. 2005-жили хәлиқ ара (ІSO) сертификация тәшкилати JSO 22000, йәни «Озуқ-түлүк мәһсулатлири бехәтәрлиги менеджментиниң системилири. Озуқ-түлүк ишләп чиқарғучиларға қоюлидиған тәләпләр» стандартини тәстиқлиди. Жуқурида қәйт қилинған стандарт ишләп чиқиришта мәһсулатқа қоюлидиған қанунийлиқ һәм нормативлиқ тәләпләргә риайә қилишқа, ишләп чиқириш җәриянини пухта тәһлил қилишқа, шундақла мәһсулат херидарға тәвсийә қилинмай туруп, униң бехәтәрлигини тәминләшкә қаритилған. Мәзкүр стандарт озуқ-түлүк мәһсулатлирини ишләп чиқириш җәриянида уларниң бехәтәрлигини тәминләшниң хәлиқ ара тәләпләр жиғиндиси болуп һесаплиниду. Шуңлашқиму ІSO 22000 сертификати Қазақстанниң Дуниявий сода тәшкилатиға киришигила әмәс, бәлки мәмликәт ичидики риқабәтчилик мәйданида муваппәқийәт қазинишиғиму имканийәт яритиду. Мошу йәрдә жуқурида қәйт қилинған вә башқиму стандартларни қобул қилиш бизниң чәт әл инвестициялирини җәлип қилиш, синақ-тәкшүрүшләрдин сүрүнмәй өтүш, банк несийәлири билән шуниңға мунасивәтлик һәр хил имтиязлардин үнүмлүк пайдилиниш үчүн мүмкинчилик яритидиғанлиғиниму алаһидә тәкитләп өтүш лазимдур. Хәлиқ ара сүпәт стандартлири системисиниң шундақла һәр қандақ ширкәтниң базар ихтисади шараитидики әһвалини мустәһкәмләштә, херидар алдидики аброй-инавитини ашурушта чоң роль ойнайдиғанлиғида шәк-шүһбә йоқ. Мәсимҗан ВЕЛӘМОВ, биология пәнлириниң доктори.