• Шеирлар
• 28 Мамыр, 2021

Таңға тәшналиқ

Өзәм һәққидә
Мән уйғурниң аддийла балисимән, 
Биригә ақ, һә биригә қарисимән. 
Мәнмәнликни билмигәчкә әзәлдинла,
Төрни әмәс, босуғини талишимән.
Иҗатниму сәл кечикип башлап қалдим,
Шеиримда илләтләрни ашлап алдим.
Аңланғачқа қандашларниң аһу-зари,
Мән әриксиз көзлиримни яшлап алдим.
Язғанлирим көпчиликкә йеқип қалди,
Бәзиләрниң йеғириға тегип қалди.
Қурлиримда мән күйлигән һәқиқәтму,
Сунмиди, бирақ сепин егип қалди.
Акиларму ейтти есил тилигини,
Толуқ қилип қәлимимниң илигини.
Тиләкләрму роһландуруп, қанат пүтүп,
Майлиқ қилди иҗадимниң пилигини.
Шуңа мәнму ойлиримни тизай дәймән,
Өмүр қиңғир йоллирини түзәй дәймән.
Дәриядәк җошқун болуп ақмисамму, 
Көвүк болмай ғулач ташлап үзәй дәймән.

Баһарни күтүп
Күнләрму иссип қарлар ериса,
Қараңғу қишни пүтти дәптимән.
Қиш пүтмәй техи кәлгән Баһарға, 
Тәшна боп сени күттуқ дәптимән.
Кәлмигән екән биз күткән Баһар, 
Қар-җудун йәнә әвҗигә алди. 
Күнниң нуриға қолини созған, 
Ақ чечәк қарниң астида қалди. 
Шунчә чидиған, чидаймиз йәнә,
Әгизләр еқип, ерийду қарлар.
Ақ чечәкләргә нурини төкүп,
Очуқ асмандин күн нури парлар.

Түндики тәнһа йолувчи
Келәр түнара тәнһа йолувчи,
Юлтуз көрүнмәс асманда, йә ай.
Нәччә жиқилип турсиму қайта,
Нәдекин зади издигән шу җай.

Биллә маңғидәк йолдаш болмиғач,
Мәнзилни издәп кәлмәктә ялғуз.
Булутлар ичрә асман гүмбизи,
Йолни көрситәр көрүнмәс юлтуз.

Қисилған деми қараңғу түндә,
Таңниму чапсан атсекән дәтти. 
Күнниң чиқишин күткәнди хелә, 
Немишкиду у кечикип кәтти.

Бир чағда чақмақ чаққандәк болуп, 
Чақниди юлтуз булут ичидә.
Айму көрүнди бир чағда йоруп,
Үмүт чириғин йеқип кечидә.

Тәнһа йолувчи һарғанни унтуп,
Кәлмәктә бесип ишәшлик қәдәм. 
Үмүт отини бәргән ай-юлтуз,
Йорутқай униң йолини һәр дәм. 

Һәриләр вә Биз
Миңлап һәрә бир угида турсиму,
Шу угини тар демәстин яшаркән. 
Өмлүк билән сениң-мениң демәстин,
Шу өйигә һәсилини тошаркән.

Миңлап һәрә болсиму бәк зәһәрлик,
Бир-бирини улар зади чақмаскән.
Елип кәлдиң мениңдин аз һәсәл дәп,
Бир-биригә дүшмән тешин атмаскән.

Бизләр болсақ кәң дунияға сиғмастин,
Һәммигила аччиқ зәһәр чачимиз.
Өм болушуп өй салайли дегәндин,
Немишкиду, өч болушуп қачимиз.

Һәриләрни Ана һәрә башлиса,
Бизни болса Он башчимиз башларкән.
Қизғинишип маңған йолин ахири,
Әгәшкәнни йерим йолда ташларкән.

Шуңа бүгүн йезип қалдим қурларни, 
Һәриләрдин мүмкин савақ алармиз. 
Бир яқидин баш чиқармай биз жүрсәк,
Өйсиз йәнә биз тарихта қалармиз. 

Достлар бар
Достлириң көп болмисун, 
Һазир досттин вапа аз. 
Сән қайғурсаң бәзидә, 
Шу достлириң чалар саз. 

Пул, мәнсивиң бар болса, 
Дост-илпитиң көп болар. 
Һәтта қоюң төллисә, 
Достлар өйгә лиқ толар.

Чүшүп қалсаң хизмәттин,
Әһвал сорап қоймайду.
Берип қалсаң өйигә,
Һәтта тоху соймайду.

Әмгәк қилсаң еринмәй,
Көрәлмәйду бәзиләр.
Яман ойи, нийити,
Чирайидин сезиләр.

Гүл ечилса һойлаңда,
Бәзи достлар көрәлмәс.
Ялған күлүп тикинин,
Санчимиса жүрәлмәс.

Көрәлмәстин бәзиләр,
Новәт берәр ғевәткә.
Су толтурар еринмәй,
Су тохтимас севәткә.

Бир-иккиси чин достуң
Шу достларниң ичидә.
Йетип қалсаң сән ағрип,
Йоқлар күндүз-кечидә.

Дост тутмиғиң тәс һазир,
Ишәнчә-үмүт қалмиди.
Байлиқ, шөһрәт, пул-мәнсәп,
Барлиғини ялмиди.
Чачлиримму ақирип,
Чишлиримму сарғийип.
Әнди йәттим әқлимгә,
Дост-дүшмәнни мән айрип.

Әлвида, Булбул
(Атақлиқ нахшичи 
Маһмут Сулайман хатирисигә)
Йәнә бир булбул учупту көккә,
Қиймай бағдики ашиқ гүллирин.
Қиймай учупту көктики баққа,
Қалдуруп бизгә өчмәс күйлирин.

Вақитсиз солди Рәна гүллири,
Кәттидә, өчти таза үнлири.
Көчүп көкләрдин парлиған юлтуз, 
Қошулди йәнә қаза күнлири.

Худди кемидәк чайқилип келәр,
Тавут яғичи Қәшқәр йолида.
Шагиртлар келәр үнсиз баш егип,
Устазға атап гүлләр қолида.

Әлвида Булбул, әлвида Устаз! 
Ятқан җайиңиз бейиштин болғай. 
Сиз тәшна болған Баһарму келип, 
Чаңқиған зимин гүлләргә толғай.

Яшларға несиһәт
Қарши болмиғин ейттим несиһәт, 
Чүшәнгин мени, чин дилдин ейттим. 
Һаят гөзәлдур җошқун яшиғин, 
Бериләр һаят чүнки бир қетим. 

Кичик пейил боп жутниң алдида, 
Һөрмәтләп өткин чоң вә кичигин. 
Өзәңму күндә кирип һәм чиққан, 
Япмиғин қаттиқ жутниң ишигин. 

Мевисин йәйсән ишәшлик елип,
Мевилик көчәт тиккин беғиңға.
Бошқа өтмисун алтундәк вақит, 
Оқуп, билим ал яшлиқ чеғиңда. 

Урпи-адәтни сақлиғин һәр чағ, 
Әдәп-әхлақни дост тутқин дайим. 
Ата-аниниң әҗрини ақла, 
Йемисун десәң сениңдин вайим. 

Учрашса алда һәрхил чиғир йол,
Мәнзилгә барар еғирин талла.
Шу мүшкүл йолда қоллиғай сени,
Күч-қувәт берип һәрқачан Алла!

Һасил АБДРИМОВ.

Ават йезиси, Уйғур наһийәси.