• Шаңырақ
• 13 Маусым, 2024

Өмірін әнмен өрнектеп

Ән өнері халқымыздың өткен өмірінің белес-белестерінде өте тығыз байланыста дамыған. Кез келген адам халықтың өнерін ерекше бағалап, ұлттық құндылығын, әнін, биін ұмытпауы керек. Өнерді дәріптеп, өмірді әнмен өрнектеп жүрген талантты жастарды көргенде ерекше қуанамын. Өз ұлтының өнерін, әнін елге, жұртқа танытып жүрген жастың бірі, дәстүрлі әнді әуелете шырқап жүрген «Арзу» ансамблінің әншісі Адылжан Хамитов. Көпшілік «Адил Қари» деп атап кеткен әнші жігітті ауданда болған бір іс-шарада көріп, өнерлі жастың бойындағы адамға деген оң көзқарасты, айналасындағыларға әнімен бақыт сыйлайтын қасиетін көріп, бұл баламен бір тілдессем деген ой пайда болды. 
Біз аудандық кітапханада кездесіп, әңгіме-дүкен құрдық. Ән айтуды алғаш әжесінен үйренгенін паш етті. Әжесі дутарда шебер ойнаған, ұйғырдың «Он екі мұқамынан» хабары бар, халық әндерін ерекше үлгі тұтқан адам екен. Сұхбаттасым анасын ерекше жақсы көретінін де айтып, оның ақ батасын көзі тірісінде алып қалуды ойлайды. Талантты жігітті көргенде, «Анасы бар адамдар, ешқашан қартаймайды» деген ән жолы есіме түсті. Кей пенделер әке-шешесін жалғызсыратып, ауылда қалдырып, атақ қуып, мансабы өрлеп бара жатқанына мәз болады. Ондай жағдайларды естіп те, көріп те жүрміз. Адылжан өз сөзінде талай рет қалаға, әр жерге шақырған шақыртуларға бармағанын, өнерін осы ортада да көрсетуге болатынын айтып қалды.
Адылжан Қытай, Қырғызстан, Өзбекстан сияқты талай елді аралап, ән шырқап, достар тапқанын мақтанышпен жеткізді. Оның ең жек көретін нәрсесі – өтірік айту мен сатқындық. Жақсылық та, жамандық та, бәрі де адам баласының қолында. Өйткені адам бүкіл дүниеге шексіз қожалық етеді. Адылжанның бойында күпірлік деген мүлде жоқ екенін әңгіме арасында байқадым. Әлемге билік жүргізіп отырған алып мемлекеттерді де, сол баяғы, адамдар басқарады. Өз сөзінде: «Біз сол ел тізгінін ұстаған басшы-патшалардың ақыл-ойына күпірлік кірмесе екен, жан-жүрегіне ізгілік орнап, тыныштықты берік сақтаса екен дейміз. Қарапайым халыққа тыныштықтан артық ешнәрсе керек емес» деді. 
—    Мен де қазақтың халық әндерін ерекше жақсы көріп тыңдаймын, реті келгенде, орындап та жүрмін. Оны көпшілік жақсы біледі, — дейді. Өнерпаздар ішінде Дилмұрат Бахаров пен Шатлық Құдайқұловты өмірде үлгі тұтатын адамдар ретінде қабылдайды екен. Қытай еліне барғанда атақты әншісі Санабар Тұрсунның үйінде болғанын мақтанышпен еске алды. Санабардың өнерін тамсана әңгімелеп берді. Адылжанның бойында қарапайымдылық пен кісіге деген сый-құрмет басым екені көрініп тұр. Үлкенді үлкендей қадірлей біледі. Бір әнде «Өтіп жатыр күн, өтіп жатыр ай. Баянсыз ғұмыр, бес күн жалған-ай» деп айтылғандай, кейде бір-біріміздің халімізді сұрауды ұмытып та қаламыз. Ал Адылжан жылы жүздесіп, біреуге жақсы сөз айтудан жалыққан емес.
Мен оған ана туралы әндерді тыңдайтынымды, өзіммен қызметтес болған Малик ағаның інісі Нұралым Варисовтың әндерін өте жақсы көретінімді тілге тиек еттім. Бірден сол әнді менің ұялы телефоныма жіберіпті. Анашымды, әжемді сағынғанда, әсерлі сол әнді тыңдап қоямын. Адамдарға әрқашан жақсылық ойлап, оң көзқараспен қарап жүрген абзал. Жақында бір басқосуда Адил Қари ел мен жұрт алдына шыққанда, қасымдағы бір танысым «өте талантты бала» деп мақтады. Мен де қосыла кеттім. 
Адил Қари көбіне халық әндерін нақышына келтіре шырқайды. Өзінің жеке концертін өткізгенде, бүкіл жұрт оның өнерін ерекше бағалады. Халықтың құрметіне бөленген өнердегі және өмірдегі ұстаздары Марат Норузов пен Нұралым Варисов осы концертке келіп, өздерінің жүрекжарды лебіздерін білдірді. Шәкірті олардың ақыл-кеңестерін үнемі тыңдап, үлгілі нәтижелер шығарып отырады. «Ұстазы жақсының ұстанымы жақсы» деген осы емес пе. Кісіні сұлулық, ізеттілік, сыйластық жағынан жетілдіре түсетін шығармашылық тәсілдер жайлы айтқанда, оның өзіне тән даралық ерекшеліктерін көркемдік жағынан көркейтіп жіберетін жасампаздығын да атау керек. Адам еңбек етуден, халқына қызмет етуден жалықпау керек. «Өнерлі өрге жүзер» деген ұлағатты сөз бар. Жас талантты баламыз Адылжан өз халқына, өз ұлтына шынайы қызмет етсін дей келе, төмендегі тілегімді арнаймын: 
 Өнерің өрге жүзсін, әнші балам,
 Өнеріңе қол соғып, бір мақтанам.
 Өзіңді ел мақтаған, жұрт мақтаған,
 Жақсы адамды алла өзі сақтаған!

 Рая САРТОЛОВА,
 Ұйғыр аудандық әжелер кеңесінің төрайымы 
 Алматы облысы