• Асасий мақалилар
  • 30 Қыркүйек, 2021

Қазақстан «дунияни яхшилаш» тәшәббусини қоллайду

Қазақстан Президенти Қасым-Жомарт Тоқаев БМТ Баш Ассамблеясиниң алий дәриҗидики 76-сессияси даирисидә «Пандемияни тохтитип, қайта йүксилишни яхшилаш» мавзусида COVID-19 пандемиясиға қарши күрәшкә беғишланған Дуниявий саммитта вә БМТ Баш Ассамблеясиниң 76-сессиясиниң Умумий дебатлирида сөз сөзлиди. Бу һәққидә Президентниң мәтбуат хизмити хәвәрлиди.
БМТ Баш Ассамблеясиниң 76-сессиясиниң Умумий дебатлирида «Келәчәккә ишәнчә – һаятқа төзүмлүкни күчәйтиш: COVID-19 пандемиясидин кейин қайта йүксилиш, турақлиқ тәрәққиятқа келиш, дуния еһтияҗини қанаәтләндүрүш, инсан һоқуқлирини һөрмәтләш вә БМТниң паалийитини риваҗландуруш» мавзусида сөзлигән Дөләт рәһбири дуния үч хәтәргә дуч келиватқанлиғини қәйт қилди. Улар: COVID-19 пандемиясидин кейин қайта йүксилиш, климат боһрини вә Авғанстандики гуманитарлиқ әһвал. 
– Һазир 130 миллиондин ошуқ адәм кәмбәғәлчилик зәрдавини тартиватиду, тәрәққият саһасидики илгириләшкә кәткән жиллар йоқ болуши еһтимал. Пандемия көплигән саһада начар тәрәплиримизни ениқлап, мультиреализм вә хәлиқара һәмкарлиқниң әһмийитини көрсәтти. Биз, мүмкин қәдәр, адил, турақлиқ, гуманистик дунияни қелиптурушимиз лазим, – деди Қасым-Жомарт Тоқаев. 
Президент дунияда вакциниларға оңай қол йәткүзүшни тез кәңәйтишни тәклип қилип, вакцинилар билән иккитәрәплимилик асаста яки COVAX системилири арисида бөлүшүшкә тәйяр екәнлигини ейтти. 
Президент карбон төрт оксиди газиниң наһайити жуқури дәриҗисигә тохтилип, орманларниң көйүши, циклонлар, су бесиш вә қурғақчилиқ инсанларға апәтләрни елип келишиниң адәттики әһвалға айлиниватқанлиғини тәкитлиди. 
– Ахирқи 75 жил ичидә жиллиқ температура оттура һесапта 2 градусқа көтирилип, һәр бәш жилда қурғақчилиқ болуватиду. Мошуниңға мунасивәтлик 2060-жилғичә Қазақстан карбон төрт оксиди газидин таза дөләт болушини мәхсәт қилиду. Әндики айдин башлап биз 2008-жилдики дәриҗә билән селиштурғанда, умумий мәһсулатниң энергия чиқимини 50 пайизға азайтишқа қаритилған 2050-жилғичә карбон төрт оксиди аз миллий стратегияни тәрәққий әткүзүшкә башлаймиз, – деди Қазақстан Президенти.
Авғанстандики әһвалға тохтилип, Дөләт рәһбири музакириләр арқилиқ инклюзивлиқ вә сайланған йеңи һөкүмәт қуруш тоғрилиқ БМТ Бехәтәрлик  кеңишиниң чақириғини қоллайдиғанлиғини билдүрди. Қазақстан Авғанстанға ярдәм көрситиш бойичә БМТ Миссиясини вә БМТниң Авғанстандики башқа бөлүмчилирини дәрһал көчирип кәлди.
 Әнди БМТ Баш Ассамблеясиниң алий дәриҗидики «Пандемияни тохтитип, қайта йүксилишни яхшилаш» мавзусидики COVID-19 пандемиясигә қарши күрәшкә беғишланған Дуниявий саммитта Дөләт рәһбири дуния ахирқи онжиллиқта саламәтлик сақлашниң илгири-кейин болмиған боһранға дуч кәлгәнлигини ейтти. Шуниң ақиветидин пәйда болған ихтисадий қийинчилиқлар тәңсизликни ашурди, дуния җамаәтчилигиниң чарисизлигини намайиш қилди.
– Бизниң асасий вәзипимиз дәрһал вакциниға дунияда оңай қол йәткүзүшни күчәйтиш дәп ойлаймән, – деди Қазақстан Президенти.
