• Инкас
• 27 Қараша, 2019

Әрлик һечқачан унтулмайду!

«Уйғур авази» гезитиниң 31-октябрь күни чиққан санида Бәхтияр Тохтахуновниң «Қара майор» – Борис Керимбаев “намлиқ мақалиси йоруқ көргән еди. Мәзкүр мақалини оқуп чиққандин кейин, қолумға қәләм алмай туралмидим. Сәвәви, ушбу мавзу әтрапида мениңму азду-тола ейтарим бар. 1979-жили ноябрь ейи биз, 18 яшлиқ балилар, икки жиллиқ һәрбий борчимизни ада қилиш үчүн армия сепигә атландуқ вә Москва шәһиридә һәрбий қурулушчилар сепидә болдуқ. 1980-жили январь ейида (йәни 2 айдин кейин) бизни, Москва шәһиридики вә униң әтрапидики барлиқ уйғурларни, икки күн ичидә жиғип, өзимизниң штаб башлиғи исми ривайәткә айланған «Қара майор» – Борис Керимбаев – бизни Алмута вилайитиниң Қапчиғай шәһиригә елип кәлди. Хаталашмисам, уйғур солдатлириниң сани 250 — 300дәк болған. Биз Қапчиғайда 177-мәхсус мәхсәттики мусулманлар батальонида үч ай мабайинида кечә-күндүз һәрбий тәйярлиқтин өттуқ. 177-мәхсус мәхсәттики айрим отряд Қапчиғай шәһиригә орунлашқан Баш разведка башқармисиниң 22-мәхсус мәхсәттики бригадиниң асасида 1981-жилниң январь ейида шәкилләнди. Әмәлиятта бу отряд әмәс, бәлки 6 ротидин тәркип тапқан мәхсус батальон еди. Бу өзиниң шәкиллиниши билән пәриқлинидиған алаһидә қошун болди», — дәп язиду Бәхтияр Тохтахунов өз мақалисида. Шундақ, бизниң батальон командани «Қара майор» Б.Керимбаев болуп, Отар, Қарой, Авақудики полигонларда тәйярлиқтин өттуқ. Қисқиси, 18-19 яштики уйғур балилири үч ай ичидә авған урушиға тәйяр болдуқ. Шәхсән мән икки жил мабайнида Борис Керимбаевниң қол астида болғанлиғимни мәғрурлиниш билән тилға алимән. Сәвәви, униң батальон қомандани сүпитидә қолланған принципи бизгә һаятий савақ болди. Биз январь-февраль айлириниң қаттиқ соғида палаткида турдуқ. Сәһәрлиги саат төрттә 30 — 40 чақирим, чүшлүги парашюттин сәкрәш үчүн Қапчиғайдин Бақанас тәрәпкә қарап йәнә 40 — 50 чақирим жүгрәттуқ. Борис Керимбаев «Алдиңда дүшмән. Сән дүшмәнгә дүшмәнчә җавап қайтур. Әгәр сән дүшмәнни өлтүрмисәң, дүшмән сени өлтүриду», дәйдиған. Мана шундақ принципта икки жил җиддий тәйярлиқтин өттуқ. 1981-жилниң сентябрь ейида икки жиллиқ һәрбий борчимиз пүтүп, 26-сентябрьдә бизгә өйгә қайтидиғанға буйруқ берилди. Мән Бәхтияр Тохтахуновниң мақалисидин иккинчи ротиниң командири чоң лейтенант К.Ахметов билән механик-жүргүзгүчи М.Оспановниң (бир жил бир ротида биллә болған) қаза болғанлиғини оқуп, чоңқур қайғуруп, әскә алдим. Сәвәви, биз икки жил мабайнида тәйярлиқтин өтсәкму, өйгә қайтидиған болуп, биздин 1 жил 6 ай кейин кәлгән мусулман жигитләр Авғанстанға кәткән еди. 5-ротиниң капитани Сәвирдин Розиев, солдатлар И.Имиров, М.Семәтов, И.Ахметов, М.Боризов, Р.Масимов, А.Антеков, Г.Сабитов, Т.Ибрагимов, А.Илиев, А.Һәмраев, Р.Манапов вә башқиму синипдашлар һәр жили февраль ейида вә 5-август – десантлар күнидә баш қошуп, авған урушиға кетип қайтип кәлмигән солдатларни әскә алимиз. Чүнки әрлик һечқачан унтулмайду! Амулдун ТОХСУНОВ. Узунтам йезиси, Уйғур наһийәси.