• Әхбаратлар еқими
• 23 Қараша, 2017

Йеңи йолда йеңи қаидиләр

ШӘҺӘР НӘПӘСИ/ Өткән һәптидин башлап Алмутида автобуслар үчүн жуқури илдамлиқтики йеңи линия ишқа қошулди. Автобуслар үчүн йеңи полоса Мустафин кочисидин (Саин кочисидин Рысқулбеков кочисиғичә), Рысқулбеков кочисидин (Мустафин кочисидин Сулейменов кочисиғичә), Сулейменов кочисидин (Рысқулбеков кочисидин Жандосов кочисиғичә) Пятницкий кочисиғичә ишләйду. Әнди җәмийәтлик транспорт бу кочиларда жуқури илдамлиқта маңиду. Башқа транспорт васитилиригә меңишқа вә тохташ мәнъий қилиниду. Алмута шәһәрлик транспорт вә автомобиль йоллири башқармисиниң мәлуматлири бойичә 1-декабрьғичә бу полоса тестлиқ режимда ишләйду. Қаидигә хилаплиқ қилғанлар агаһландуриду һәм җәриманлар селинмайду. Бу йолларда 18 метрлиқ, хәлиқ ичидә «гармошка» дәп атилидиған автобуслар хизмәт қилиду. Маршрутлар арисидики интервал 5 минуттин ашмайду. Һазир бу кочиларда бекәтләрни селиш аяқлашти. Мошу жуқури илдамлиқтики линияниң узунлуғи 22,4 километрни тәшкил қилиду. Һазир биринчи басқучтики, йәни 8,7 километр арилиқтики участка толуғи билән ишқа қошулди. Иккинчи басқучтики ишларни болса, 2018-жилниң декабрь ейиғичә аяқлаштуруш мәхсәт қилинмақта. Өзгиришләр киргүзүлиду Латин алфавитиниң ахирқи варианти җамаәтчиликкә бир йерим жилдин кейин тәвсийә қилиниши мүмкин. Бу пикирни латин графикиси асасида қазақ алфавитини тәйярлиғучиларниң бири – җумһурийәтлик тилларни тәрәққий әткүзүш мәркизиниң мудири Ербол Тилешов ейтти. Тәкитләш лазимки, һазир латин алфавитини тәйярлаш бойичә төрт мәхсус иш топи тәшкил қилинди. Улар қазақ алфавитиниң орфографияси вә орфоэпияси, оқутуш методикиси, тәтқиқ қилиш вә уни маарип системисиға пәйдин-пәй киргүзүш билән шуғуллиниду. «Мән ениқ күнини ейтип берәлмәймән. Бирақ бизниң орфография, методика, эксперт-техникилиқ топларниң ишлири тәхминән бир жилға планланған. Бизниң пикримизчә, орфография вә орфоэпия бойичә ишлар йерим жилға созулиду. Шуниңдин кейин биз тәҗрибидин өткүзүш җәриянини башлаймиз. Бир яки бир йерим жилдин кейин латин графикиси асасидики қазақ алфавитиниң әң ахирқи үлгиси тәйяр болуши мүмкин», деди Ербол Тилешов баш муһәррирләр клубиниң мәҗлисидә. Униң тәкитлишичә, иш топлириниң тәркивигә җумһурийәттики аммибап алий оқуш орунлириниң исимлири көпчиликкә тонулған алимлири киргән. Улар алфавитниң әң ахирқи үлгиси билән җиддий ишләйду. Алимниң ейтишичә, алфавитниң һазирқи үлгисидики апострофларниң қелиши яки қалмаслиғи тоғрилиқ ейтишқа техи әтигән. «Тәкитләш лазимки апострофлар көп, йәни улар тоққуз. Мошуниңға мунасивәтлик нурғунлиған пикирләр ейтилмақта. Бизниң комиссиядиму һәрбир алимниң мошуниңға мунасивәтлик өз пикри бар. Биз дәсләп диаграфларға қариғанда, апострофларни йезиш оңай дәп ойлиған. Әнди айрим һәрипләрниң имла қаидилирини қайтидин қарап чиқиш зөрүрийити туғулуватиду. Бу иш қандақ әмәлгә ешиши мүмкин? Биз һазирчә қайсини еливетип, қайсини қалдуридиғинимиз һәққидә ойлаватимиз. Комиссия һәммини һәл қилиду», деди Ербол Тилешов.