• Асасий мақалилар
• 08 Қараша, 2018

Astana Hub – инновациялик экосистема асаси

Digital Bridge хәлиқара инновациялик форум даирисидә Қазақстанниң талантлиқ IT-мутәхәссислири өзлириниң стартап-лайиһилирини намайиш қилди. Униңға Президент Нурсултан Назарбаев қатнашти. Digital Bridge форуминиң иккинчи күни Astana Hub IT-стартаплири Хәлиқара технопаркини ишқа қошуш мәрасими билән башланди. Мәрасимға Дөләт рәһбири Нурсултан Назарбаев қатнашти. Миқияслиқ лайиһә түрлүк әлләрниң талантлиқ яшлириға өзлириниң илғар идеялирини әмәлгә ашуруш имканийитини бериду. Технопарк “ЭКСПО-2017” Хәлиқара ихтисаслаштурулған көргәзмә территориясигә орунлашти. Униң мәйданида стартаперлар заманивий технология билән тәминләнгән лабораторияләрдин пайдилиниш имканийитигә егә. Шундақла Astana Hub базисида бирнәччә программа әмәлгә ашурулиду. Уларниң бири – “100” стартап” – бирпүтүн коворкингта ишләп, биллә билим алидиған, тәҗрибә алмаштуридиған, инвесторлар вә экспертлар билән алақә бағлайдиған мәсләкдашлар бирләшмилирини қурушни көздә тутиду. Президент Қазақстан стартап-компаниялириниң лайиһилири билән тонушти, илмий-тәтқиқат лабораториялирини көздин кәчүрди, шундақла IT- университетни қуруш җәрияни вә “Рәқәмлик Қазақстан” дөләт программисини әмәлгә ашурушиниң кетип бериши тоғрилиқ докладларни тиңшиди. Қазақстан Президенти мәрасимда тәбрик сөзгә чиқип, жиғилғанларға Astana Hubни рәсмий ишқа қошушқа қатнишиватқанлиғи үчүн миннәтдарлиқ билдүрди. – Яш, меһмандост пайтәхт – Астанада силәр билән учришиватқинимға хурсәнмән. Эстония Премьер-министри Юри Ратас җанаплириға вә барлиқ чәтәллик меһманларға рәсмий ечиш мәрасимиға қатнишиватқанлиғи үчүн миннәтдарлиқ билдүргүм келиду. Төртинчи санаәт инқилави шараитида бу чарә-тәдбир Қазақстан үчүн муһим әһмийәткә егә, – деди Нурсултан Назарбаев. Дөләт рәһбири рәқәмләштүрүш җәрияниниң мәмликәт вә җәмийәтниң кейинки тәрәққиятида алаһидә әһмийәткә егә екәнлигини тәкитлиди. – Биз дунияниң қандақ чапсан өзгириватқанлиғини билимиз: интернет, 3D-нәширләр, блокчейн инсанийәт һаятиниң барлиқ саһалиридин актив орун еливатиду, бу һазирқи заманниң асасий тенденцияси, – дәп тәкитлиди Президент. – Рәқәмләштүрүш риқабәткә тақабил дөләт тәрәққиятиниң асасий амиллириниң биригә айланди. Дунияниң йетәкчи мәмликәтлири, шундақла G20, Европа иттипақи охшаш бирләшмиләр һазирниң өзидә рәқәмләштүрүш бойичә өзлириниң стратегиялик һөҗҗәтлирини қобул қилди. Улар рәқәмлик саһаларни тәрәққий әткүзүшкә җиддий ресурсларни сәрип қиливатиду вә бу нәтиҗә елип кәлмәктә. Биздә, Қазақстандиму мошу йөнилиштә комплекслиқ иш жүргүзүлүватиду. Мәсилән, биз МДҺда электронлуқ дөләт хизмәтлирини дәсләп җарий қилғанларниң бири болуп һесаплинимиз. Өткән жили Қазақстанни Үчинчи йеңилашни башлидуқ вә бүгүн дәсләпки нәтиҗиләргә егә болуватимиз. Дөләт рәһбири рәқәмлик муһитни вуҗутқа кәлтүрүштики утуқлар тоғрилиқ гәп қилғанда, мәмликитимиздә гражданларниң 75 пайизиға йеқининиң электронлуқ саламәтлик паспортиға егә екәнлигини, мәктәпләрниң 90 пайиздин ошуғиниң рәқәмлик билим ресурслири билән тәминләнгәнлигини атап көрсәтти. Малийә саһасида бажхана декларациялири пүтүнләй электронлуқ түрдә рәсмийләштүрүлиду, ихтисатниң түрлүк саһалирида рәқәмлик технологияләр җарий қилиниватиду, карханилар басқучлуқ асаста “әқиллик” ишләпчиқиришқа көчүватиду. Аһалиниң турмуш сүпитини яхшилаш үчүн чоң шәһәрләрдә