• Йеңилиқлар
• 31 Мамыр, 2013

Һәмкарлиқни давамлаштуруш йолида

Астанада Бажхана иттипақи вә Биртуташ ихтисадий кәңликниң рәһбирий оргини — Алий Евразия ихтисадий кеңишиниң мәҗлиси болуп өтти. Мәҗлискә Қазақстан, Россия, Беларусь Президентлири — Нурсултан Назарбаев, Владимир Путин, Александр Лукашенко қатнашти. «Үчлүк» музакирилиригә шундақла Қирғизстан вә Украина Президентлири Алмазбек Атамбаев билән Виктор Януковичму иштрак қилди. Бу Евразия ихтисадий комиссияси билән мошу җумһурийәтләр оттурисидики өзара һәрикәтниң  чоңқурлишиватқанлиғиға бағлиқтур. Җүмлидин Қазақстан Президентиниң учришиш йәкүни бойичә өткүзүлгән мәтбуат конференциясидә тәкитлишичә, Бажхана иттипақини вә Биртуташ ихтисадий кәңликни кәңәйтиш истиқбали айрим мәсилә сүпитидә қаралди. —           Силәр билисиләрки, Қирғизстан Бажхана иттипақиға қошулуш тоғрилиқ буйрутма бәрди. Иш топи қурулуп, тегишлик «йол хәритисини» тәйярлаватиду, — дәп тәкитлиди Нурсултан Назарбаев. Нурсултан Назарбаевниң ейтишичә, өз новитидә Украиниму Бажхана иттипақи, Биртуташ ихтисадий кәңлик вә келәчәктә Евразия ихтисадий иттипақи даирисидә байқиғучи мәртивисигә егә болушқа мәнпийәтдар екәнлигини билдүрди. —           Һәм Украина Президенти, һәм Қирғизстан Президенти мәҗлискә тәклип қилинди, муназирилиримизгә қатнашти. Биз уларниң нийитини қоллап-қувәтлидуқ. Күзгә қәдәр экспертларниң Алий кеңәшниң новәттики мәҗлисидә мақуллишимиз үчүн эөрүр һөҗҗәтләрни тәйярлайдиғанлиғи тоғрилиқ келишим қолға кәлтүрүлди, — дәп тәкитлиди Нурсултан Назарбаев. Һазирчә болса, Алий Евразия ихтисадий кеңишигә киридиған дөләтләрниң рәһбәрлири Украина вә Қирғизстан билән өзара келишимни чоңқурлитиш тоғрилиқ меморандумни имзалиди. Учришиш давамида шундақла Бажхана иттипақиниң ишлиши вә Биртуташ ихтисадий кәңликни техиму тәрәққий әткүзүш тоғрилиқ мәсилиләр муһакимә қилинди. Евразия ихтисадий иттипақини қуруш асасида «үчлүк» дөләтлириниң бирлишип өзара һәрикәт қилиш истиқбали қаралди. Қазақстан Президенти болуп өткән учришишниң интеграциялик бирләшмини қуруш вә тәрәққий әткүзүш үчүн асасни күчәйтиш имканийитини бәргәнлигини тәкитлиди. —           Биз уни 2015-жили 1-майда ишқа селишни планлаватимиз. Буниң үчүн 2014-жили 1-майда дөләтләр рәһбәрлиригә һөҗҗәтләрниң лайиһилири тапшурулуши керәк, — дәп тәкитлиди Нурсултан Назарбаев. Қазақстан Президентиниң тәкитлишичә, мәҗлискә қатнашқучилар интеграцияни басқучлуқ асаста әмәлгә ашурушқа келишти. Һазир бажхана саһасидики барлиқ истисналарни йоқитиш, Биртуташ ихтисадий кәңликни үзүл-кесил шәкилләндүрүш асасий мәхсәт болуп һесаплиниду. Әйнә шуниң асасида интеграция җәриянлирини техиму чоңқурлитиш тоғрилиқ қарарлар қобул қилиниду. Нурсултан Назарбаев болуп өткән музакириләр даирисидә имзаланған һөҗҗәтләргә тохтилип өтти. Мәсилән, Евразия ихтисадий комиссияси ишиниң регламентиға хәлиқара музакириләрни жүргүзүш вә башқа мәмликәтләр билән сода саһасидики шәртнамиларни түзүш тәртивини бәлгүләйдиған өзгиришләр киргүзүлди. Мәзкүр һөҗҗәт Бажхана иттипақиға әза дөләтләргә сода шериклири даирисини кәңәйтиш имканийитини бериду. Бу техиму қоюқ интеграция йолида муһим басқуч болуп