• Бизниң җанкөйәрлиримиз
• 29 Шілде, 2021

«Жутум — мәдәткарим»

Мәшүр САСИҚОВ,
“Уйғур авази”

Қазақстан Җумһурийитиниң асасий байлиғи – милләтләрара достлуқ, бирлик вә өмлүк. Мана бу икки еғиз сөзни елимизниң Тунҗа Президенти – Елбасы Нурсултан Әбишоғли Назарбаев дайим тәкитләйду. Һәқиқәтәнму шундақ. Вәтинимизниң мәйли ихтисадий яки иҗтимаий тәрәққияти болсун әйнә шу достлуғимизниң, бирлигимизниң нәтиҗисидә қолға кәлди әмәсму?! Буни һечким инкар қилмиған һәм қилалмиса керәк.
Биз, уйғурлар, арисида шу бирлик вә достлуқни бәрпа қилишта пидакарлиқ көрситиватқан шәхсләр толиму көп. Уларниң шиҗаәтлик әҗри түпәйли хәлқимизниң аброй-инавитимиз башқилар алдида бәләнт. Болупму, Алмута шәһиридики достлуқниң макани дәп аталған «Достлуқ» өйидә Қазақстан хәлқи Ассамблеяси тәрипидин өткән талай чоң-кичик мәрасимларда жуқури лавазим егилири буни алаһидә қәйт қилишиду. Улар уйғурларниң миллий таамлиридин дәм тартипла қалмай, бизниң миллитимизниң кимгила вә қачан болмисун, һәрқандақ ярдәмгә муһтаҗ инсанларға қол учини сунушқа тәйяр екәнлигимизгә аллибурун көз йәткүзүп болди. Шуңлашқа һазир қериндаш милләтләр биз билән һесаплишиду, мәслиһәтлишиду.
Бүгүн биз миллитимизниң аброй-инавитиниң шу қәдәр көтирилишигә биркишилик һәссисиниң қошуватқан Талғир наһийәси Бесағаш йезиси ханим-қизлар кеңишиниң рәиси Ризвангүл һәдә Ғоҗәкова тоғрилиқ сөз қилмақчимиз. У яқниң бу «лавазимни» егиләватқиниға он жилдин ашти. Йошурушниң һаҗити йоқ. Жилниң һәр пәслидә «хәлқим-миллитим» дәп ат чепип, һәтта бәзи күнлири өй көрмәй, жутиниң ғемида яшаватқан һәдимизниң шанлиқ 70 яшлиқ мәрикисиниң хәвирини елишимиз билән у яқ билән учришишқа алдиридуқ. Тәбриклидуқ. Миңлиған гезитханлиримиз намидин тенигә саламәтлик тилигәч, сөһбәтләштуқ. Өзи кичикпейил, “қилдим-әттим” дегәндин жирақ. Зорға дегидәк паалийитидин учур алдуқ. 
Ризвангүл Ғоҗәкова Бесағаш йезисидики ханим-қизларға баш болуп сайланғанға қәдәрму җәмийәтлик ишлардин нери болғини йоқ. Кейинирәк той-төкүн вә нәзир-чирақларни рәткә кәлтүрүштә тартмиғини көп. Өзиниң ейтишичә, бу ишларда шу пәйтләрдики Талғир наһийәлик ханим-қизлар кеңишиниң рәиси Арзигүл һаҗим көп күч чиқарди. Һәрқандақ мәсилини уттур қойидиған шу аниниң мәслиһити һәм йол-йоруғи Ризвангүл һәдиниң кейинки паалийитидә көп ярдәм қилди. Билмигинини шу яқ үгәтти. Һә, һазир Ризвангүл һәдә шу үгәнгәнлирини яшларниң қулиғиға қуюп келиватиду. 
