• "30 Тәуелсіздік жылдары"
• 08 Желтоқсан, 2021

Мәктәпкә нами берилди

Кичик Дехан йеза округиға қарашлиқ Чоң Дехан вә Кичик Дехан йезилири илгири «Ачиноқа» дәп аталған чоң бир жут  еди. Кейин иккигә бөлүнүп, «Чоң Дехан», «Кичик Дехан» жутлири бәрпа болған. Ейтмақчи болғиним,  мана мошу жутлардин нурғунлиған нә-нә атақлиқ кишиләр йетилип чиққан. Шуларниң бири – Заманбек Батталханов. 

Сабирәм ӘНВӘРОВА,
«Уйғур авази»
 
Қазақстан Мустәқиллигиниң 30 жиллиғи һарписида Чоң Дехан оттура мәктивигә әйнә шу Заманбек Батталхановниң нами берилди. 
Заманбек Батталханов ким? У Йәттису тәвәсидики йеза егилиги наһийәлириниң шәкиллиниши билән тәрәққий етишигә зор үлүш қошқан маһир тәшкилатчиларниң бири. З.Батталханов 1922-жили Ачиноқида туғулған. 1942 — 1946-жиллири Улуқ Вәтән урушиға қатнишиду. 1952-жили Абай намидики ҚазПИни тамамлап, 1954 — 1984-жиллири Уйғур, Или, Яркәнт наһийәлиридә рәһбәрлик  хизмәтләрни  атқурди. Бирнәччә китапниң муәллипи. Алмута вилайити, Или, Талғир, Уйғур наһийәлириниң, Қапчиғай шәһириниң Пәхрий граждини. Шундақла «Ленин», «Октябрь Инқилави», “Әмгәк Қизил Туғи”, “Һөрмәт Бәлгүси”, “Хәлиқләр достлуғи” вә «Отан» орденлириниң саһиби.

Чоң Дехандики чоң хошаллиққа жирақ-йеқиндин көплигән һөрмәтлик меһманлар иштрак қилди.  Улар дәсләп Заманбек Батталхановниң шәхсий буюмлири қоюлған, мәрһумниң өмүр йолидин дерәк беридиған әхбаратлар топланған көргәзмини зиярәт қилди. Көргәзмидин кейин тәнтәнилик жиғин башланди. Наһийә һакиминиң орунбасари Қадиржан Бағбаев көпчиликни Тунҗа Президент күни, Мустәқиллик мәйрими вә мошу икки улуқ мәйрәмгә қатар кәлгән мәктәпкә нам бериш мәрасими билән тәбрикләп, һаят йоли нәмунә Заманбек Батталхановниң исми әвлат қәлбидә мәңгү сақлинидиғанлиғини тилға алди. Мошундақ тәбрик сөзләрни давамлаштурған вилайәтлик тилларни риваҗландуруш башқармисиниң башлиғи Болат Керимбек Алмута вилайити һакиминиң орунбасари Батыржан Байжуманов билән вилайәтлик мәслиһәтниң кативи Жанболат Жөргенбаевниң тәбрик хәтлирини оқуп бәрди. 
Мәзкүр мәрасимға кәлгән һөрмәтлик меһманларниң қатарида көрнәклик меценат Дилмурат Кузиевму болди. Дилмурат Пирмуһәмәтоғли Или наһийәсидә ишләп жүргәндә Заманбек Батталхановниң шарапитини көп көргәнлигини, шу кишиниң қоллиши билән партия қатариға қобул қилинғанлиғини ейтип өтти. 
– Заманбек  аға – исми көпчиликкә тонулған инсан. Мошундақ адәмлиримизгә мәктәпләрниң, кочиларниң намини бәргинимиз дурус. Бирақ бу оңай иш әмәс. Буниң бешида туридиған, ишикму-ишик қеқип һөҗҗәтлирини рәткә кәлтүридиған бир адәм болуши керәк. Мана шу вәзипини ада қилған Заманбек ағаниң қизи Сәулегә көп рәхмәт! Бүгүн һәммимиз үчүн интайин хошаллиқ күн болуватиду. Өзи яхши көридиған йезидики мәктәпкә Заманбек ағаниң нами бериливатиду, – деди у. 
Кейинкиләрдин болуп минбәргә көтирилгән наһийәлик мәслиһәтниң кативи Нурәким Есжан дөләт вә җәмийәт әрбаби, шаир Нурлан Оразалинниң тәбригини йәткүзди. Нурәким Есенбайоғли өз сөзидә Нурлан Мирқасимоғлиниң вилайәтлик «Жетісу» гезитиға Заманбек Батталханов тоғрилиқ язған мақалисини асасқа алди. 
 Әмгиги билән әлниң һөрмитигә еришкән инсанни әскә елип, сөзгә чиққучиларниң қатарида наһийәлик Ветеранлар кеңишиниң рәиси Аблеким Есуянов, вилайәтлик «Жетісу» телеканилиниң мудири Серик Сарыбаев, вилайәтлик «Жетісу» гезити баш муһәрририниң орунбасари Жуматай Әмиреев, ҖУЭМ Уйғур наһийәлик шөбисиниң рәиси Арлен Һосманов, алмутилиқ меһман  Реһимҗан Тоқаевму болди. Серик Сарыбаев келәр жилға, йәни Заманбек Батталхановниң йүз жиллиғиға қарши һөҗҗәтлик фильм тәйярлашни мәхсәт қиливатқанлиғини ейтти.

