• 31-май — Сәясий тәқип қурванлирини хатириләш күни
• 28 Мамыр, 2015

Отлуқ жилларда тавланған

Биз бу мақалимизда октябрь инқилавини, тәқипләш жиллирини, Улуқ Вәтән урушини бешидин өткүзгән – әвладимизниң атиси Савутахун Һашимовниң бесип өткән еғир вә җасарәтлик һаят йоли һәққидә һекайә қилмақчимиз.Савутахун Һашимов, 1903-жили Челәк йезисида кәмбәғәл-дехан аилисидә туғулған екән. Униң балилиқ чағлири еғирчилиқта өтиду. Ата-анисидин әтигән айрилған у кичик дадиси Һүсәйинахунниң қолида чоң болиду. Ата кәспини егиләп, кичигидин төмүрчилик қилип, җан бақиду. Тиришчан, тинмай издинидиған адәм болғачқа, Қорамдики Савутахунумниң мәдрисисидә оқуп, саватини ачиду. Октябрь инқилавидин кейин Савутахун Һашимов Челәк йезисида дәсләп тәшкил қилинған комсомол ячейкисиниң кативи болиду. 1926-жили партия қатариға өтиду. 1927-жилдин наһийәлик партия комитети йенидики назарәт комиссиясиниң рәиси болуп ишләп, 1929-жили Ташкәнткә ечилған Оттура Азия коммунистик университетиға оқушқа әвәтилиду. Бу йәрдә үч йерим жил билим алғандин кейин Яркәнттики партия хадимлирини тәйярлайдиған мәктәпкә мудир болуп тайинлиниду. 1934 — 1935-жиллири Челәк наһийәлик җоңқуруш комитети рәисиниң орунбасари, кейин Алмута вилайәтлик партия комитети йенидики тәрғибатчиларни оқутуш мәктивиниң башлиғи, 1937 — 1938-жиллири җумһурийәтлик Уйғур музыкилиқ драма театриниң мудири, кейинирәк наһийәлик коммуналлиқ егилигидә мудирниң орунбасари, Челәк наһийәлик җоңқуруш комитети йенидики башланғуч партия тәшкилатиниң кативи болуп ишләйду. Сабиқ кеңәш елидә 1930 — 40-жиллири аммивий тәқипләш овҗ алғанда атимизниң паалийити «сәясий қилмиш» дәп һесаплинип, яшлиқ дәври топидәк тозуйду. 1938-жили «хәлиқ дүшмини» сүпитидә әйиплинип, икки жил сүргүндә болуп қайтиду. Улуқ Вәтән уруши жиллири Новокузнецк металлургия заводида ишләйду. Еғир шараитта әмгәк қилсиму, һәрдайим алдинқи сәптин көрүниду. Уруштин кейин ана жутиға қайтип келип, 1968-жилғичә, йәни һөрмәтлик дәм елишқа чиққичә, һәрхил саһаларда җавапкәр хизмәтләрни атқуриду. 1926-жилдин бери партия әзаси атимиз Савутахун Һашимов қандақ ишта болмисун, өзиниң аддийлиғи һәм тәшкилатчанлиғи билән көпниң һөрмитигә егә болған. Йәрлик кеңәшниң депутати, йеза кеңиши йенидики йезини зенәтләш, йол қурулуши бойичә турақлиқ комиссия рәисиниң орунбасари, наһийәлик партия комитети йенидики партия комиссиясиниң әзаси сүпитидә Челәк тәвәсиниң гүллинишигә лайиқ үлүш қошқан инсан. Атимизға охшаш милләтпәрвәр, вәтәнпәрвәр инсанлар әмгигигә бола Челәк йезиси шәһәр қияпитигә киргән еди. «Отлуқ жиллар гувачиси» аталған атимиз Савутахун анимиз Нурхан билән 5 қиз вә 7 оғул сөйди. Улар бизниң билимлик һәм мәдәнийәтлик адәмдәрдин болуп йетилишимизгә көп көңүл бөлди. Һазир уларниң әвлади көпийип, чоң чинар дәриғидәк өсти. Биз үчүн Савутахун Һашимов – тәвәррук инсан. Бийил чинаримизниң һаят билән видалашқиниға 40 жил болди. Буниңдин бирнәччә жил илгири челәклик биртүркүм активистларниң тәшәббуси вә йәрлик һакимийәтниң қоллап-қувәтлиши билән, Челәкниң бир кочисиға йеза тәрәққиятиға көп һәссә қошқан атимизниң исмини бериш қолға  елинған еди. Амма намәлум сәвәпләр түпәйли бу ишниң ахири чиқмай қалди. Мүмкинчиликтин пайдилинип, наһийәлик Уйғур этномәдәнийәт мәркизи һәм милләтпәрвәр инсанларға атимизниң исмини әбәдийләштүрүшкә ярдәм беришини илтимас қилған болар едуқ. Турсунҗан МАНАПОВ. Әмгәкчиқазақ наһийәси.