• Хәйрихаһлиқ
• 22 Мамыр, 2019

Шаирниң маддий соғиси

Гөһәрбүви ИСМАЙИЛҖАНОВА, «Уйғур авази» Мәктәптики өсмүрлүк дәвридин та бүгүнки күнгичә қәлимини ташлимай келиватқан Арупҗан Җумахуновниң исми яркәнтлик китапханларғила әмәс, бәлки униң сиртидики шеирийәт мухлислириға ана тилимиздики қәрәллик нәширләрдә йоруқ көрүватқан шеирлири арқилиқ яхши тонуш. Арупҗан Җумахунов 1962-жилдин башлап, Яркәнт шәһиридики көмүқонақ заводида аддий ишчи болуп ишлиди. Шеирийәткә һәвәси бар Арупҗан ака иштин бир пәс қол бошисила қолиға уйғур, қазақ вә рус шаирлириниң китаплирини елип, шеирлирини оқуш билән завод ишчилириға уларниң әһмийитини сөзләп һарматти. Һәвәскар шаирниң бу адитини завод мәмурийитиму жуқури баһалап, униң билән иҗадийәт кәчлирини, учришишларни уюштуратти. Шуңлашқа уни завод коллективи «бизниң шаир» дәп һөрмәт билән тилға алатти. Шаирниң йәнә бир қирини һәммә билип кәтмәйду. У ахирқи он жилдин бери наһийә мәктәплиридә оқуватқан көпбалилиқ аилиләрниң балилири билән житим-йесирларниң көңлини елиш мәхситидә хәйрихаһлиқ паалийәт билән шуғуллиниватиду. Улуқ Роза-Рамзан ейида болса, униң житим-йесирларни йоқлап йолға чиққанлиғидин хәвәрдар болдуқ. Дәсләп Яркәнт шәһиридики Хелил Һәмраев намидики мәктәпкә кәлгән Арупҗан акини мәктәп мудири Зәйтүнәм Баратова муәллимләр вә ата-анилар билән иллиқ қарши алди. Арупҗан Җумахунов мәзкүр мәктәптики он оқуғучиға озуқ-түлүк ианә қилди. Билал Назим намидики оттура мәктивидиму худди шундақ болди. Мәктәп мудири Шеринай Шакирқизи: “Биз Арупҗан атимизни пәқәт шеирлири арқилиқла тонаттуқ. Өзи истиқамәт қиливатқан мәһәллиниң жигитбеши сүпитидә җанкөйдүрүп жүргәнлигиниму яхши билимиз. Жутдаш шаир ахирқи он жил давамида җумһурийәтлик «Мәктәпкә — йол» акциясидә, оқуғучиларниң язлиқ тәтилидики лагерьларда көңүлдикидәк дәм елиши үчүн мәктивимиздики житим-йесир оқуғучиларға, тәминати начар көпбалилиқ аилиләргә халисанә ярдимини көрситип келиватиду. Тәкитләш керәкки, атимиз һазир пенсиядә. Мана шу пенсиясиниң бир қисмини муһтаҗларға ианә қиливатиду. Мошундақ жутум дегән, житимни жиғлатмиған атилар аман болсун”, – деди рәхмитини изһар қилип. Бу мәктәптиму он аилигә тегишлик ярдимини тапшуруп бәргән у Әмгәкчи вә Җамбул намидики мәктәпләр билән шәһәрниң жуқарқи қисмидики «Йеңи һаят» мәһәллисини арилап кәтти. Шундақ қилип, А.Жумахунов бу күни 40 аилиниң һаҗитидин чиқти. – Әслидә «Оң қолуң билән бәргәнни сол қол билмәслиги керәк» дейишиду, – деди шаир акимиз биз билән болған сөһбәттә. – “Мән ундақ қилдим, мундақ қилдим” дейиштин тамамән жирақмән. Лекин мән өзәм житим өстүм. Үч яшқа тола-толмайла анамдин айрилип, өгәй анамниң қолида тәрбийиләндим. Атамму мән йәттинчи синипта оқуватқанда бақилиқ болди. Қериндашлирим болса, бириниң кәйнидин бири вапат болуп, тәнһа қалдим. Шу чағда кичик дадам ғәмхорчум болди. Ғулҗидики мәктәпни тамамлапла, тәғдир тәқәзаси билән Қазақстан дияриға чиқип Яркәнткә олтирақлаштимдә, заводқа аддий ишчи болуп орунлаштим. Тәғдирни қаримамсиз, мениң охшаш житим Омақ исимлиқ қиз билән аилә қуруп, пәрзәнтлик болдуқ. Икки жил болди, өмүрлүк җүптүмдин айрилип, қанити сунған қушқа охшап қалдим. Лекин һаят давамлишидекән, тәғдиргә тән бериштин башқа амалим йоқ. Пәрзәнтлирим мени бешида көтирип күтүватиду. Кийимим пүтүн, қосиғим тоқ, һечнемидин хиҗалитим йоқ. Улардин сөйгән нәврилирим Хелил Һәмраев намидики мәктәптә оқуйду. Мәктәпләрдә өтүлүватқан чарә-тәдбирләргә келимәндә, бәхитлик балиларға қарап зоқлинимән. Һашамәтлик заманивий мәктәпләрдә ана тилида билим елиш имканийити бар. Тил-көздин ташқири дәймән ичимдә. Буниң һәммиси елимизниң Тунҗа Президенти —Елбасыниң дана сәяситиниң нәтиҗиси дәп билимән. Лекин һәммисиниң тоққузи тәл-төкүз болмиғинидәк, уларниң арисидиму житимларниң бар екәнлигини билимән. Әйнә шулар һәққидә аңлиғинимда өзәмниң балилиғим, житимчилиқниң дәрдини тартқан күнлирим есимға келиду. Уларға ярдәм қолумни сунмай чидалмаймән. Панфилов наһийәси. Сүбһидин МӘҢСҮРОВ чүшәргән сүрәт.