— Жутқа хизмәт қилиштики устазим Арзигүл һаҗим Һошуроваға миннәтдарлиғим чәксиз, – дәйду Ризвангүл һәдә. – Бирәр гәпниң ақ-қарисиға йәтмәйла, «әқилликлигини» ишлитидиғанларниң әдивини тезла берип қоятти. Көпчилик арисида нақолай әһвалға қалғанлар амалсиз униң билән дәрһал келишиду. Буни бир тактика десәңму болиду. Болупму гезит-журнал яки китап елишқа тәтүрлик қилғанларға толиму убдан қамлишиду. Мән ейтмисамму, өзәң яхши билисән, адәмләрниң һәрбириниң өзигә хас мүҗәз-хулқи бар. Улар билән тил тепишишни билмисәң, қилған әмгигиң бошқа кетиду. Шуңлашқа жутниң хизмитини қилимән десәң, сениңдин сәвирлик, еғир-бесиқлиқ, бәзи вақитларда қаттиққол болушқиму тоғра келиду. Муңини ейтқанниң муңини тиңшап, күлгән билән тәң күлүп жүргинимгиму бираз заман бопту. Мән буниңға һәргизму пушайман қилмаймән. «Немишкә?», дәп соришиң мүмкин, әлвәттә. Чүнки буниңдин бираз жиллар илгири бешимға еғир күнләр чүшүп, немә қиларимни билмәй жүргинимдә, жутдашлирим маңа ишәнчә бағлап, мошу хизмәтни тапшурди. Мән уларниң үмүтини ақлаш үчүн ишқа бешимчила кирип кәттим. Ичим йоруп, үзүмдә күлкә пәйда болушқа башлиди. Вақит-саат ғуюлдап өтмәктә. Кейин ойлисам, жутум маңа мәдәткар болған екән. Һаятим тамамән башқа қинға чүшти әмәсму?!
Мана мақалә қәһриманимиз әйнә шундақ «Жутум — мәдәткарим» дәп һелиму алдинқи сәптә. Жутниң һаят нәпәси өз алдиға. Бир күн тойда болса, бир күн мусибәт болған өйдә хизмәттә. Әнди жил давамида миң бир җапа-мәшәқәтләр билән нәшир қилдурған китаплирини елип кәлгән язғучи-шаирлиримизниң әсәрлирини тарқитиш билән бәнт. Гезит-журналларға муштири топлаш мәвсүмидә Ризвангүл һәдә өзиниң он икки ярдәмчисигә арам бәрмәйду. Уларни һәр айда жиғивелип, һесават алиду. Шуниң нәтиҗисидә көплигән тилға аларлиқ ишлар әмәлгә ешиватиду. 
— Бирақ, дәйдиған йеримиз йәнә бар, – дәп сөһбәтдишим сәл әпсусланди. – Мана һазир уйғур синиплириға бала топлаш җәрияни кетип бариду. Әһвал жилдиқидәк йәнила еғир. Кочиму-коча меңиватимиз. Жигитбашлириму тиним тапмайватиду. Бу бизниң хәқни задила чүшәнмидим. Йезилиқ амбулаториягә берип, бийил мәктәпкә баридиған балиларниң тизимини алдуқ. Шу адрес бойичә уларниң өйлиригә бардуқ. Йәнила шу байиқи хиялиңға кәлмәйдиған банә-сәвәпләрни тоқуп, келишмәйду. «Үмүтсиз шәйтан» демәкчи, хәлқимиз дөләт тәрипидин яритиватқан бу мүмкинчиликләрниң қәдригә йетип қалар дәймән.
Ризвангүл һәдә уларниң «яқ» дегинигә қарап турмайдиғанлиғини кесипла ейтти. Әтә улар йәнә коча арилайдиған охшайду.
Шанлиқ мәрикисини нишанлаватқан сөһбәтдишимниң шәхсий һаятиға қисқичә тохталмисақ болмас. Ризвангүл Ғоҗәкова 1951-жили Уйғур наһийәсиниң Чарин йезисида туғулған. Ана жутидики оттура мәктәпни тамамлап, кооптехникумға оқушқа чүшиду. Қолиға дипломини алған у, та һөрмәтлик дәм елишқа чиққичә, сода саһасида әмгәк қилиду. Төрт қизиниң биридин айрилғанда, худди қанити сунған қушқа охшап қалған аниниң көз йеши қурисунму? Лекин шу күнләрдә жутдашлири униңға мәдәткар болуп кәлмәктә. Чоң ишәнчә билдүрүп, ханим-қизлар кеңишиниң рәиси қилип сайлиди. Әйнә шуниңдин етиварән униң шәхсий һаяти қанчә еғир болсиму, жутдашлири билән бәхитлик яшаватиду. Көңлүңизни ғәм басмисун.