• Достлуқ риштилири
• 18 Мамыр, 2017

Бизниң «Илия Бәхтия»

Мана мәктәпни пүтәргинимизгиму 55 жил бопту. Бизниң синипта 18 бала бар еди. Һазир онимиз қаптимиз. Йошуруп немә қилимиз, оюн- тамашә арқида қелип, өлүм-житимда учришидиған болдуқ. Бийил мениң йәнә бир синипдишим һәм қәдинас ағинәм һаяттин өтти. Һелиму ядимда, биз 6-синипқа көчкәндә, аримизға бир бала келип қошулди. У тәғдир тәқәзаси билән тарихий вәтинимиздин бизниң Ғалҗатқа көчүп чиққан Мәхсүт исимлиқ қериндишимиз еди. Фамилияси — Мунаров. Кейин уни һәммимиз «Мунар Мәхсүт» дәйдиған болдуқ.  Униң иккинчи жути болған Ғалҗатта чоң-кичикниң һәммиси  шундақ ататти. Мәхсүт синипимизға киргән күндин башлап, аримизға худди қумға су сәпкәндәк, сиңипла кәтти. Чүнки у яхши оқатти, андин сөзгә чечән, һазирҗавап вә наһайити қавул жигит болидиған. Кейин униң йәнә бир һүнири һәққидә билдуқ. Мәхсүт шеир язидекән. Бу устазимиз, атақлиқ шаир Һезим Искәндәровқиму йеқип кәтти. Шаир Мәхсүтниң иҗадийитигә иҗабий баһасини берип, уни өзиниң ғәмхорлуғиға алди. Шуңлашқиму у Һезим акини: «Мениң һәм әдәбиятики устазим» дәтти. Мәктәптин кейин Мәхсүт, башқилар охшаш, билим елишқа интилмиди. Хаталашмисам, у 1964-жили өйләнди. Рәпиқиси — жутумизниң қизи Гүлвәрәм. Иккиси бәш оғул, төрт қиз тапти. Билидиғиним, мәктәпни пүтирип Мәхсүт колхозниң ишиға бешичила киришип кәтти. Униң қилмиған оқити қалмиди. Қойму бақти, кәтмәнму чапти. Ахири тракторму һайдиди. Әң әвзили, қәйәрдә жүрмисун, қолидин қәлимини ташлимиди. Мәхсүт той-төкүн, тәвәллуд вә башқа мәрасимларда шеирлирини оқуп беридиған. Болупму униң һәзил арилаш йезилған шеирлири жутдашлиримға бәк яқатти. У җәмийитимиздә йүз бериватқан бәзи сәлбий көрүнүшләрни өткүр қәлими арқилиқ тәнқит қилатти. Униң жутдашлар, достлар, һарақ тоғрилиқ йезилған бәзи шеирлирини көпчилик ядқа билиду. Ағинәмниң поэзиядики йезиш услуби атақлиқ шаир Илия Бәхтияниңкигә охшап кетидиған. Буни Илиякам аңлап, Мәхсүт иккиси Ғалҗатта учришип, хелә муңдашқанлиғини билимиз. Шу күндин башлап уни ишәшлик «Бизниң Илия Бәхтия» дәйдиған болдуқ. Мана шуниңдин кейин жутумизға көплигән язғучи-шаирлар издәп келидиған болди. Яшлиғида Мәхсүтниң язғанлирини топлам қилип чиқириши ойи болидиған. Немишкиду, ағинәмниң бу арманлири әмәлгә ашмай қалди. Ағинәмниң йәнә бир есил хислити шуки, та һаятиниң ахириғичә жуттики бир адәмни «сән» дәп рәнҗиткән әмәс. Андин у оюн-тамашигә бәк йеқин еди. «Адаш, бу дуния һәммимиздин қалиду» дәйдиған. Раст, бу дуния кимләрдин қалмиған? Бәзиләр һаяттин өтүп, үч күндин кейин унтулуп кетиду. Мәхсүт ағинәмниң яхши гепи, язған шеирлири қалди. Уни биз һечқачан унтумаймиз. Тохтамуш САСИҚОВ. Уйғур наһийәси.