 Мәрасимдики йәкүн сөз Заманбек Батталхановниң қизи Сәуле Батталхановаға берилди. «Бир атиниң тәрбийисини миң мәктәп берәлмәйду» демәкчи, пәрзәнтлик борчини ада қилип, 14 жил бурун  қолға елинған мәсилиниң иҗабий һәл болушиға түрткә болған Сәуле апай мошу ишта қол-қанат болуп, ярдәм қолини созған инсанларға, шу җүмлидин һәрдайим қоллап-қувәтлигән жутдашлириға миннәтдарлиғини йәткүзди. Миннәтдарлиғиниң ипадиси сүпитидә вилайәтлик тилларни риваҗландуруш башқармисиниң рәһбири Болат Керимбек, вилайәтлик Ветеранлар кеңишиниң рәиси Ермек Келимсейит, «Жетісу» телеканилиниң мудири Серик Әбикеноғли, вилайәтлик мәслиһәтниң кативи Жанболат Жөргенбаев, меценат Дилмурат Кузиев, наһийә һакими Шөһрәт Нурахунов, наһийәлик мәслиһәтниң кативи Нурәким Есжан вә Заманбек Батталханов намидики мәктәпниң мудири Гүлшат Оңласынованиң үстигә чапан йепип, һөрмәт көрсәтти. Тәнтәнилик жиғин пәқәт тәбрик сөзләр билән чәклинип қалмиди, әлвәттә. Кәч давамида «Арзу», «Жазерке» ансамбльлириниң сәнъәткарлири билән мәктәп муәллимлири вә оқуғучилири мәрасимни техиму җанландурувәтти.
Чоң Дехан оттура мәктивиниң йеңи  бенаси буниңдин жигирмә жил илгири, йәни топ-тоғра Мустәқиллигимизниң 10 жиллиғи һарписида пайдилинишқа берилгән еди. Бу болсиму яхшилиқниң нишани болар, мана әнди ариға 20 жил селип, дәл Мустәқиллигимизниң 30 жиллиғи һарписида мәктәпкә Заманбек Батталхановниң нами берилди. Йеңи нам билән биллә мәктәпкә йеңи ишәнчә, йеңи үмүт бағланди. Әнди шу ишәнчидин чиқиш – мәктәп муәллимлириниң, үмүтни ақлаш шагиртларниң зиммисидә...