• Әхбаратлар еқими
• 20 Наурыз, 2024

Мениң йеңи жилимсән!

Шәмшидин АЮПОВ, 
«Uiğur avazi»

Бийил қәһритан ейида Дөләт рәһбири Қасым-Жомарт Тоқаевниң «Егемен Қазақстан» гезитиға бәргән сөһбитидә «...өзимизниң йеңи жилимиз — Норузни әстин чиқармаслиғимиз керәк. Бу мәйрәм — тирикчиликни җанландуридиған тәбиий жил беши. Норуз —йеңилаш вә йеңилинишниң рәмзи. Шуңлашқа мошу мәйримимизниң мәзмунини бейитип, уни имканқәдәр пәриқләндүрүп, йеңичә нишанлишимиз лазим. Бу қәдәм җәмийәтни уюштуруп, миллий бирпүтүнлүгимизни ениқлап, хәлиқ бирлигини күчәйтишкә тәсир қилиду, дәп ишинимән», дәп алаһидә тәкитләп өткинидәк, чиқимни көп тәләп қилидиған, бирақ әмәлиятта һечқандақ пайда бәрмәйдиған чарә-тәдбирләрни өткүзүшни қисқартишимиз керәк. Ундақ болғини, кейинки вақитларда биз көпирәк оюн-тамашиға көңүл бөлүп кетиватимиз. Мәсилән, Норузни нишанлашниң өзинила мисалға алайли. 22-норуз күни уни дағдуғилиқ күтүвалимиздә, 22-үмүт күни йәнә дәстихан йейип узитимиз. Мошу бир ай давамида қилидиған оқитимиз, пәқәт дәстихан йейип, қазан-қазан полу пиширип, униң билән 20 — 30 адәмни меһман қилиштинла ибарәт. Меһманларни опул-топул узитип қойғандин кейин, өзимиз дәстихан яки қазан әтрапиға жиғиливелип, қалған-қатқан тамақ, назу-немәтләрни өз ара бөлүшимиз. Бирлири хуш, йәнә бирлири «Бизгә полу йәтмиди», «Бизгә көңүл бөлүнмиди», «Бизни кигиз өйниң ичигә тәклип қилмиди» дәп рәнҗиватқан. Қисқиси, шуниң билән Норуз мәйримиму түгәйдудә, күди-кәпимизни, қазан-қомучимизни жиғиштуруп, өйгә қайтимиз. У күни миллий урпи-адәтлиримизгә хас, башқилар үлгә алғидәк тәрбийәвий әһмийити бар бирәр мәдәний чарә-тәдбир өткүзүлмәйду. Әгәр миллий оюнлар көрситилип, Норуз қошақлири иҗра қилинса, лотерея оюнлири уюштурулуп, һәрхил әқлий конкурслар өткүзүлсә, көпчиликкә һәқиқий мәнасида мәйрәмлик кәйпият беғишлиған болар еди. Әксичә, биз дәстихан әтрапини чөгиләп, униңдин нери кетәлмәймиз. Қисқиси, әң алий һәвәсимиз, әң йүксәк интилишимиз, әң умумий хошаллиғимиз пәқәтла әһмийәтсиз оюн-тамашиға айлинип қалиду. Раст, Норузни бир ай давамида мәйрәмләшкә һечким қарши әмәс. Лекин һәр ишниң йоли, мәхсәт-маһийити, мәнивий нишани болуши керәкқу, ахири. Яки қазан әтрапини чөгиләп, униңдин нери кетәлмәй, шуниң биләнла түгәймизму. 
Норуз — биз сени ана пәрзәндигә, жигит яр вәслигә зар болғандәк күттуқ. Чүнки Сән икки миң жилдин көпирәк вақит мабайнида, барлиқ түркий хәлиқләргә охшаш, уйғурлар үчүнму сахавәт рәмзи болуп кәлдиң. Сән меһнәт мәйрими сүпитидиму қәдирликсән. Норуз үмүтләрни җанландурғучи, каж көңүлләрни йорутқучи, арманларни қанатландурғучи қутлуқ чағ сүпитидә әзиз. Хәлқимиз Норузни қутлуқ-хасийәтлик мәйрәм дәп билгәнликтин, Норуз пәйтидә һәрқандақ киши яхши-соваплиқ ишларни қилишқа тиришиду вә өзгиләрни рәғбәтләндүриду. 
Шуңлашқа Сени өзәмниң норузум, мениң баһарим дейишкә һәқлиқмән. Чүнки сән әҗдатлиримиздин мирас қалған әҗайип мәйрәм! Биз саңа егә болдуқ, сән бизгә яраштиң! Сән мениң йеңи күнүм, йеңи жилимсән! Өзәмчә сени тәқәза боп күтүватимән.