• Асасий мақалилар
• 27 Қараша, 2019

Қазақстан хәлиқара һәмкарлиқ үчүн очуқ

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанда тиркәлгән чәт әл дипломатик миссиялириниң рәһбәрлири билән учрашти. Қасым-Жомарт Тоқаев әлчиләргә мураҗиәт қилип, дипломатик корпус билән учришишларниң иккитәрәплимә вә көптәрәплимә һәмкарлиқни күчәйтишкә қаритилған яхши әнъәнә екәнлигини тәкитлиди. Униң сөзичә, мундақ диалог мәмликитимизниң ташқи вә ички сәяситиниң асасий йөнилишлирини муһакимә қилиш имканийитини бериду. Дөләт рәһбири бүгүнки күндә Нур-Султанда 70 әлчихана вә хәлиқара тәшкилатларниң 30 вакаләтханисиниң бар екәнлигини ейтти. Буниңда у дипломатик корпусниң кәңийидиғанлиғиға ишәнчә билдүрди. Президент өзиниңму узақ вақит дипломатик ишта ишлигәнлигини әслитип, бу ишниң нәқәдәр муһим вә җавапкәрлигини яхши билидиғанлиғини ейтти вә әлчиләргә уларниң паалийити үчүн миннәтдарлиқ билдүрди. Қасым-Жомарт Тоқаев бийилқи жилниң Қазақстан үчүн наһайити әһмийәтлик болғанлиғиға диққәт ағдурди. Тунҗа Президент – Елбасы Нурсултан Назарбаев Дөләт рәһбири вакалитини сақит қилди. Мәмликәттә Президент сайлими өтүп, сәясий системимизниң турақлиқ екәнлигини намайиш қилди. Президент дипломатларға мураҗиәт қилип, шундақла йеңи басқучта Қазақстанниң Елбасы бәлгүлигән сәясий йолға болған варислиқни сақлап қалидиғанлиғини тәкитлиди. Қасым-Жомарт Тоқаев дипломатик корпус вәкиллиригә шундақла Қазақстанниң түрлүк саһаларда бәлгүлигән тәрәққият әвзәлликлири тоғрилиқ сөзләп бәрди. – Биз тәңпуң, пәйдин-пәй сәясий йеңилашни изчил әмәлгә ашуруватимиз. Бизниң әвзәлликлиримиз Ихтисадий һәмкарлиқ вә тәрәққият тәшкилатиниң йетәкчи әллириниң үлгилиригә асасланған. Һөкүмәт мошу мәхсәткә йетиш бойичә җүръәтлик вә ишәшлик чариләрни көрүватиду. “Күчлүк Президент – тәсирлик Парламент, һесават беридиған Һөкүмәт” формулиси Қазақстанниң дөләт системисиниң асаси болуп һесаплиниду, – дәп тәкитлиди Президент. Дөләт рәһбири шундақла дунияда кейинки 28 жилда җиддий өзгәргән геосәясий вәзийәтни қандақ тәсәввур қилидиғанлиғи биләнму ортақлашти. Униң сөзичә, өткән әсирниң 90-жиллириниң бешида “соғ мунасивәтләр урушиниң” орниға деструктив идеологиядин вә хәтәрлик стереотиплардин халис уйғун һәмкарлиқ дәври кәлгәндәк билингән еди. Бирақ ХХI әсир мундақ үмүтни ақлимиди. – Блокларниң қарши туруши дәвридики тәпәккүр һазирқи вақиәлиригә өз тәсирини йәткүзүватиду. Аддий қобул қилиш үстүн болуватиду, XXI әсирдики хәлиқара мунасивәтләрниң мурәккәп вә өзара бағлиқ конструкциясигә мас кәлмәйдиған яндишишларға әмәл қилиниватиду. Санкцияләр вә сода чәкләшлири көп җәһәттин әнънивий дипломатия васитилирини алмаштуруватиду. Дуниявий сода тәшкилатиниң принциплириға зиян йәткүзгән һалда сода тәртивини регионлаштуруш давамлишиватиду, йөләкчилик сәясити күчийиватиду. Атап көрситилгән тәшвишлик тенденцияләр дуниявий ихтисатниң созулма ағриғиға мувапиқ келиватиду – мәмликәтләр вә регионларниң тәрәққиятидики нисбәтсизликләр, технологиялик тәңпуңсизлиқ, аләмшумул малийә системисиниң аҗизлиғи. Мошу мурәккәп шараитта ховупларға вә синақларға қәтъий қарши туруш Қазақстанниң ташқи сәяситиниң асасий вәзиписигә айлиниду, – деди Қасым-Жомарт Тоқаев. Президент Қазақстанниң хәлиқара һәмкарлиқ үчүн очуқ болуп қалидиғанлиғини вә стратегиялик шерикләр һәм барлиқ мәнпийәтдар әлләр билән конструктив вә тәңпуң өзара һәрикәтни давамлаштуридиғанлиғини тәкитлиди. Дөләт рәһбири бийил мәмликитимизниң чәт әлләрдики дипломатик инфрақурулумини хелә кәңәйтип, Болғария, Латвия, Эстония, Сербия, Словакия, Португалия, Швейцария пайтәхтлиригә турақлиқ қараргаһ билән әлчиләрни әвәткәнлигини әслитип өтти. Қасым-Жомарт Тоқаев бийил өзиниң Қазақстан Президенти сүпитидә дәсләпки қетим БМТта сөзгә чиқққанлиғини, шундақла Нью-Йоркта тәшкилатниң Баш кативи билән учришип, Қазақстан вә БМТниң ишәшлик шерикләрдин екәнлигини тәстиқлигәнлигини атап көрсәтти. Қасым-Жомарт Тоқаев сөзиниң ахирида хәлиқара мунасивәтләрни йолға селиш, бехәтәр вә паравән дунияни қуруш үчүн дипломатлар ишиниң муһим әһмийәткә егә екәнлигини үч тилда – қазақ, рус вә инглиз тиллирида – йәнә бир қетим тәкитлиди. Президент әлчиләрни келиватқан мәйрәмләр билән тәбрикләп, уларниң паалийитигә утуқ-муваппәқийәт тилиди. Учришиш ахирида қелиплашқан әнъәнә бойичә дипломатик корпус дуайени – Беларусь Җумһурийитиниң Қазақстандики әлчиси Анатолий Ничкасов сөзгә чиқти.