Smart City компонентлири җарий қилиниватиду. – Биз кичигирәк иштин башлидуқ. Пайтәхттин анчә жирақ әмәс йәрдә 20 миң адәм яшайдиған шәһәрчә бар. Бу аһалилиқ пункт һазир толуқ Smart City принциплири бойичә яшаватиду, униңда рәқәмлик шәһәр муһитиниң заманивий технологиялири синақ қилиниватиду. Андин кейин бу принципларни Астана вә Алмутида җарий қилимиз, – деди Президент. Қазақстанда шундақла кәң бәлбағлиқ Интернетни һәрбир йезиға йәткүзүш иши давамлишиватиду, 2021-жилниң ахириғичә аһалиниң 82 пайизиниң униңдин пайдилинидиғанлиғи күтүлмәктә. – Қазақстанда инновациялик кластерлар – Назарбаев Университет, Инновациялик технологияләр парки, – ишләватиду, – дәп әслитип өтти Нурсултан Назарбаев. – Бүгүн мән ЭКСПО объектлири асасида йеңи IT- университетини қуруш тоғрилиқ доклад билән тонуштум, у келәр жилниң 1-сентябридин тартип ишләп, IT саһалири үчүн кадрларни тәйярлайду. Президент өз сөзидә Astana Hub IT-стартаплири Хәлиқара технопаркиниң Қазақстанда вуҗутқа кәлтүрүлгән инновациялик экосистеминиң асаси болуши керәклигини тәкитлиди. – Технопаркқа қатнашқучилар аддийлаштурулған визилиқ вә әмгәк тәртиплиридин пайдилинилайду, шундақла уларға селиқ һәм башқа имтиязлар берилиду. Униң асасида менторлуқ институт қурулуп, униң даирисидә экспертлар стартап-командиларға һәмра болиду, – деди Дөләт рәһбири. Президент шундақла ITни тәрәққий әткүзүшкә җәлип қилинған талантлиқ яшларға ярдәм қилишниң зөрүр екәнлигигә диққәт ағдурди. – Биз IT-талантларниң йеңи әвладини вуҗутқа кәлтүрүшимиз керәк, бизниң асасий вәзипимиз – әқиллик вә қабилийәтлик жигит-қизларға ярдәм қилиш, – дәп һесаплайду Нурсултан Назарбаев. – Биз шәхсий тәшәббусларни, программилаш мәктәплирини, спартакиадиларни, робототехника бойичә олимпиадиларни, киберспортни һәртәрәплимә қоллап-қувәтләватимиз. Алий оқуш орунлирида йеңиланған оқуш программилиридин пайдилиниватиду. Һазирниң өзидә хәлиқара базарға мустәқил чиққан яш қазақстанлиқлар бар. Мән яшлиримизниң утуқ-муваппәқийәтлиридин хошалмән вә бу пәқәт ишниң башланмиси, дәп ойлаймән. Мән мошу йәрдә лабораторияләрдә стартаплар билән шуғуллиниватқан жигит-қизларниң чоң қизиқиш билән ишләватқанлиғини көрүватимән. Биз қазақстанлиқларниң талантлиқ әвладини йетилдүримиз. Уларниң исми пүткүл дунияға мәлум болиду, дәп ойлаймән. Қазақстан Президенти шундақла жиғилғанларни мәмликәттә Венчурлуқ капиталистлар ассоциациясиниң, Қошинвестицияләш фондиниң вә QazAngels клубиниң қурулғанлиғи, униңға тәрәққиятниң дәсләпки басқучида компанияләргә малийәвий һәм экспертлиқ ярдәм қиливатқан хусусий венчурлуқ инвесторларниң киридиғанлиғи тоғрилиқ ейтип өтти. – Һәм Һөкүмәт, һәм мошу фондлар стартаплар билән шуғуллинидиған талантлиқ қиз-жигитләрни актив қоллап-қувәтләйду дәп ойлаймән. Бизниң бизнесимиз, чоң дөләт компаниялиримиз вә иҗтимаий объектлиримизму уларни қолап-қувәтлиши, уларниң кәшпиятлириға һәқ төләш үчүн қиз-жигитләр билән шәртнамиләрни түзүши керәк. Буни Премьер-министр назарәт қилиду. Барлиқ бизнесменларни бизниң яш кәшпиятчилиримизниң тәшәббуслирини әмәлгә ашурушқа қатнишишқа тәклип қилимән, – дәп мураҗиәт қилди Нурсултан Назарбаев бизнесменлар билән дөләт органлириниң рәһбәрлиригә. Ахирида Дөләт рәһбири жиғилғанларниң һәммисини инновацияләрни вә рәқәмлик технологияләрни тәрәққий әткүзүшкә актив қатнишишқа чақирип, буниң үчүн моҗут имканийәтләрни атап көрсәтти.