• Жут адәмлири
• 07 Қаңтар, 2021

Қериларни рәнҗиткәнләр бәхитсиз боламду?

Ялғуз оғул едим. Шу сәвәптин болса керәк, ата-анам интайин әркә қилип өстүргән еди. Дадам һәрдайим «Атам, сүйәнгән теғим», дәп әркилитәтти. Һечқачан маңа қаттиқ сөзлимәтти. Әркинликтә чоң болдум. Нәзәримдә, мениңдин артуқ әқиллик адәм йоқ еди. Ата-анам несиһәт қилишса, тиңшимас едим, рәт қилаттим. Ишлиримға арилишишини мутлақ халиматтим. Хулләс, ата-анамни интайин көп рәнҗиттим... Һазир атамниң меһир қучқан нигаһлири көз алдимда намайән болса, җаһанға патмай кетимән. Төрт қетим өйләндим. Амма аиләвий бәхиткә еришәлмидим. Өзәм яман адәмму яки маңа кәлгән аялларму, билмәймән, көңлүмдикидәк аял тепилмиди. Тапқан-тәргиним яхши, тәдбиркарлиқ билән шуғуллинимән. Ениғирақ қилип ейтқанда, байлиқ, мал-дуниярим бар, амма бәхтим йоқ.
Хәлқимиз заман-замандин ата-анини һөрмәт қилишқа, хусусән, мөтивәрләрни рәнҗитмәсликкә қәтъий әмәл қилип кәлгән. Бу бекар әмәс, әлвәттә. Чүнки мөтивәрләр өмүрлири давамида интайин көп ғәйрий қувәт жиғиду вә данишмәнгә айлиниду. «Қери билгәнни — пәри билмәс», дегән ибариму бекар ейтилмиған. Улар җисманән аҗиз, лекин ғәйрий қувәтлик, күчлири көп. Шуниң үчүн чоң яштики адәмләрни рәнҗитиш ховуплуқ. Һаятимиз давамида «Чоң кишиниң көңлини ағритмай дедим» яки «Чоң болғанлиғи үчүн еғир сөз қилмидим», дегән сөзләрни чапсан-чапсан аңлап қалимиз. Бу мөтивәрләргә аддийла һөрмәт әмәс, бәлки өзимизгә болидиған келәчәктики «баланиң» алдини елиш.
Һаятта қериларниң ләнитигә дучар болғанларни көп көрдуқ. Күчлүк қувәткә егә болған қери кишиләрдин алқиш елип, ишлири илгири болғанларму һаятта йоқ әмәс. Шуниң үчүн һәммә динларда қериларни, балиларни, мусапир-бечариләрни һимайә қилиш керәклиги ейтилиду. Чүнки улар ғәйрий күчләр панаһида болиду. Җамаәт җәм болған җайларда, транспортта қериларға орун бәргинимиздә иҗабий қувәт алимиз. Бу қувәт билән қәлбимиз рошәнлишиду, ишлиримизға бәрикәт келиду. Уларға һөрмәт көрситишимиз билән улар өмүрбойи топлиған йүксәк, бебаһа қувәтлирини бизгә беришиду. Әйнә шу қувәт бизни бала-қазалардин, йоқсизчилиқтин һимайә қилиду.
Хәлқимиздә «Қериларниң дуасини елиш — әң есил дөләт», дегән сөз бар. Шундақ екән, дуа елиң, атиңиз бу аләмни тәрк етип кәткән болса, әтрапиңиздики қериларға, ярдәмгә муһтаҗларға әстаидил ярдәм бериң, һөрмәт көрситиң. Шуни билип қоюңки, хатариңизни чүшәнгиниңизниң өзила яхшилиқ тәрәпкә ташлиған улуқ қәдимиңиздур. Атиңизниң роһий паклиғиға дуа қилиш билән биллә, әйнә шу әмәлләрни бәҗирсиңиз, һәммиси яхши болиду, йолға чүшиду, бәрикәтлик вә хатирҗәм өмүр сүрисиз.

Худавәди МӘҢСҮРОВ,
пешқәдәм устаз.
Уйғур наһийәси.