 Қасым-Жомарт Тоқаев йеқин арида QazVac вакциниси таҗсиман вирусиниң дельта штаммиға қарши болғидәк күчәйтилгәнлигини, һазир Қазақстан хәлқиниң 31 пайизиниң толуқ вакцина алғанлиғиға тохталди.
– Биз хәлиқара стандартларға мувапиқ келидиған биологиялик ховупни тәхмин қилишқа беғишланған һәм алий технологиялик қурулум ясашқа интилимиз. АҚШ рәһбәрлигиниң күч-ғәйрити  билән президент Д.Байденниң «Дунияни яхшилаш» дуниявий тәшәббуси даирисидә һәмкарлиқни тәрәққий әткүзүп, коллективлиқ иш-һәрикәтләрни тәминләшкә болған хаһишини жуқури баһалаймиз. Шуңлашқа Қазақстан Сиз тәклип қиливатқан вәзипиләрни бәкитиш тоғрилиқ пикриңиз билән келишип, мошу мәхсәткә йетишкә өз үлүшини қошушқа тәйяр, – деди Дөләт рһәбири. 
 Президент дуниявий туризм вә тиҗарәткә COVID-19 пандемиясигә қарши күрәштә ярдәмлишиш үчүн өзара вакцина сертификатлирини етирап қилиш йөнилиши бойичә ишләшниң әһмийитини тәкитләп өтти. 
Дөләт рәһбири БМТниң Баш Ассамблеясиниң алий дәриҗидики пленарлиқ мәҗлисидә сөз сөзлиди. Бу һәққидә Президент мәтбуат хизмити хәвәрлиди.
   Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзидә айрим дөләтләрдә әмәлгә ашуруливатқан ядролуқ программиларниң сүръитиниң әмәлгә ешишини дайим хәтәрләр пәйда қиливатқан террорлуқ һәрикәт билән бағлаштуруп, дунияни бәрбат қилидиған қуралларни қоллинишниң ховупи ешиватқанлиғини тәкитлиди. Қазақстан Президенти һәр һалда бу йөнилиштә иҗабий ишларниң болуватқанлиғини ейтти.
– Ядролуқ қурални мәнъий қилиш тоғрилиқ шәртнамә күчигә кирди, Иран билән аридики ядролуқ қуралға қарши келишимни әслигә кәлтүрүш бойичә музакириләр муһакимә қилиниватиду, һуҗумларға беғишланған қуралларни азайтиш бойичә йеңи шәртнамә узартилди, АҚШ вә Россия арисидики стратегиялик турақлиқ тоғрилиқ бирләшкән мураҗиәт қобул қилинди. Әлвәттә, өзара аммивий қиришқа капаләт болидиған доктрина ядролуқ державиларни йеқин арида өз арсеналидин баш тартиду, дәп ейтиш қийин. Шуңлашқа 2045-жилғичә ядролуқ қуралдин азат, течлиқ һаят қелиплаштурушқа интилидиғанлиғимизни тәкитләп, оюмиздикини әмәлгә ашурудиғанлиғимизға скептиклар гуман билән қариши мүмкин. Бизниң тарихий тәҗрибимиз буниң башқичә болидиғанлиғини көрситиду, – деди Дөләт рәһбири.
   Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанниң Шәмәй ядролуқ полигонини йепиш тоғрилиқ қарари қобул қилинип, ядролуқ энергияси җәһәттин төртинчи һесаплинидиған арсеналидин баш тартқиниға 30 жил толғинини қәйт қилди.
 Президент Ядролуқ қурални тарқатмаслиқ бойичә шәртнамә ядролуқ энергияни гражданлиқ мәхсәттә қануний рәвиштә пайдилиниш билән ядролуқ қурални тарқитишниң алаһидиликлирини тәкитлиди. Дөләт рәһбириниң ейтишичә, ядролуқ энергия пәйдин-пәй энергия мәнбәсигә айланмақта. Қазақстанда өзиниң атом санаитини тәрәққий әткүзүш түчүн комплекслиқ техникилиқ-ихтисадий асас тәйярлиниватиду.   

420 рет

көрсетілді

0

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

Уйғур авази

21 Сәуір, 2021

Жүктеу (PDF)

Редактор блогы

Ершат Моллахун оғли ӘСМӘТОВ

Редактор блогы