• Йеңилиқлар
• 10 Ақпан, 2012

Мәһкимә — икки, вәзипә — бир

Мәлумки, һәр бир наһийәдә энергетика саһасиға мунасивәтлик икки мәһкимә бар. Әнди уларниң өз ара мунасивити, алдиға қойған вәзипилири немиләрдин ибарәт? Сөһбәтдишимиз, «АлматыЭнергоСбыт» җавапкәрлиги чәкләнгән йолдашлиғи наһийәлик бөлүминиң башлиғи Новәр Нодәр оғли Махмутовниң ейтишичә, һәр икки мәһкиминиң асасий вәзиписи — аһалини электр қувити билән тәминләш. Һә, бу вәзипини орунлашта мәзкүр мәһкимиләр икки хил йөнилиштә иш елип бариду. Йәни, наһийәлик электр тармақлири мәһкимиси электр қувитини, буйрутма бойичә, мәнбәдин истималчиға йәткүзүш, сәрип қилинған электр қувитиниң көләмини ениқлаш, униң истималчиға йәткичә жүткән пайизини мүмкин қәдәр төвәнлитиш үчүн бар мүмкинчиликлирини сәпәрвәрликкә кәлтүрүш ишлири билән бәнт болса, «АлматыЭнергоСбыт» ширкитиниң наһийәлик бөлүми аһали сәрип қилған электр қувитиниң һәққини кечиктүрмәй, толуқ көләмдә жиғивелишни тәминләйду. Сөз болуватқан ширкәт электр қувитини уни ишләп чиқириватқан карханилардин сетивелип, аһалиға сетип бериду. Алмута шәһиридики 1, 2 вә 3-иссиқлиқ вә электр қувитини ишләп чиқириш мәркәзлири шу карханилар җүмлисидиндур. Йеқинда бу тизимға Мойнақ электрстанциясиму қошулди. Шундақла электр қувити Экибастуз шәһиридин «Шимал-Җәнуп» линияси арқилиқму сетивелиниду. Арилап, әгәр тапчиллиқ сезиләрлик болса, уни хошна Қирғизстандин сетивалидиған әһвалларму болуп туриду. Мошуниңдин 10 — 15 жил муқәддәм бир аилә тәхминән 50 квадрат электр қувитини истимал қилған болса, бүгүнки күндә әһвал тамамән башқичә. Чүнки һазир һәр бир аилидә дегидәк турмушта һаҗәт заманивий электр җабдуқлири кәң йосунда пайдилинилмақта. Шундақла йеңидин аилә қурған яшлар һесавиға һәр бир йеза-мәһәллиләрдә аһали сани өсүватиду. Кейинки пәйтләрдә наһийә даирисидә чоң-кичик лайиһиләр бойичә селинип, пайдилинишқа берилгән ишләп чиқириш карханилири, йеза-мәһәллиләрдә ечилған ихчам цехлар тәрипидин сәрип қилинидиған электр қувитиниң миқдари 20 — 30 пайиз өскән. Мәсилән, пәқәт «Казросбройлер» қуш фабрикисиниң өзила ейиға 1 миллион киловатт электр қувитини сәрип қилиду. Шундақ болсиму һазирчә электр қувитиниң тапчиллиғи байқалғини йоқ. Мәзкүр мәһкимә өткәндә пайдилинишқа берилгән йеңи бенаға орунлашқандин кейин аһали билән һесап-айриш пәйтидә орун алидиған бәзи қолайсиз әһвалларға чәк қоюлди. Чүнки банк билән мәһкимә ариси хелила жирақ болидиған. Әнди истималчилар у аваригәрчиликтин қутулди. Һәр қандақ чүшәнмәслик әһваллар, һөҗҗәтләрни рәсмийләштүрүш вә һесап-чот айриш ишлири мәһкимә бенасидила тез вә сүпәтлик һәл болидиған болди. Амма пайдилинилған электр қувити үчүн һәқ төләш мәсилиси бир аз қийинчилиқларни пәйда қиливатиду, илгири бу хил әһвалларда мәһкимә хизмәтчилири һәқ төләлмигән аилиләрниң хиҗалитигә чүшиник билән қаратти. Әнди бу йеникчиликләр һазир йоқ. Чүнки барлиқ қәриз аилиләр яки юридик шәхсләр һәққидә мәлуматлар уттур ширкәтниң мәркизий һозуриға баридекән. Демәк, қәриздарларға агаһландуруш, уларға электр қувитини бериш яки бәрмәслик һәққидә қарарни беваситә «АлматыЭнергоСбыт» мәмурийити қобул қилиду. Наһийәлик бөлүм болса мәркәзниң қарарини әмәлгә ашуриду, халас. Бүгүнки күндә мәлум сәвәпләр билән қәриздар болған 4000 йеқин аилә һесапта турса, уларниң 160тин ошуғиға, қәризи төләнмигичә, электр қувитини бәрмәслик тоғрилиқ көрсәтмә келип чүшкән. Шуңлашқа, аһалини мүмкинқәдәр пайдиланған электр қувити үчүн өз вақтида һәқ төләп турушқа чақиримиз.

Махмут ИСРАПИЛОВ.

Уйғур наһийәси. СҮРӘТТӘ: мәһкимә башлиғи Н.Махмутов (оттурида) хадимлар билән.