• “Мәнму уйғур мәктивини таллидим”
• 06 Ақпан, 2019

«Өйдә пәқәт ана тилимизда сөзлишимиз»

Бәхтишат СОПИЕВ, «Уйғур авази» Тонулған тележурналист Нурдөләт Мурадилов мәктәптә қандақ оқуди? Онинчи синипни пүтәргичә бир партида ким билән олтарди? Униң балилири қайси тилда билим алди? Нәврилиричу? Пенсия йешидики журналист һазир шәхсий машиниси билән кимни тошуйду? Нурдөләт Мурадилов Әмгәкчиқазақ наһийәсиниң Маливай йезисидин. Аилә шараитиға бағлиқ оттура билим елишни Маливайдин башлап, андин он биринчи синипни хошна мәһәллиләрниң биридә пүтәргән екән. Мәктәпни у яхши баһаларға тамамлайду. – Қизиқ йери, биринчи синипта Гүлбәһрәм исимлиқ қиз билән бир партида олтирип қалдим, – дәп балилиғини әслиди Нурдөләт ака. – У яқму яхши оқатти. Узун гәпниң қисқиси, иккимиз онинчи синипни тамамлиғичә бир партида олтардуқ. Мәктәптики достлуғимиз муһәббәткә айлинип, иккимиз мошу кәмгичә қол тутушуп яшаватимиз. Алла халиса, бийил «алтун тойимизни» нишанлаш алдида туримиз. Йерим әсирниң ичидә аримизда «нери тур-бери тур», дегән гәпләр болмиди. Бир-биримизни рәнҗитмәй келиватимиз. Иккимиз үч қиз, бир оғул тәрбийиләп қатарға қоштуқ. Пәрзәнтләр бириниң кәйнидин бири чоң болушқа башлиғанда, аилимиздә «балиларни қайси тилда оқутимиз?» дегән мәсилә көтирилди. Биз, әр-аял, һеч иккиләнмәстин балилиримизни Алмута шәһиридики һазирқи М.Яқупов намидики 101-мәктәп-гимназиягә бәрдуқ. Өз вақтида бизму уйғурчә оқудуқ. Алий оқуш орунлириға қийналмайла чүштуқ. Демәк, балилиримизму мошу йолда меңиши керәк. Балиларниң ичидә қизимиз Зульфия мәктәпни «Алтун медальға» пүтәрди. Мурадиловларниң пәрзәнтлири уйғур мәктивини тамамлап, һәммиси алий билимгә егә болди. Бүгүнки күндә бу аилидә күйоғул, келинләрни қошқанда сәккиз адәм алий билимгә егә. Йәнә келип, сәккизи сәккиз саһаниң йетүк мутәхәссислири. – Аилимиздә җәмийитимизгә керәклик көплигән кәсип егилири бар, –дәйду Нурдөләт ака сөһбәтара. – Дохтур, әдлийә хадими, малийә хадими, педагог вә башқилар дегәндәк. Хошал болидиғиним, бизниң аилидә жигирмә җан бар. Гүлбәһрәм иккимиз сәккиз нәврә вә бир чәврә сөйдуқ. Мошу кәмгичә уларниң бириниң ағзидин русчә сөз аңлимаптимиз. Һәммиси бир-бири билән уйғурчә муамилә қилиду. Чүнки биз нәвриләрниму ана тилида оқутуватимиз. Бүгүнки күндә оғлумиз Долқунниң икки пәрзәнди Мәсим Яқупов намидики 101-мәктәп-гимназиядә билим алиду. Чоң оғли Диас – 11-синипта, қизи Дилинур 7-синипта оқуйду. Диас «Алтын белгігә» үмүткар. Һәр иккилисини кичигидин мәктәпкә өзәм апирип, өзәм әкелимән. Һөрмәтлик дәм елишта болғанлиғим үчүн бош вақтим көп. Уйғур мәктивигә киргинимдә, көңлүм бөләкчила йоруп, роһим көтирилип қалиду. Амма мени уйғур мәктәплиригә бериватқан балилар саниниң азлиғи әпсусландуриду. Болупму мән зиялилиримизниң мошу йәрдә паалийәтчанлиқ көрсәткәнлигини халиған болар едим. Ана тилсиз бизниң келәчигимиз йоқ. Мошуни тоғра чүшинәйли, қериндашлар.