• Әхбаратлар еқими
• 10 Қараша, 2021

Ихтисадий форум болуп өтти

Қазақстан Җумһурийитиниң Премьер-министри Асқар Мамин 5-ноябрьда Қирғизстан пайтәхти Бишкек шәһиридә болуп өткән биринчи «ЕИ ­– Мәркизий Азия» ихтисадий форумиға қатнашти.
 Қазақстан Һөкүмитиниң рәһбири өз сөзидә Европа иттипақиниң Мәркизий Азия региониниң муһим вә әң турақлиқ ихтисадий шериклириниң бири болуп һесаплинидиғанлиғини тәкитлиди. Пәқәт кейинки 10 жилдила ЕИға әза дөләтләр Мәркизий Азия әллиригә 105 миллиард евродин ошуқ инвестиция бөлди. Бу регионға бөлүнгән уттур чәт әл инвестициялириниң умумий миқдаридин 40 пайиз ошуқ. Мәркизий Азия ташқи содисиниң умумий миқдариниң 30 пайиздин ошуғи ЕИ әнчисигә тоғра келиду.
 Қазақстан Премьер-министри мәмликәтләрниң боһранға қарши тәрәққияттин пандемиядин кейинки тәрәққиятқа көчүшини һесапқа елип, «ЕИ – Мәркизий Азия» шәклидә бирләшкән ишни күчәйтишниң зөрүр екәнлигини тәкитлиди. Һөкүмәт рәһбири ЕИ һәм Мәркизий Азия мәмликәтлириниң ишләпчиқириш активлирини бирләштүрүшниң вә йеңи ишләпчиқириш-сетиш тармақлирини шәкилләндүрүшниң муһим екәнлигини қәйт қилди. 
 Премьер-министр Мәркизий Азия вә Европа иттипақини бирләштүридиған  инфрақурулумниң сүпитини ашурушниң, шундақла йеңи транспорт тармақлирини вуҗутқа кәлтүрүшниң муһим екәнлигини атап көрсәтти. Дуниявий банк мәлуматлири бойичә, Мәркизий Азияниң транспорт иқтидарини әмәлгә ашуруш регионниң умумий ички мәһсулат көрсәткүчини 15 пайиздин ошуқ ашуруши мүмкин.
 Йеңи транспорт маршрутлириға тәләпниң өсүватқанлиғини 2021-жилниң тоққуз ейи ичидә Қазақстан территорияси арқилиқ Хитай – ЕИ маршрути бойичә контейнерлиқ жүк тошушниң 38 пайиз көпийиип, 500 миңға йеқин ДФЭға йәткәнлиги испатлайду. Бу йосунда Асқар Мамин Қазақстанниң ЕИниң Трансевропа транспорт тармиғи (TEN-T) лайиһиси даирисидики һәмкарлиқниң чоңқурлишишини қоллап-қувәтләйдиғанлиғини тәкитлиди.
 Һөкүмәт рәһбири Мәркизий Азиягә Европа инвестициясини җәлип қилиш вә униңға асас яритиш үчүн һазир Европа иттипақидин 70кә йеқин компания қолайлиқ селиқ, виза вә әмгәк тәртивидә ишләватқан «Астана» Хәлиқара малийә мәркизиниң мәйданини тәвсийә қилди. Қазақстан Премьер-министри Мәркизий Азия җумһурийәтлири вә Европа иттипақи әллириниң тәрәққиятниң турақлиқ үлгилиригә көчүшини тәминләш мәхситидә Мәркизий Азия вә ЕИ регионлири үчүн «Йешил ихтисат концепциясини» бирлишип ишләп чиқиш имканийитини қарап чиқиш тәкливини бәрди.
 Асқар Мамин Қазақстанниң Европа йешил йолиниң (European Green Deal) мәхсәтлири билән вәзипилирини қолға кәлтүрүштә шерик болушқа, Европиниң хам әшия вә аккумулятор альянслири, Европа экологиялик тәшәббуслар банки билән һәмкарлишишқа тәйяр екәнлигини билдүрди. 
 Премьер-министр икки регионниң ихтисат саһасидики министрлири, шундақла малийә институтлириниң, сода вә санаәт палатилириниң вәкиллири қатнишидиған «Мәркизий Азия – ЕИ» Ишчанлиқ кеңишини қуруш тәшәббусини оттуриға қойди. 
 Қазақстан Җумһурийитиниң Премьер-министри Асқар Мамин Бишкек шәһиригә қилған сәпири даирисидә Европа комиссиясиниң иҗраий вице-президенти Валдис Домбровскис, шундақла Қирғизстан һәм Өзбәкстан һөкүмәтлириниң рәһбәрлири – Акылбек Жапаров вә Абдулла Арипов билән учришип, сода-ихтисадий, инвестициялик, су-энергетика, йеза егилиги, санаәт вә башқа саһалардики һәмкарлиқ мәсилилирини муһакимә қилди.
 Қазақстан делегациясиниң тәркивигә Президентниң хәлиқара һәмкарлиқ бойичә мәхсус вәкили Ержан Қазыхан, сода вә интеграция, энергетика, экология, геология вә тәбиәт ресурслири министрлири – Бақыт Султанов, Мағзум Мырзағалиев, Серикқали Брекешев, малийә вице-министри Марат Султанғазиев вә башқилар кирди.