• Йеңилиқлар
• 21 Маусым, 2013

Зиддийәтләргә йол қоюлмайду

Өткән дүшәнбә күни Мәҗлис рәисиниң орунбасари Сергей Дьяченкониң рәһбәрлигидә «Қазақстан Җумһурийити Диний ишлар бойичә агентлиқниң кейинки икки жилда әмәлгә ашурған ишлириниң асасий йәкүнлири тоғрилиқ» мавзусида һөкүмәт саати болуп өтти. Униңда вице-спикер елимизда конфесияләрара мунасивәтләр үчүн барлиқ шараитлар яритилғанлиғини алаһидә тәкитлиди. Диний бирләшмиләр җәмийитимизниң вә дөлитимизниң тәрәққиятиға мунасип үлүш қошуп келиватиду. Президент Н.Назарбаев «Қазақстан-2050» Стратегиясидә елимиздики диний әһвалға мунасивәтлик әһмийәтлик вәзипиләрни илгири сүрди. Улар: хәлиқниң диний саватини ашуруш, яшлар арисида чүшәндүрүш ишлирини жүргүзүш, «Диний хизмәт вә диний бирләшмиләр тоғрилиқ» қанунниң әмәлгә ашурулушини  назарәт қилиш, диний экстремизм вә терроризмға қарши күрәш жүргүзүш вә мошу ишқа мунасивәтлик дөләт программисини тәйярлаш. Мошу вәзипиләрни алаһидә тәкитлигән Сергей Дьяченко сөзни Диний ишлар бойичә агентлиқниң рәиси Қайрат Лама Шарипқа бәрди. Рәис өз сөзидә йеңи қанунниң заман тәливи турғусидин қобул қилинғанлиғини тәкитләп, дөләтниң диний саһадики өзиниң стратегиялик йөнилишини ениқлаш зөрүрийити туғулғанлиғини алаһидә қәйт қилди. Икки жил ичидә диний мунасивәтләрни рәткә кәлтүрүш мәхситидә муһим болған норматив-һоқуқ базиси бәрпа қилинғанлиғини ейтти. Йәрлик һакимийәт органлири қанунни әмәлгә ашурушқа паал қатнишип, диний әдәбиятларни тарқитидиған дуканларниң тизимлирини бәкитти, шундақла мечитлар, чирколар вә башқиму диний имарәтләрни селиш, уларниң җайлишидиған орнини ениқлаш тоғрилиқ қарарларни қобул қилиш тәртиви орнитилди. 2011-жилниң 1-январиғичә елимизда 4551 диний бирләшмә болған болса, 2012-жили 25-октябрь күни ройхәткә елиш аяқлашқандин кейин уларниң сани 3088гә  азайди. Һазир Қазақстанда 2320  мечит бар. Униңдин ташқири, җумһурийәт бойичә 492 намазхана ишләватиду һәм улар йәрлик органлар тәрипидин рәсмийләштүрүлгән. Агентлиқ йәрлик һакимлар билән бирликтә диний бирләшмиләрниң паалийитини қанун тәләплиригә мувапиқ кәлтүрүш йөнилишидики ишларни буниңдин кейинму давамлаштуридиған болиду. Һазир диний әдәбиятлар вә диний мәзмундики әхбарат материаллирини тәһлил  қилиш агентлиқ хизмитиниң әһмийәтлик бир иши болмақта. Диний бирләшмиләрни қайтидин ройхәткә елиш ишлири давамида Қазақстан мусулманлири диний башқармиси барлиқ мечитларни бирләштүридиған умумий җумһурийәтлик бирләшмә сүпитидә қурулди. Қазақстан мусулманлири диний башқармиси тәркивигә илгири айрим паалийәт жүргүзгән 14 йәрлик диний бирләшмә шөбә сүпитидә киргүзүлди. Агентлиқ рәиси миссионерлар һәққидиму тохталди. Қанунға мувапиқ, һазир һаҗәтлик гуванамиләрни алған миссионерлар иш-паалийитини пәқәт шу һөҗҗәттә  бәлгүләнгән  җайлардила әмәлгә ашуралайду. Мошу тәртип асасида елимизда 394 миссионер тиркәлгән. Диний экстримизм вә терроризмниң алдини елиш йөнилишидики ишлар агентлиқниң әң муһим мәсилилириниң бири болуп қалмақта. Жиғинда шундақла Хәлиқара ишлар, мудапиә вә бехәтәрлик комитетиниң рәиси Мәулен Әшимбаев қошумчә доклад қилди. Комитет рәиси өз сөзидә, йәнә бир муһим вәзипә — гражданларға мәнивий турғидин вә уларниң саламәтлигигә зиян кәлтүридиған һәртүрлүк сектилар билән сахта диний топларниң һәрикитигә чәк қоюшниң муһимлиғини алаһидә тәкитлиди. Шундақла һәрқандақ әнъәнивий динниң течликпәрвәр мәхсәттә вә инсанни мәнивий җәһәттин тәрәққий әткүзүшкә интилидиғанлиғиниму тәрғибат қилиш лазим. Һазир елимизда диншунас, исламшунас вә теология саһаси бойичә бакалаврларни алтә оқуш орни тәйярлайду. Магистрантларниң умумий сани — 95кә йәткән. Кейинки жилларда 390ға йеқин яш диншунас мутәхәссислиги бойичә алий билим алди. Мошундақ яшларни өз кәспи бойичә иш билән тәминләп, уларни келәчәктә тәшвиқат-тәрғибат вә әхбарат ишлириға көпләп җәлип қилиш лазим. Мәулен Әшимбаев шундақла елимиз гражданлириниң чәт әлләрдә намәлум вә гуманлиқ диний оқуш орунлирида билим елишиға йол қоймаслиқни алаһидә тәкитлиди. Жиғин ахирида вице-спикер  агентлиқниң әмәлгә ашурған ишлириға иҗабий баһа берип, Мәҗлис қануний турғидин агентлиқни һәрдайим қоллап-қувәтләйдиғанлиғини ейтти.