• Әхбаратлар еқими
• 18 Сәуір, 2024

Мәктәплиримизгә — «Илһам» мукапити!

Мустәқил елимиз Қазақстанда дөләт тили — қазақ тили билән бирқатарда рус, уйғур, өзбәк вә таҗик мәктәплиридә шу милләт вәкиллириниң ана тилида билим елип, миллий қәдрийәтлирини сақлап, техиму риваҗландурушиға барлиқ шараитлар яритилған. Шу шараитни биз, муәллимләр, ата-анилар қанчилик үнүмлүк дәриҗидә пайдилиниватимиз?
2014-жилдин башлап дөләт тәрипидин мәктәпләргә мәбләғ бөлүш киши бешиға, йәни оқуғучи саниға қарап бәлгүлинидиған болди. Демәк, мәктәптә оқуғучи сани қанчә көп болса, шунчә көп ахча бөлүниду, дегән сөз. Мәлумки, бүгүнки ата-анилар саватлиқ, ақ-қарини пәриқ қилалайдиған, мустәқил пикри бар шәхсләрдур. Балилиримизниң аң-сәвийәси болса, аләмшумуллишиш дәвридә күн әмәс, саат санап өсмәктә вә уларниңму мәктәптә сүпәтлик билим елишқа, муәллимләргә болған тәливиниң күчийиши сөзсиз. Маарип министрлиги алдимиздики жиллири дуниядики әң илғар оқутуш технологиялирини елимизниң билим бериш системисиға җарий қилиш үчүн наһайити көп мәбләғ аҗритип, зор күч чиқиришни мәхсәт қиливатиду. Тәкитләш керәкки, қазақ, рус, уйғур, өзбәк вә таҗиктиллиқ мәктәпләрдики билим бериш бир стандарт арқилиқ берилмәктә. Бала қайсила тилда оқумисун, дөләт тәрипидин бәкитилгән охшаш стандартни үгинип чиқиду. Әнди ана тилида билим елишниң әвзәлликлирини ейтмисақму, чүшинишлик. Бирақ, немишкиду, оқутуш уйғур тилида жүргүзүлидиған мәктәпләрниң биринчи синипиға бала топлаш мәсилиси наһайити қийинчилиқта, тәсликтә силҗимақта. Болупму уйғурлар зич җайлашқан жутларда муәллимләрниң, жигитбашлири билән ханим-қизларниң, наһийәлик мәдәнийәт мәркәзлириниң әзалириниң, җәмийәтлик ишлар активистлириниң тәшвиқат ишлири арқилиқ аранла 2-3 синип ечиливатса, бирмунчә мәктәплиримиздә бир синипқиму оқуғучи йетишмәй қеливатиду. Раст, бу мәсилиниң пәқәт өзимизгила бағлиқ екәнлигини яхши чүшинимиз. 
Мәктәпкә бала топлаш мәсилисиниң актуал вә муһим екәнлигини чүшәнгән сахавәтлик инсан, миллий маарипимизниң һәқиқий җанкөйәри, «Илһам» мукапитиниң тәсисчиси Дилмурат Пирмуһәммәтоғли Кузиев оқутуш уйғур тилида жүргүзүлидиған мәктәпләргә бала топлаш мәсилисини җанландуруш вә оқуғучилар санини көпәйтиш мәхситидә алдимиздики оқуш жилида әң көп оқуғучи топлиған мәктәпкә «Илһам» мукапитини тапшуруш тәшәббусини көтәрди. Бу изгү ишниң әмәлгә ешишини назарәттә тутуш үчүн тәшкилий комитет қурулди. Төвәндә мәзкүр мусабиқиниң қисқичә қаидилири билән тонуштурушни мувапиқ көрдуқ.
 Конкурсқа Қазақстан диярида таза уйғур тилида билим бериватқан мәктәпләр вә арилаш мәктәпләрдики уйғур синиплири вә наһийәлик мәдәнийәт мәркәзлириниң вә жигитбашлири билән ханим қизлар кеңәшлириниң әзалири қатнишалайду. Жуқурида қәйт қилинғинидәк, мусабиқиниң асасий мәхсити – ана тилида билим еливатқан оқуғучиларниң санини көпәйтиш, шундақла дөләт тили — қазақ тили, рус вә чәт әл тиллирини пухта үгинишигә имканийәт яритиштур. Оқутуш уйғур тилида жүргүзүлидиған мәктәпләрниң аброй-мәртивисини көтириш, уларға әмәлий җәһәттин ярдәм көрситиш, шундақла җәмийәтлик тәшкилатлар вә әхбарат васитилириниң ярдими билән уйғур синиплириға балиларни топлаш мәсилисини йешиш — конкурсниң асасий вәзиписи болуп һесаплиниду. Мусабиқигә қатнишиш истиги бар мәктәпләр үчүн униң қаидилири вә керәклик һөҗҗәтләр тизими берилиду. Тәләп қилинған һөҗҗәтләр 2024-жилниң 1-оғуздин 1-оғлақ арилиғида қобул қилинип, конкурс нәтиҗиси 16-көнәк — Мустәқиллик күни мәйрими һарписида елан қилиниду. Йеңи оқуш жилида әң көп оқуғучи топлиған мәктәпкә, қанчә мәктәп болушидин қәтъий нәзәр, «Илһам» мукапити (мәхсус диплом,«Алтун ялатқан» Статуэтка вә 500 000 тәңгә (бәш йүз миң) ахчилиқ мукапат) тапшурулиду. 
Мошу йәрдә шуниму алаһидә тәкитләш лазимки, тәшкилий комитетниң қарариға бенаән, конкурста башқа мәктәпләргә риқабәт туғдурмаслиқ үчүн вә тәшкилий комитетниң әзалири болғанлиқтин, Алмута шәһиридики 101- вә А.Розибақиев намидики 153-мәктәп-гимназияләр мәзкүр мусабиқигә қатнашмайду.
Миллий маарипимизниң һәқиқий җанкөйәрлириниң, уйғур мәдәнийәт мәркәзлири вә жигитбашлири билән ханим-қизлар кеңәшлириниң әзалири, мәктәп муәллимлири билән ата-аниларниң бир яқидин баш, бир йәңдин қол чиқирип, яритиливатқан имканийәтләрни толуқ пайдилинип, қаракөзлиримизниң ана тилида билим елишиға күч чиқирип, «Илһам» мукапитиниң саһиби болушиға ишәнчимиз камил. 
Шавкәт ӨМӘРОВ, 
Алмута шәһири А.Розибақиев намидики 
153-мәктәп-гимназияниң мудири