• Дин вә җәмийәт
• 27 Шілде, 2022

Һәммимизниң ортақ вәзиписи

Шәмшидин АЮПОВ,
«Уйғур авази»

Мәлумки, Ислам дини яшлиримизниң арисида кәң тәрғип қилиниватиду. Бәш вақит намизини қаза қилмай, шәриәт қанунлириға қаттиқ әмәл қилидиған оғул-қизлиримиз күн санап көпийиватиду. Ваһаләнки, мошуниңға шүкри қилип, әһвалимиз яхшилиниватиду дәйли десәк, бүгүнки күндә шуниң билән биллә ислам қаидилирини миллий қәдрийәтлиримизгә қарши қоюп, яшларниң миллий ғурурини өчириватқан башқа йөнилиштики әнъәнивий әмәс диний еқимлар тәрғибатчилириниң саниму өсүватиду. Уларниң көзлигән мәхсити — аддий хәлиқниң сәвийәсини егиләп, өз һөкүмранлиғини орнитиштин ибарәт. Әнъәнивий әмәс диний еқимлар яшларниң нийитини өз мәхсәтлиригә пайдилинип, адаштуруп, һәтта өзини өзи өлүмгә қийишқичә апармақта. Яшлар Интернет арқилиқ һәрхил диний сайтларға кирип, шу арқилиқ дин үгәнмәктә. Шуниң билән биллә, чәт мәмликәтләргә диний билим елишқа кәткән яшлиримизниң арисидиму әнъәнилиримизгә уйғун кәлмәйдиған, шу билим алған дөләтләрниң урпи-адити билән әнъәнисигә асасланған динларни үгинип келип, елимизгә тәшвиқ қилмақта. 
Раст, елимизниң асасий қануни — Конституциядә кишиләрниң халиған динға етиқат қилиш һәм ваз кечиш әркинлиги капаләтләндүрүлгәнликтин, ғәйри динларға өтүп кәткини үчүн уларни әйипләп, аһанәт қилмиғинимиз билән, биз өзимиз ишәнгән, әзәлдин ата-бовилиримиз етиқат қилип кәлгән ислам динини һөрмәт қилиш, униңға ишәнчә билдүрүш, муһими, инсаний һоқуқлиримизни һөрмәт қилиш йүзисидин ислам тәлиматлирини инкар қиливатқанлар билән болған инсаний мунасивәтлиримизни үзүш һоқуқимизға, әлвәттә, егә. 
Тәкитләш лазимки, ховупниң алдини елиш мәхситидә бүгүнки күндә диний саватлиқни күчәйтиш чарә-тәдбирлирини әмәлгә ашурушимиз һаҗәт. Дөләт тәрипидинғу мәхсус комиссияләр тәшкил қилинип, хәлиқ арисида тәрғибат-тәшвиқат топлири чүшәндүрүш ишлирини елип бериватиду. Ата-аниларму балилириниң ким билән арилишип, қандақ диний йолни қоллайдиғанлиғиға көңүл бөлгини әвзәл. 
Мана мошу жуқурида зикир қилинған мәсилиләр Ақтав шәһиридә болуп өткән «Мәркизий Азиядики мәмликәт вә дин мунасивәтлири: һазирқи әһвали билән келәчиги» мавзусидики хәлиқара форумдиму әтраплиқ муһакимә қилинди. Униңға Әхбарат вә җәмийәтлик тәрәққият министрлиги, Диний ишлар комитетиниң рәиси Ержан Нүкежанов, Қирғизстан, Өзбәкстан, Түркия, Түркмәнстан, Әзәрбәйҗанниң хәлиқара экспертлири, Қазақстанниң ғәрип регионида орунлашқан вилайәтләрниң Диний ишлар башқармилириниң рәһбәрлири, исламшунаслар, экспертлар, һоқуқ қоғдаш, мәхсус вә дөләт органлириниң рәһбәрлири, җәмийәтлик ишларниң активистлири қатнашти. 
Хәлиқара форум даирисидә Мәркизий Азиядики дин саһасиға мунасивәтлик вә биз жуқурида тилға елип өткән мәсилиләр муһакимә қилинди. Шуниң билән биллә, яшлар арисида диний экстремизм билән деструктивлиқ еқимларниң алдини елиш мәсилилириму көтирилди. Форумда сөзгә чиққан натиқлар яшларниң һаяти билән психикисиға сәлбий тәсир көрситидиған диний еқимларниң ховупиға тохтилип, яшларниң өзгә диний еқимларниң алдам халтисиға чүшүп, зәрдап чекип қалмаслиғи үчүн диний саватлиқни көтириш керәклигини атап өтти. 
Һәқиқәтәнму, яшлиримизниң ислам диниға болған етиқат-ишәнчисини күчәйтипла қоймай, уларниң миллий урпи-адәт, рәсим-йосунлиримизға әмәл қилған һалда, тәрбийилиниши үчүн зәмин болидиған тәрбийәвий әһмийәткә егә чарә-тәдбирләрни уюштурушимиз лазим. Әлвәттә, пәйда болуватқан ховуп билән күришиш вә орун еливатқан илләтниң алдини елиш дөләт органлириниң әнчисидики иш дәп чүшиниш хата. Униң билән хәлиқ болуп күришиш керәк. Хәлқимизниң бехәтәрлиги билән пүтүнлүгини сақлаш һәммимизниң вәзиписи.