• Жиллар вә адәмләр
• 17 Қазан, 2019

Гүлчи момайниң оғли

Яркәнт шәһириниң Әмгәкчи мәһәллисиниң жуқарқи четидә пәқәт мал беқишқа болидиған бир чатқаллиқ бар еди. Көп өтмәй бу йәрдә бүк-барақсан бағ пәйда болди. Мана буниңдин 20 жил бурун мошу җайға дәсләп йол ачқанларниң бири яркәнтлик Нуртай ака болди. У аптапта көйүп, ямғур-йешин, җудун-чапқунларда қелип, пашиға талинип, әмгәк қилди. Нуртай акиниң яшлиғида ишлимигән иши қалмиди. Пенсиягә чиқип қол қоштирип олтарғини йоқ. Мал беқипму көрди. Бирақ көчәт тикип, алма-өрүкләрни улаш униң әмиги болғачқа, бағвәнчиликкә бешичила киришип кетәтти. «Ташқа чач — бәхтиңни көр» дегәндәк, мевиләрму бир жили болуп, бир жили болмайду. Мана шундақ вақитларда роһи чүшмәй, қолиға алған ишини ташлавәтмәй, үмүт билән яшиди. Бу йәрдә Нуртай акимизниң аниси Раһиләм һаҗим анимиз һәққидә ейтип өтсәк, артуқлуқ қилмайду. Раһиләм анимиз өмриниң ахириғичә гүл вә мевә өстүрүп аләмдин өтти. Шуниң үчүнму «Гүлчи момай» десә, Яркәнттә уни тонумайдиғанлар аз. Раһиләм анимиз дәсләп 1981-жили Ташкәнткә берип, Яркәнткә бәш түп глас көчитини елип кәлгән екән. Оғли Абдухелил глас көчитиниң путақлирини мевиләргә улап, көпәйтишкә көп күч чиқарди. Шундақ қилип, Яркәнттә дәсләп глас көчитиниң пәйда болушиға Раһиләм анимиз түрткә болди, десәк хаталашмаймиз. Гүлләргә муһәббәт бағлиған ана қәйәргә бармисун, гүл уруқлирини жиғип, униң түр-түрини көпәйтишни халатти. Шу бир жиллири наһийә бойичә гүл көргәзмиси уюштурулуп, униңда Раһиләм аниниң өстүргән гүллири көпчиликни һәйран қалдурди. Әмгиги жуқури баһалинип, әл алқишиға сазавәр болди. Әнди қазақ телевизияси «Гүлчи ана —Раһиләм» намлиқ көрситиш тәйярлиди. Һазирқи вақитта Яркәнт шәһириниң «Дружба» вә «Атлантик» ресторанлири алдидики ечилип турған рәңму-рәң гүлләр – шу Раһиләм анимизниң ялдамисидур. Әнди Нуртай акимиз 15 гектар тиң йәрни қоршап, униң 5 гектар йеригә 30 миң түп дәл-дәрәқлар көчитини олтарғузди. 1 гектар йәргә «Молдаван» сортлиқ үзүм тикти. Өткән жили 6500 тонна үзүм апту. Әнди 1 гектар йәрниң чөпини пәрвиш қилди. Мал-варандин сақлап қелиш үчүн дәсләп қонуп-йетишқа тоғра кәлди. Дәсләп пиядә, андин ешәк-һарву билән етизға берип жүрүп, ахири өзигә йеник машина сетивалди. — Хәлқимиздә “Җапа тартмай, һалавәт йоқ” дегән гәп бар. Бийил йәр һайдайдиған 300 миң тәңгилик йеңи агрегат сетивалдим. Жилдин-жилға су мәсилиси қийинлишиватиду. Шуниң үчүн йәрдин қезип су чиқиришқа күч селиватимән, — дәйду Нуртай ака. Нуртай акам бәрпа қилған бу җайға арилап шәһәр турғунлири келип, дәм елип кетидиған пәйтләрму болидекән. Йеқинда биз уларниң өйигә кәлгинимиздә, беғида 50 түп абрикос, 20 түп глас болуп, улардинму бийил яхши һосул апту. Андин биз Нуртай акиниң бағлирини арилидуқ. Бир парчә йеригә қоғун-тавуз тәргән екән, уларму яхши мөгә берипту.Үзүмлиридинму еғиз тәгдуқ. — Бийилқи жил яман болмиди, язичә қилған әмгигимизгә чушлуқ һосул алдуқ. Маңа бирси план салмайду, әң әвзили, қиливатқан оқитим маңа яқиду. Шуңлашқа болса керәк, вақитниң қандақ өтүватқининиму сәзмәйватимән, – дәйду Нуртай ака биз билән бағлирини арилап. Йеши 70тин алқиған Нуртай акимизға тил тәгмисун, дәп униң билән хошлаштуқ. Иминҗан ИСМАЙИЛОВ. Яркәнт шәһири.