һесаплиниду. Мәҗлистә шундақла Бажхана иттипақиға вә Биртуташ ихтисадий кәңликкә әза дөләтләрниң келишилгән Аграр-санаәт сәяситиниң концепцияси мақулланди. Бажхана иттипақидики ташқи вә өзара содиниң Интеграцияләнгән әхбарат системисини вуҗутқа кәлтүрүш чарилири бәлгүләнди, у «үчлүк» дөләтлириниң биртуташ бажхана территориясини башқурушта очуқлуқни тәминлиши керәк. Статистика саһасидики әхбаратлиқ өзара һәрикәт тоғрилиқ келишим қобул қилинди. Умумән, Нурсултан Назарбаев музакириләр нәтиҗилиригә қанаәт һасил қилғанлиғини тәкитлиди. Дөләтләр рәһбәрлири алдики ишниң нурғун вә вақитниң чәклик екәнлигини һесапқа елип, жил мабайнида йәнә икки қетим — октябрьниң ахирида Минскида вә декабрь ейида Москвада учришишқа келишти. —           Биз Бажхана иттипақи даирисидики интеграциялик җәриянларни мустәһкәмләш бойичә мәхсәтчанлиқ, салмақлиқ сәясәтни давамлаштурушни нийәт қиливатимиз. Дөләтләр рәһбәрлири өзимизниң тәң һоқуқлуқ мунасивәтлиримизниң ихтидарини нәтиҗидарлиқ пайдилиниш тәрәпдари екәнлигини йәнә бир қетим тәкитлиди, — дәп атап көрсәтти Қазақстан Президенти. Мәтбуат конференциясидә тәкитлинишичә, Бажхана иттипақини, Биртуташ ихтисадий кәңликни вә Евразия ихтисадий иттипақини қуруш өз маһийити бойичә мурәккәп мәсилә. Бирақ пәйда болуватқан барлиқ проблемиларни очуқ муһакимә қилиш бу мәсилини һәл қилиш имканийитини бериду. Әң муһими, дөләтләр рәһбәрлири сәясий хаһиш-ирадигә егә. ...Қазақстан вә Украина Президентлири айрим өткүзүлгән бирләшкән мәтбуат конференциясидә Бажхана иттипақиниң ихтисадий җәһәттин мәхсәткә мувапиқ екәнлигини тәкитлиди. —           Кеңәш вақтидин тартипла бизниң ихтисатлиримиз қоюқ алақиға егә, улар бир-бирини толуқтуриду. Мәмликәтләр оттурисидики товар айлиниминиң өсүши йеңи иш орунлирини вуҗутқа кәлтүрүшкә елип келип, аләмшумул миқиястики риқабәтчиликкә тәйярлиқ көрүш имканийитини бериду. Бажхана иттипақи билән Биртуташ ихтисадий кәңликниң әһмийитиму әйнә шуниңдин ибарәт. Мән дөләтләрниң мустәқиллигини камситидиған сәясий вәзипиләрни үстүн миллий органларға тапшурушниң көздә тутулмайватқанлиғини йәнә бир қетим тәкитләймән, — деди Нурсултан Назарбаев. Виктор Януковичму мәҗлистә қобул қилинған барлиқ қарарларниң консенсусқа асасланғанлиғини вә буниң Бажхана иттипақи ишиниң муһим принципи болуп һесаплинидиғанлиғини тәкитлиди. Украина Президенти мәмликәтниң Бажхана итипақиға байқиғучи сүпитидә қатнишидиғанлиғи тоғрилиқ меморандумниң Минскида өтидиған МДҺ саммитида имзалинидиғанлиғини хәвәрлиди. Виктор Янукович мәҗлистә интеграциялик бирләшмиләр даирисидики ихтисадий сәясәтни шәкилләндүрүш бойичә муназириләргә қатнашти. Униң асасида Украина мәнпийәтлиригиму мунасивәтлик ихтисадий мәсилиләр бар. —           Бу наһайити зөрүр муназирә вә бизгә әйнә шундақ очуқ муһакимиләр йетишмәйватиду, — дәп тәкитлиди Украина Президенти. Умумән, Нурсултан Назарбаевниң тәкитлишичә, интеграция һәммиси үчүн пайдилиқ. У пәқәт товар айлиними көләминиң вә башқа ихтисадий пайдиларниң көпийишигила елип кәлмәй, бәлки дунияда өз орнимизға егә болуш, мурәккәп ихтисадий вәзийәттә аләмшумул синақ-ховупларға утуқлуқ қарши туруш имканийитини бериду.