• Йеза нәпәси
• 28 Шілде, 2017

Язда – мәшәқәт, қишта – һалавәт

«Язда – мәшәқәт, қишта – һалавәт», демәкчи деханчилиқ, бағвәнчилик билән шуғуллинидиған йеза хәлқи үчүн яз-күз айлири бәрикәтлик болғуси. Дәл һазирқи пәйттә йезиларда иш раса қайниған пәйт. Деханлар ашлиқ, бағвәнләр мевә-чевилирини жиғип аварә.Болупму абрикос өстүрүш бойичә Уйғур наһийәсиниң нами мәшһур. Язниң келиши билән тәвәмизгә чәт шәһәрләрдин, һәтта чәт әлләрдин мевә сетивалидиған жүк машинилири келишкә башлайду. Шундақ қилип, июнь-июль айлирида абрикос содиси башлиниду. Бийилму йеза хәлқи бағлиридин мол һосул елип, абрикосниң бир килограммини 150-200 тәңгидин сатти. Турғунларниң янчуғи қелинлап, қишниң отун-көмүригә йетип ашқидәк кирим қилди. Һазирниң өзидә тағ бағриға җайлашқан жутларда абрикос содиси давамлашмақта. Абрикос сетиш – мол  тапавәт мәнбәсигә айланғачқа, турғунлар бағ бәрпа қилмақта. Дәрһәқиқәт, ишләмчан хәлиқ пәқәт абрикосла әмәс, шаптула, алма, нәшпүт, үзүм, қарөрүк, қоғун-тавузиниму көпәйтип, наһийәдә мевә тиҗарити риваҗлинип, хәлиқниң турмуш шараити хелила яхшиланди. Баһар йеза округида истиқамәт қилидиған Сраждин Камазаев 2008-жилдин башлап деханчилиқ билән шуғуллинишни қолға алған. У сәккиз гектар йәрдә 650 түп абрикос, буғдай, көмүқонақ, помидор, тәрхәмәк, кава, қоғун-тавуз, лаза-пияз қатарлиқ мевә-чевә вә көктат түрлирини өстүрүп, наһийә хәлқини экологиялик җәһәттин таза мәһсулат билән тәминләватиду. Әлвәттә, наһийәдә әмгигидин әл рази болуп жүргән башқиму әзимәтләр көп. Шәхсән өзәм сөһбәтләшкән аватлиқ Турғанҗан Турсунов алтә гектар йериниң икки гектариға буғдай, икки гектариға бедә вә қалған икки гектариға абрикос, алма көчәтлирини пәрвиш қиливатқанлиғини ейтса, дардамтулуқ Реһим Злавдинов 45 соток йеригә 260 түп абрикос көчитини олтарғузуп, сезиләрлик дәриҗидә кирим еливетипту. Умумән, һазир наһийәдә мәһкимиләр вә шәхсийләр тәрипидин 2919 гектар бағ бәрпа қилинип, һәрхил мевә дәрәқлири тикилгән. Униң ичидә тиҗарәтчиләр 838 гектарида алма, 2082 гектарида абрикос, шаптула, яңақ өстүрүп, улардин мол һосулға алған. Әнди Сүмбә мәһәллиси әтрапиға йеңидин  «ҚАЗАГРОПЛАНТС» ҖЧЙ 480 гектар мәйданға яңақ вә башқиму мевилик дәрәқләрни тиксә, «Applword» ҖЧЙ Түгмән йезисида 126 гектар мәйданда алма-өрүк дәрәқлирини пәрвиш қилмақта. Мевә-чевә демәкчи, күнниң қаттиқ иссишиға бағлиқ йәрлик қоғун-тавузларму пишип, базарларда  килограмми 50 тәңгә әтрапида сетиливатиду. Сабирәм ӘНВӘРОВА. Уйғур наһийәси.